Koszer (od hebr. kaszer: nadający się, odpowiedni) – stan potraw, naczyń lub innych przedmiotów uznanych za rytualnie czyste i nadające się do użytku zgodnie z żydowskimi przepisami religijnymi – także te potrawy lub przedmioty. Ponadto – przepisy żydowskie dotyczące zachowania rytualnej czystości pokarmów lub przedmiotów. W sądzie rabinicznym – uznanie czyjejś wiarygodności. Kategoria koszerności w judaizmie odnosi się do wielu dziedzin, m.in. zgodnego z nakazami wytwarzania i przechowywania w nienaruszonym stanie zwojów Tory, tefilin, mezuzy czy budowy mykwy.
W potocznej polszczyźnie przymiotnik koszerny jest nacechowany pozytywnie. W dziedzinie konsumpcji oznacza wszystko to, co czyste i zdrowe, rzec można – ekologiczne. Mniej więcej od końca lat 80. nastała u nas moda na spożywanie koszernej wódki, co wydaje się całkowicie zrozumiałe, zważywszy, że smak rozmaitych balticów czy vistul istotnie przypominał ciecz zaczerpniętą z tych akwenów. Dzięki temu termin koszer wszedł do codziennych rozmów rodaków i dziś jest już powszechnie zadomowiony w języku polskim. Niewątpliwie przyczynił się też do tego spór rabinów o prawo do wystawiania świadectw koszerności produkowanej w Polsce wódki, który z prasy przedostał się nawet do literatury – osobną scenę poświęcił mu Tadeusz Różewicz w dramacie „Kartoteka rozrzucona”.
