Wydarzenia epoki, lata 1888 – 1892

Publikacja: 04.03.2009 13:00

Kadr z filmu „Mayerling” (1968) z odtwórcami głównych ról: Omarem Sharifem i Catherine Deneuve

Kadr z filmu „Mayerling” (1968) z odtwórcami głównych ról: Omarem Sharifem i Catherine Deneuve

Foto: bridgeman art library

[srodtytul]polityka[/srodtytul]

Rok 1888: 13 maja, koniec niewolnictwa w Brazylii. 14 czerwca Wilhelm II wstąpił na tron niemiecki. 23 czerwca prawykonanie „Międzynarodówki” w Lille. W Londynie szaleje seryjny morderca prostytutek Kuba Rozpruwacz.

1889: 30 stycznia, samobójstwo arcyksięcia Rudolfa Habsburga i baronessy Marii Vetsery w Mayerling. 14 lipca zawiązała się w Paryżu II Międzynarodówka. 15 listopada proklamowanie Brazylii republiką kładzie kres cesarstwu.

1890: powstaje Towarzystwo Socjalistów Polskich w Berlinie. Pierwsze obchody święta 1 Maja (Anglia, Austro-Węgry, Belgia, Francja, Niemcy). 29 grudnia oddziały amerykańskie masakrują w Wounded Knee 200 Indian z plemienia Siuksów.

1891: pierwsze emerytury (Niemcy). 1 maja podczas manifestacji robotniczych (Łódź, Żyrardów) starcia z wojskiem, represje władz carskich.

1892: 1 maja w Łodzi wybucha strajk powszechny. 17 sierpnia pakt wojskowy Francji i Rosji (zalążek ententy). 17 – 23 listopada zjazd polskich socjalistów w Paryżu; uchwalenie programu Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS).

[srodtytul]nauka i technika[/srodtytul]

Rok 1888: Heinrich Rudolf Hertz za pomocą oscylatora elektrycznego własnej konstrukcji wytworzył fale elektromagnetyczne, zapoczątkowując rozwój radiokomunikacji. Karl Benz zbudował samochód ze skrzynią biegów. W USA powstały ręczne aparaty fotograficzne Kodaka. John Boyd Dunlop opatentował pneumatyczną dętkową oponę do roweru.

1889: rower zyskuje przerzutkę. Rudolf Diesel stworzył silnik wysokoprężny. 31 marca ukończono budowę wieży Eiffla w Paryżu, a 6 maja oddano ją do użytku. Ruszyły prace wykopaliskowe w Delfach.

1890: Elisha Gray konstruuje teleautograf do przekazywania obrazów na odległość, James H. Northrop – krosno automatyczne, Edward Allen – piec indukcyjny.

1891: John Strychoza daje światu piec elektryczny. A Crompton & Company w Anglii – czajnik elektryczny. Edison opatentowuje projektor i kamerę filmową. Otto Lilienthal propaguje loty ślizgowe na swoich szybowcach.

1892: schody ruchome projektu Jesse Reno. Wilhelm Maybach opatentowuje gaźnik z dyszą i pływakiem. W USA wchodzi do użytku automatyczna centrala telefoniczna.

[srodtytul]kultura[/srodtytul]

Rok 1888: otwarcie Akademii Muzycznej w Krakowie (luty). W Belgii 19 września odbył się pierwszy konkurs piękności; z 350 dam 21 weszło do finału.

1889: w Paryżu otwarto Moulin Rouge.

1891: pokaz obrazu Jana Matejki „Uchwalenie Konstytucji 3 maja” w stulecie tego znaczącego dla historii Polski wydarzenia, którego uroczyste obchody miały miejsce zwłaszcza w Krakowie i Lwowie.

Nowe książki tych lat to: „Pan Wołodyjowski” Sienkiewicza, „Nad Niemnem” Orzeszkowej, „Dwa lata wakacji” Verne’a, „Ksiądz Juliusz” Mirabeau, „Bestia ludzka” Zoli (1888); „Chrobry” Przyborowskiego, „Między ustami a brzegiem pucharu” Rodziewiczówny, „Jankes na dworze króla Artura” Twaina, „Trzech panów w łódce (nie licząc psa)” Jerome’a, „Tako rzecze Zaratustra” Nietzschego (1889); „Lalka” Prusa, „Branki w jasyrze” Łuszczewskiej (Deotymy) ‚ „Hedda Gabler” Ibsena, „Thais” France’a (1890); „Bez dogmatu” Sienkiewicza (1891); „Szczygli zaułek” Shawa, „Tkacze” Hauptmanna, „Wachlarz lady Windermere” Wilde’a (1892).

[srodtytul]polityka[/srodtytul]

Rok 1888: 13 maja, koniec niewolnictwa w Brazylii. 14 czerwca Wilhelm II wstąpił na tron niemiecki. 23 czerwca prawykonanie „Międzynarodówki” w Lille. W Londynie szaleje seryjny morderca prostytutek Kuba Rozpruwacz.

Pozostało 93% artykułu
Historia
Krzysztof Kowalski: Heroizm zdegradowany
Historia
Cel nadrzędny: przetrwanie narodu
Historia
Zaprzeczał zbrodniom nazistów. Prokurator skierował akt oskarżenia
Historia
Krzysztof Kowalski: Kurz igrzysk paraolimpijskich opadł. Jak w przeszłości traktowano osoby niepełnosprawne
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Historia
Kim byli pierwsi polscy partyzanci?
Walka o Klimat
„Rzeczpospolita” nagrodziła zasłużonych dla środowiska