Zapewne spośród tych dwóch prac Norblina bardziej znany jest olej na płótnie o wymiarach 68 x 92 cm, który obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Rysunek mogą kojarzyć miłośnicy twórczości Jacka Kaczmarskiego, dla którego owa praca Norblina stała się inspiracją do jednej z jego poświęconych historii Polski pieśni. Najprawdopodobniej jako pierwszy powstał rysunek – upamiętnia bowiem wydarzenia z 9 maja 1794 r. Obraz natomiast przenosi nas na egzekucję „in effigie" (czyli przez powieszenie wizerunków skazanych), która była konsekwencją wyroku wydanego przez Sąd Najwyższy Kryminalny 29 września 1794 r. Kogo wieszano i dlaczego? By to wyjaśnić, musimy cofnąć się aż do wiosny 1792 r.
Konfederacja targowicka
Po uchwaleniu przez Sejm Czteroletni Konstytucji 3 maja (1791 r.) część wpływowej magnaterii nie zamierzała respektować praw ustanowionych przez tę ustawę zasadniczą, dlatego 14 maja 1792 r. zawiązała w Targowicy na kresach konfederację. W rzeczywistości magnaci już 27 kwietnia 1792 r. w Petersburgu pod patronatem cesarzowej Katarzyny II podpisali pakt przeciwko królowi Polski i „nielegalnie" uchwalonej konstytucji. Sam tekst aktu konfederacji zredagował Wasilij Popow, do śmierci Grigorija Potiomkina (w 1791 r.) pozostający szefem jego kancelarii, później zaś zaufany carycy. Konfederację, zwaną targowicką, zawiązali m.in.: generał artylerii Stanisław Szczęsny Potocki jako marszałek konfederacji koronnej, hetman wielki koronny Franciszek Ksawery Branicki, hetman polny Seweryn Rzewuski i generał Szymon Kossakowski. Konfederaci zwrócili się o pomoc wojskową do carycy Katarzyny II. 18 maja 1792 r. na tereny Rzeczypospolitej wkroczyła 100-tysięczna armia carska – rozpoczęła się wojna polsko-rosyjska.
Pomimo początkowych zwycięstw wojsk polskich odniesionych pod Zieleńcami i Dubienką Rosjanie doszli aż do Wisły. Na rozkaz króla, wydany 25 lipca, wojska Rzeczypospolitej przerwały działania wojenne. Część dowódców, m.in. ks. Józef Poniatowski i gen. Tadeusz Kościuszko, na znak protestu podali się do dymisji. Wielu oficerów i cywilnych opozycjonistów udało się na emigrację, głównie do Saksonii. W ten sposób postąpili zdeklarowani przeciwnicy konfederacji targowickiej, m.in. marszałek Sejmu Stanisław Małachowski oraz Ignacy Potocki. Po kapitulacji wojsk polskich targowiczanie przy pomocy wojsk rosyjskich zajęli wszystkie województwa Rzeczypospolitej, likwidując przy tym organy władzy powołane przez Sejm Czteroletni.
Stanisław August Poniatowski, pozbawiony pomocy zbrojnej Prus, ówczesnego swego alianta, szantażowany widmem bankructwa, gdyby Rosjanie zażądali spłaty pożyczonych mu pieniędzy, zwrócił się listownie do Katarzyny II, proponując jej wieczyste przymierze i swą abdykację na rzecz wnuka cesarzowej, Konstantego. W odpowiedzi Katarzyna II podtrzymała swoje poparcie dla konfederatów targowickich i zażądała przystąpienia króla do konfederacji. Naciski na króla wywierała też nuncjatura, przekonując go, aby zgodnie ze stanowiskiem papieża przystąpił do targowiczan. Wobec takiej postawy cesarzowej i nuncjatury król postanowił przystąpić do konfederacji.
25 czerwca 1792 r. wojska rosyjskie zajęły ziemie Litwy, wtedy też proklamowano w Wilnie konfederację generalną Wielkiego Księstwa Litewskiego, w dużej mierze komplementarną wobec konfederacji koronnej. Marszałkiem konfederacji litewskiej został mianowany kanclerz wielki litewski Aleksander Michał Sapieha, a jego zastępcą łowczy wielki litewski Józef Zabiełło. W rzeczywistości władzę nad Wielkim Księstwem sprawował samozwańczy hetman polny litewski Szymon Kossakowski z pomocą swego brata, biskupa inflanckiego Józefa Kazimierza Kossakowskiego. Władze targowickie, korzystając z opieki wojsk rosyjskich, dokonały wówczas aktów zemsty na szlachcie i mieszczanach, którzy poparli Konstytucję 3 maja. Należące do patriotów wsie palono, ponadto odbierano im prawo własności, szykanowano i znieważano.
