Hitlera można było zatrzymać. Czy gdyby Stalin dał się namówić, historia potoczyłaby się inaczej?

24 grudnia 1936 r. szef SD i Sicherheitspolizei Reinhard Heydrich poinformował Adolfa Hitlera, że wokół marszałka ZSRR Michaiła Tuchaczewskiego powstała nieformalna grupa wysokich rangą oficerów Armii Czerwonej, którzy namawiają Stalina do utworzenia z Wielką Brytanią i Francją antyhitlerowskiego paktu mającego na celu przygotowanie wojny prewencyjnej przeciw Niemcom. Wydarzenie to potwierdził mieszkający w Paryżu były rosyjski generał armii białych Nikołaj W. Skoblin, który przed wojną współpracował zarówno z NKWD, jak i SD.

Publikacja: 19.09.2024 21:00

Uroczystość wręczenia Orderu Polonia Restituta przewodniczącemu Najwyższej Rady Wojennej Francji gen

Uroczystość wręczenia Orderu Polonia Restituta przewodniczącemu Najwyższej Rady Wojennej Francji generałowi M. Gamelinowi przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego. Warszawa, 16 sierpnia 1936 r.

Foto: nac

Nie wiemy, czy ta sprawa miała wpływ na los Tuchaczewskiego w czasie wielkiej czystki kadry oficerskiej Armii Czerwonej w 1937 r. Pewne jest jednak, że w obliczu narastającego konfliktu polsko-niemieckiego 14 sierpnia 1939 r. przedstawiciele sowieckiej dyplomacji zaproponowali rządom Anglii i Francji zapobiegawcze uderzenie na Niemcy od wschodu i zachodu. Brytyjskie dokumenty oraz powojenne wspomnienia Georgija Żukowa potwierdzają, że strona sowiecka zaoferowała wystawienie przeciw Niemcom 120 dywizji piechoty, z których każda składała się z 19 tys. żołnierzy. Oprócz tego Armia Czerwona proponowała uderzenie siłą 16 dywizji kawalerii, artylerią złożoną z 5 tys. ciężkich dział, ok. 10 tys. czołgów, ok. 5500 samolotów bojowych, części oddziałów terytorialnych, w tym obrony przeciwlotniczej, obrony wybrzeża oraz służb odwodowych i zaopatrzeniowych. Sowieci zapewniali swoich zachodnich kolegów, że są zdolni wystawić takie siły ofensywne w ciągu 8–20 dni. W uderzeniu prewencyjnym na Niemcy miało wziąć udział także polskie wojsko. Gdyby doszło do takiej akcji, Polska musiałaby udostępnić Sowietom swój tabor kolejowy oraz pozwolić na swobodny przemarsz Armii Czerwonej przez korytarz wileński i Galicję.

19 zł za pierwszy miesiąc czytania RP.PL

Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Historia świata
Starożytne bufety i fast foody
Historia świata
„Abbey Road” Beatlesów. Fotografia z historią: banda oszołomów na zebrze
Historia świata
Od chińskiej kostki do komputerów. Jak rozwój technologii zmieniał muzykę?
Historia świata
Sława i śmierć Elvisa Presleya. Historia rock’n’rollowej muzycznej fali
Historia świata
Sensacyjne odkrycia na dnie mórz. Nie wszystko złoto, co się świeci