Aktualizacja: 21.11.2024 17:38 Publikacja: 15.10.2024 14:06
trepanacja
Fragment obrazu Hieronima Boscha „Wydobycie kamienia szaleństwa” przedstawiającego trepanację (ok. 1488–1516).
Foto: Wikimedia Commons
Blisko 20 procent odnalezionych neolitycznych czaszek ludzkich z różnych regionów świata zawiera wywiercone otwory. Ta pierwsza forma operacji została nazwana później trepanacją czaszki. Na niektórych takich czaszkach widoczne są także ślady urazów głowy. Badacze uważają, że trepanacja służyła usunięciu odłamków kostnych, które dostały się do głowy po uderzeniu jakimś groźnym narzędziem lub po upadku gałęzi. Społeczności neolityczne były bowiem wędrowcami prowadzącymi myśliwsko-zbieracki tryb życia. Przemieszczanie się w poszukiwaniu pożywienia w kierunku nieznanych regionów groziło napotkaniem nowych gatunków drapieżników lub innych zagrożeń ze strony przyrody. Migracje oznaczały także napotkanie nowych patogenów i bakterii, a więc zetknięcie się z nowymi chorobami. Z rysunków naskalnych, które stanowią jedyną formę zapisu aktywności ludzi neolitycznych, dowiadujemy się, że nasi przodkowie z epoki kamienia łupanego rozwinęli pierwotne formy atawistycznych kultów. Bogatsza w węglowodany i tłuszcze dieta pozwoliła na rozwój mózgu. Procesy myślowe pomogły w rozwoju narzędzi, ale także w abstrakcyjnym spojrzeniu na świat. Człowiek neolityczny zaczął wierzyć, że ból i choroby sprowadzają niewidzialne siły demoniczne przed którymi chronić mogą jedynie znający świat duchów szamani. Ci zaś nie tylko zaklinali choroby tajemnymi formułami, ale także wykonywali pierwsze operacje.
Wielka rewolucja naukowa ma trzech ojców: Kopernika, Galileusza i Newtona. Pierwszy przełamał dogmat, drugi doświadczalnie potwierdził nową teorię, a trzeci zbudował pod nią numeryczny opis świata przewidujący zachodzące w nim zjawiska.
Liberałowie zza oceanu twierdzą, że sowiecki wywiad nigdy nie zbudował V kolumny wśród amerykańskich elit. Trwające do dziś próby dyskredytowania komisji parlamentarnej senatora Josepha McCarthy’ego dowodzą jednak czegoś kompletnie odwrotnego.
Dla średniowiecznego chrześcijanina każdy element boskiego dzieła stworzenia był z gruntu dobry, zwłaszcza w Ziemi Świętej, ale wielu pielgrzymom brnącym z mozołem przez wrogi teren trudno było o tym pamiętać.
Jest lato 1986 r. Jadę Karakorum Highway przez malowniczą dolinę rzeki Indus. Korzystam z usług Imrana, kierowcy i przewodnika. Pochodzi z górskiej wioski w dolinie Hunzy, gdzie czas płynie wolniej.
Europejczycy są coraz bardziej przekonani, że mogą wpłynąć na ochronę klimatu poprzez zmianę codziennych nawyków
Współczesne Chiny czerpią siłę z mitu Mao Zedonga oraz sukcesu pragmatycznych reform Deng Xiaopinga. Są światowym mocarstwem. Ale autorytaryzm Xi Jinpinga i Komunistycznej Partii Chin pogłębia się.
Sejmowa Komisja Zdrowia opowiedziała się za odrzuceniem wotum nieufności wobec minister zdrowia Izabeli Leszczyny. Głosowanie poprzedziła burzliwa dyskusja z udziałem posłów opozycji.
Osoba oddająca krew otrzymuje tytuł Honorowego Dawcy Krwi, a wraz z nim listę przywilejów. Do Sejmu wpłynęła petycja, która proponuje jej rozszerzenie. Na co aktualnie mogą liczyć krwiodawcy?
Teorie spiskowe o szczepieniach wciąż mają się w Polsce dobrze. Problem w tym, że unikający szczepień naraża nie tylko siebie. Czy szef może kazać się zaszczepić?
Obowiązkiem pracodawców jest ochrona życia i zdrowia pracowników. Czy w zakresie tego obowiązku firma może wymagać szczepienia, pytać o nie albo zwolnić za jego brak?
Producenci leków nie zgadzają się z nadmiernym obciążeniem ich kosztami za usunięcie mikrozanieczyszczeń ze ścieków komunalnych. A skutki w postaci wyższych cen leków odczują pacjenci.
Siedem lat temu interwencje ratujące życie były sporadyczne, może jedna na miesiąc. W październiku tego roku przeprowadziliśmy 147 interwencji, w których zagrożone było życie lub zdrowie dziecka – mówi Anna Turzyniecka, główna specjalistka Dziecięcego Telefonu Zaufania Rzeczniczki Praw Dziecka, interwentka kryzysowa i seksuolog.
Zwiększenie aktywności fizycznej do poziomu najbardziej aktywnych starszych Amerykanów może wydłużyć oczekiwaną długość życia o 5, a nawet o 11 lat. Najnowsze badanie wykazało, że wystarczy spacerować przez określony czas w ciągu dnia.
Zwolnienie lekarskie nie uchroni nieuczciwego świadka od komisji śledczej.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas