Aktualizacja: 16.03.2025 04:33 Publikacja: 29.11.2024 04:37
Walka pod Arsenałem na ulicy Długiej w Warszawie. Obraz Marcina Zaleskiego z 1831 r.
Foto: Muzeum Narodowe w Warszawie
Przewrót był przygotowywany od kilku miesięcy. Dwa lata wcześniej wokół Piotra Wysockiego zawiązała się grupa spiskowa rekrutująca się z kilkunastu słuchaczy. Była ona naprawdę niewielka, zważywszy, że Szkoła Podchorążych liczyła ok. 200 kadetów. Takich organizacji spiskowych powstało zresztą wiele w Królestwie Polskim, ale tylko grupa skupiona wokół Wysockiego była zdolna szybko zająć Belweder.
Czy chcieli obalić rządy Romanowów w Polsce, czy, jak twierdzili niektórzy historycy, jedynie wymusić powrót do gwarantowanych w konstytucji „swobód obywatelskich”? Czy będąca wypełnieniem postanowień kongresu wiedeńskiego ustawa konstytucyjna Królestwa Polskiego z 1815 r. rzeczywiście była jedną z najbardziej liberalnych w Europie, jak to często powtarzali polscy rusofile? Liczyła aż 165 artykułów zgrupowanych w VII rozdziałach. Z tego zrodził się mit, że narzucone naszym przodkom na kongresie wiedeńskim Królestwo Polskie było monarchią konstytucyjną z własnym parlamentem, wojskiem narodowym, złożonym aparatem władzy wykonawczej i sądownictwem opartym na prawie polskim. Cóż za obrzydliwe kłamstwo! To nie tylko nie było państwo suwerenne, ale zwyczajna kolonia. Artykuł 35 tejże żałosnej konstytucji w brzmieniu „Rząd jest w osobie króla. Król sprawuje władzę wykonawczą w całej swojej rozciągłości” nie pozostawiał żadnych złudzeń. Następujący po nim artykuł 36 wymuszał na poddanych traktowanie króla jako świętości narodowej. „Polski król”, a de facto ruski car, jako jedyny zwoływał, odraczał i rozwiązywał sejmy zwyczajne i nadzwyczajne, powoływał senatorów oraz wszelkich wyższych ministrów. Jakaż to zatem była autonomia? Jaka monarchia konstytucyjna? Żadna, skoro ten tytularny „król” jako jedyny dysponował inicjatywą ustawodawczą i prawem zawieszania ustaw sejmowych. W Polsce reprezentował go namiestnik, którego kompetencjom był poświęcony cały rozdział III owej kongresowej ustawy zasadniczej, zatytułowany „O namiestniku i o Radzie Stanu”. Namiestnik w imieniu monarchy kierował Radą Stanu i Radą Administracyjną, a więc głównymi organami wykonawczymi Królestwa Polskiego.
26 marca 1943 r. u zbiegu ulic Długiej i Bielańskiej w Warszawie, w pobliżu budynku Arsenału, członkowie Grup Szturmowych Szarych Szeregów dokonali udanej akcji odbicia z rąk Gestapo Janka Bytnara „Rudego”. Jak to wyglądało naprawdę?
My w Krakowie lubimy jubileusze. I lubimy instytucje, których korzenie tkwią w odległej przeszłości. Mimo więc ogromnych zasług Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT ciągle żywa jest tradycja KTT.
Na podstawie życiorysu Aleksandra Klotza mogłaby powstać cała seria filmów szpiegowskich. Temu człowiekowi udawało się wodzić za nos niemieckie i sowieckie służby, a także polskojęzyczną bezpiekę.
65 lat temu na wysypisku śmieci pod Paryżem został zastrzelony kpt. Władysław Mróz, który zdecydował się zdradzić PRL-owskie służby i przejść na stronę Francuzów. Za zabójstwem nielegała we Francji stał polski wywiad – tak wynika ze śledztwa IPN.
Rola Bałtyku jest kluczowa w kontekście transformacji europejskiego sektora energii. Akwen doskonale nadaje się do rozwoju morskiej energetyki wiatrowej, sprzyja też rozwojowi innych technologii niskoemisyjnych, w tym odnawialnego wodoru.
„Królom tylko wolno było na nie polować. (...) A wówczas wrzała walka dwóch potęg: ludzkiej i zwierzęcej, walka na śmierć i życie. I zmagały się tak dwie moce w puszczy dzikiej i groźnej, aż nie stało na ziemi naszej – królów. Żubry przetrwały”. (Julian Ejsmond, „Ostatni” – fragment)
Jazda na motocyklu to z całą pewnością wielka przyjemność, o czym zaświadczy każdy, kto chociaż raz miał okazję – legalnie, podkreślmy – poprowadzić maszynę na dwóch kołach.
W dniach 4–11 lutego 1945 r. Roosevelt, Churchill i Stalin zdecydowali m.in. o tym, że ZSRR otrzymał „zwierzchnictwo” nad Polską i jedną trzecią Niemiec. Nasz kraj utracił też Kresy Wschodnie na rzecz Związku Radzieckiego.
Każdy, kto jadąc do Waszyngtonu, spodziewa się ujrzeć monumentalną rezydencję najpotężniejszego człowieka na świecie, jest zawiedziony jej rozmiarami.
Zdjęcia paparazzi z ostatniej publicznej egzekucji we Francji spowodowały, że władze zrezygnowały z tej metody karania przestępców. Pokaz miał działać odstraszająco, a był jedynie rozrywką dla gawiedzi.
W czasie II wojny światowej, gdy Związek Radziecki stał się sojusznikiem aliantów przeciwko III Rzeszy, uruchomiono gigantyczny projekt ALSIB w celu dostarczenia z Alaski do ZSRR amerykańskich samolotów przeznaczonych na front.
W kultowym serialu z czasów PRL Jacek Zajdler grał rolę charyzmatycznego przywódcy bandy Karioki. W prawdziwym świecie aktor wspierał antykomunistyczną opozycję. Z pobudek moralnych, bo polityką się nie interesował.
Rankiem 15 marca 44 r. p.n.e. mieszkańcy Wiecznego Miasta zbudzili się w świątecznym nastroju. Zaczynało się jedno z najważniejszych świąt w kalendarzu Rzymian – Nowy Rok zwany Anna Perenna.
Były wiceminister w rządzie PO–PSL dał się wybrać na lidera organizacji dążącej do przywrócenia monarchii. Inna osoba, uważająca się za króla, chce się koronować. – W dzisiejszym świecie monarchia jest atrakcyjna jako gwarant stałości – komentuje ekspert.
Obecna polityka PiS i Karola Nawrockiego wobec Ukrainy i bezkrytyczne podejście do Donalda Trumpa, który dokonuje resetu z Rosją, stoją w sprzeczności do dziedzictwa prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Znamienne, że partia Jarosława Kaczyńskiego nie domaga się od Trumpa wyjaśnienia katastrofy smoleńskiej.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas