IPN sprawdzi, czy żyje Józef Światło

Katowicki pion śledczy IPN chce ustalić losy podpułkownika Józefa Światły, który w 1953 uciekł z Polski na Zachód. Prokuratorzy nie są nawet pewni, czy osławiony wicedyrektor Departamentu X Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego rzeczywiście nie żyje.

Publikacja: 01.12.2008 15:18

- Musimy z całą pewnością ustalić czy Józef Światło żyje, a jeżeli nie, tokiedy i gdzie zmarł. Z dotychczas uzyskanych informacji wynika, że ten byłyfunkcjonariusz MBP mógł zginąć w niewyjaśnionych okolicznościach w wypadkusamochodowym na terenie USA - mówi serwisowi internetowemu tvp.info prok.Marzena Folga z pionu śledczego katowickiego IPN. - Nie ma na to jednakżadnego oficjalnego potwierdzenia. Wiedzę o losie Światły ma z pewnościąCentralna Agencja Wywiadowcza, która opiekowała się Światłą po jego ucieczcena Zachód w 1953 r. - dodaje prokurator.

Światło zyskał sławę, gdy w grudniu 1953, podczas podróży służbowej doBerlina Wschodniego, uciekł na Zachód. Szybko został przechwycony przezamerykański wywiad i ewakuowany do USA. Na prośbę Amerykanów w 1954 r.zaczął występować w specjalnych audycjach Radia Wolna Europa pt. "Zakulisami partii i bezpieki", demaskując prace bezpieki i pokazując luksusoweżycie partyjnych bonzów. Spisane opowieści zrzucano w Polsce od lutego 1955,z balonów. Fakt ucieczki Józefa Światły ujawniono w Polsce dopiero 25października 1954 r. Miesiąc wcześniej uciekinier wziął udział konferencjiprasowej zastępcy prokuratora generalnego Stanów Zjednoczonych, któryogłosił, że rząd amerykański przyznał Światle prawo do azylu.

Tymczasem katowicki IPN prowadzi śledztwo dotyczące działań Józefa Światłyjako urzędnika Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Dotyczy onoaresztowań żołnierzy Armii Krajowej lub ludzi związanych z AK.

- Akcje te zmieniają obraz działalności Światły, znanego głownie ze swojejucieczki na Zachód i ujawniania kulisów komunistycznych zbrodni, w którychpominął swoje działania wobec żołnierzy podziemia niepodległościowego -dodaje prok. Folga.

Pierwszy z wątków śledztwa ma związek z aresztowaniem w 1944 r. ludzizwiązanych z podziemnym antykomunistycznym pismem "Alarm". W skład zespołuredakcyjnego wchodzili m.in. Jan Wyszomirski oraz Tomasz Malczewski. Towłaśnie ich w listopadzie 1944 roku aresztował Światło. Obaj bylitorturowani, a w styczniu 1945 zostali skazani na śmierć. Wyrok wykonano.

- Dokumenty, które czytaliśmy, budzą grozę. Wyszomirski i Malczewski zostaliskazani na śmierć, podczas procesu bez udziału obrońców i możliwościzaskarżenia wyroku. To była zbrodnia sądowa - ocenia prok. Folga.

Z ustaleń IPN wynika też, że Światło mógł być w sumie zamieszany waresztowanie ok. 150 członków AK związanych z pismem "Alarm". Ok. stu osóbmiało zostać wywiezionych do łagrów na terenie ZSRR. W Polsce kolporterkipisma były skazywane na kary od 3 do 10 lat więzienia. - Poszukujemy osób,świadków które mogą mieć informacje na temat tej zbrodni komunistycznej lubsą w posiadaniu dokumentów dotyczących tych wywiezionych osób. Nie znamynawet ich tożsamości - mówi prok. Folga.

- Musimy z całą pewnością ustalić czy Józef Światło żyje, a jeżeli nie, tokiedy i gdzie zmarł. Z dotychczas uzyskanych informacji wynika, że ten byłyfunkcjonariusz MBP mógł zginąć w niewyjaśnionych okolicznościach w wypadkusamochodowym na terenie USA - mówi serwisowi internetowemu tvp.info prok.Marzena Folga z pionu śledczego katowickiego IPN. - Nie ma na to jednakżadnego oficjalnego potwierdzenia. Wiedzę o losie Światły ma z pewnościąCentralna Agencja Wywiadowcza, która opiekowała się Światłą po jego ucieczcena Zachód w 1953 r. - dodaje prokurator.

Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Historia
Archeologia rozboju i kontrabandy