W związku z chorobą króla Karola III często pojawia się określenie „prawa konstytucyjne”. Nie jest ono tożsame z republikańskim pojęciem konstytucji. Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej nie posiada jednolitej ustawy zasadniczej. Za prawa konstytucyjne uznaje się zbiór ustaw z różnych epok zebranych i opublikowanych jako „Podstawowe ustawy ustrojowe Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej". Gdyby uznać je za jedną ustawę zasadniczą, to należałoby ją uznać za najstarszą na świecie, albowiem prawa konstytucyjne Zjednoczonego Królestwa otwiera Wielka Karta Wolności z 1297 r., powszechnie znana jako Magna Carta. Tak więc publikacja, którą Brytyjczycy nazywają swoją konstytucją, rozpoczyna się od wiekopomnych słów panującego w Anglii od 6 kwietnia 1199 do 19 października 1216 r. króla Jana bez Ziemi: „Po pierwsze, przyznaliśmy wobec Boga, a poprzez tę naszą kartę potwierdziliśmy, w imieniu naszym i naszych następców po wsze czasy, że kościół Anglii jest wolny, a jego wszystkie prawa i wolności są nienaruszalne. Przyznaliśmy także i daliśmy wszystkim wolnym ludziom naszego królestwa, po wsze czasy w imieniu naszym i naszych następców, te wolności podpisane, aby dysponowali nimi oni i ich następcy wobec nas i naszych następców po wsze czasy". Tymi oto słowami 31. król Anglii ustanowił także w imieniu swoich następców, że poddani posiadają prawa, a nie tylko obowiązki wobec władcy, o których winni przypominać suwerenowi, kiedy ten przestanie je respektować.
Każdy król powinien pamiętać o losie Karola I
Kolejnym aktem prawnym wpisanym do zbioru praw konstytucyjnych Zjednoczonego Królestwa jest przełomowa dla roli monarchii karta Bill of Rights (nazywana także Patronatem Korony) z 1688 r. – ustawa proklamująca prawa i wolności poddanych i ustalająca sukcesję tronu. Także ona w długim wstępie przypomina każdemu kolejnemu władcy, jaka jest jego rola w porządku ustrojowym państwa, tłumacząc, dlaczego król Karol I, choć nigdy formalnie korony nie został pozbawiony, stracił głowę, na której tę koronę nosił.
Czytaj więcej
Pałac Buckingham poinformował oficjalnie, że u króla Karola lekarze zdiagnozowali nowotwór. Monarcha podjął leczenie i odwołał swoje wystąpienia publiczne.
Od tej pory suwerenowi nie wolno samodzielnie zawieszać jakichkolwiek praw lub wprowadzać nowych bez zgody parlamentu. Ustawa z 1688 r. likwidowała też sądy kościelne, zabraniała królowi nakładać podatki bez zgody parlamentu, wprowadzała zasadę, że każdy poddany ma prawo wręczyć królowi petycję, za którą – niezależnie od treści – nie będzie mógł być ukarany. Prawo to zakazywało suwerenowi bez zgody parlamentu tworzyć stałą armię w czasach pokoju, nadawało protestanckim poddanym przywilej noszenia broni, ustanawiało wolność wyborów dla wszystkich stanów, zakazywało nakładania przez urzędy królewskie wygórowanych grzywien i niewspółmiernych do czynu surowych kar, wprowadzało ławy przysięgłych w sądach, zakazywało konfiskaty mienia przed prawomocnym wyrokiem sądu oraz postulowało, aby parlament był znacznie częściej zwoływany, niż to miało miejsce dotychczas.
Monarcha panuje, ale nie rządzi
12 lat później kolejne prawo redukowało rolę króla w angielskim systemie władzy. Ustawa o następstwie tronu z 1700 r. (Act of Settlement) nosiła dopisek „Ustawa zwiększająca ograniczenia Korony i lepiej zabezpieczająca prawa i wolności poddanych". To zdanie tłumaczyło wszystko. Po śmierci króla Jakuba I Stuarta parlament ustalił, że następcami tronu imperialnego i tytułów królów Anglii, Francji i Irlandii będą potomkowie księżniczki Zofii Doroty Wittelsbach, wnuczki zmarłego króla Jakuba I Stuarta. Parlament jasno i surowo stawiał ostrzeżenie, że „każdy, kto ma lub może przyjąć, lub odziedziczyć wspomnianą koronę na podstawie niniejszej ustawy, a kto pojedna się z biskupstwem lub Kościołem rzymskim, lub pozostanie we wspólnocie z nim, lub wyznawać będzie religię papistyczną, lub poślubi papistę, podlega takim wyłączeniom zdolności, jakie w takich przypadkach przewiduje, zarządza i ustanawia przytoczona ustawa. Oraz że każdy król i królowa tego królestwa obejmujący imperialną koronę tego królestwa na podstawie niniejszej ustawy złoży przysięgę koronacyjną podczas koronacji zgodnie z ustawą parlamentu (...)".