Wydarzenia epoki, lata 1924 – 1925

[srodtytul]Polityka[/srodtytul]

1924:

21 stycznia – zmarł Włodzimierz Lenin; Józef Stalin prze do dyktatury. 1 kwietnia – Adolf Hitler skazany na pięć lat za próbę zamachu stanu; odsiedzi dziewięć miesięcy.

6 kwietnia – we Włoszech faszyści wygrali wybory.

28 kwietnia – start reformy walutowej Władysława Grabskiego; złoty zamiast marki.

1925:

3 stycznia – Benito Mussolini ogłosił się dyktatorem Włoch.

5 stycznia – otwarcie Polskiej Poczty w Gdańsku.

26 kwietnia – prezydentem Niemiec został w wyniku wyborów Paul von Hindenburg.

21 czerwca – Halina Konopacka jako pierwszy polski sportowiec ustanowiła rekord świata (rzut dyskiem: 33,405 m).

18 lipca – w Niemczech ukazała się „Mein Kampf” Hitlera.

16 października – traktat w Locarno; otworzył Niemcom drogę do rewizji wschodnich granic.

3 listopada – niemiecki minister spraw zagranicznych Gustav Stresemann zakwestionował przebieg granicy z Polską.

7 grudnia – Liga Narodów przyznała Polsce prawo do straży wojskowej na Westerplatte.

28 grudnia – reforma rolna; parcelacja powyżej 180 ha (300 ha na Kresach).

[srodtytul]Nauka i technika[/srodtytul]

1924:

5 lutego – pierwsza radiowa transmisja sygnału czasu uniwersalnego (GMT) z Greenwich.

14 lutego – powstał koncern maszyn liczących IBM. 7 kwietnia – Fablok przekazał PKP pierwszy polski parowóz, Tr21.

11 maja – powstał koncern Mercedes-Benz. 5 czerwca – Ernst Alexanderson wysłał pierwszy telefaks (USA – Szwecja).

30 grudnia – Edwin Hubble ogłasza istnienie innych galaktyk. W Niemczech wynaleziono silny środek odurzający – hydromorfon. Nagrody Nobla: Karl Siegbahn (fizyka) i Willem Einthoven (medycyna).

1925:

1 lutego – pierwsza audycja radiowa w Polsce. Luty – otwarcie połączenia lotniczego Warszawa – Bukareszt.

6 czerwca – ruszył koncern motoryzacyjny Chrysler Corporation.

13 czerwca – Charles Francis Jenkins transmitował zsynchronizowany obraz i dźwięk, demonstrując „radiowizję”.

30 października – John Logie Baird skonstruował pierwszy nadajnik telewizyjny. Vladimir Zworykin opatentował wynalazek telewizji kolorowej. W Londynie – pierwsze autobusy piętrowe. Wynaleziono taśmę klejącą. Nagrody Nobla: James Franck, Gustav Ludwig Hertz (fizyka), Richard Adolf Zsigmondy (chemia).

[srodtytul]Kultura[/srodtytul]

1924:

6 stycznia – w Warszawie ukazał się pierwszy numer „Wiadomości Literackich”.

10 stycznia – powstaje wytwórnia filmowa Columbia Pictures.

12 lutego – w Nowym Jorku prawykonanie „Błękitnej Rapsodii” George’a Gershwina.

17 maja – powstało studio Metro-Goldwyn-Mayer. Wydarzenia literackie: sprowadzenie prochów Henryka Sienkiewicza ze Szwajcarii do katedry św. Jana w Warszawie; pierwszy numer „Almanachu Nowej Sztuki”; André Breton ogłasza „Manifest surrealizmu”. Nowe książki: „Przedwiośnie” Żeromskiego, „Biała gwardia” i „Diaboliada” Bułhakowa, „Droga do Indii” Forstera, „Czarodziejska Góra” Thomasa Manna, „Billy Budd” Melville’a. Nagroda Nobla – Władysław Stanisław Reymont. ?1925: po raz pierwszy ukazały się: