Pamięć o zbrodniach w Auschwitz-Birkenau. Prokuratura zamknęła dwa istotne wątki

– Zbrodnicze eksperymenty medyczne w Auschwitz obciążają niemieckie elity – nie ma wątpliwości prokurator Instytutu Pamięci Narodowej.

Aktualizacja: 27.01.2025 09:40 Publikacja: 27.01.2025 04:30

Żydowskie dzieci ocalałe z Auschwitz. Zdjęcie zrobione przez radzieckiego fotografa podczas kręcenia

Żydowskie dzieci ocalałe z Auschwitz. Zdjęcie zrobione przez radzieckiego fotografa podczas kręcenia filmu o wyzwoleniu obozu

Foto: east news

80 lat temu sowiecka armia zajęła niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau, w którym przebywało około 7 tys. więźniów. Wcześniej Niemcy starali się zacierać ślady ludobójstwa. Wymordowali Żydów z Sonderkommando, próbowali likwidować doły z prochami ofiar, palili akta, wywozili urządzenia techniczne z komór gazowych. W przeddzień wyzwolenia wysadzili jeszcze krematorium V.

Nieco wcześniej pomimo ekstremalnych warunków zmusili 58 tys. więźniów do marszu na zachód. – W trakcie ewakuacji śmierć poniosło nie mniej niż 9 tys., a prawdopodobnie do 15 tys. więźniów – mówi „Rz” Robert Janicki, rzecznik pionu śledczego IPN.

Więźniowie i ofiary KL Auschwitz

Więźniowie i ofiary KL Auschwitz

Foto: PAP

Oświęcimskie śledztwo IPN w Krakowie

Od 2011 prokuratora w Krakowie prowadzi wielowątkowe śledztwo oświęcimskie. Właśnie zostały zamknięte m.in. dwa istotne wątki dotyczące funkcjonowania obozu koncentracyjnego i obozu zagłady. Jeden dotyczył marszów śmierci, drugi – eksperymentów medycznych.

Czytaj więcej

Michał Szułdrzyński: Nie wolno nam o Auschwitz zapomnieć, nie wolno nam milczeć

– Eksperymenty medyczne prowadzili lekarze SS, w ramach skrupulatnie opracowanych projektów badawczych, pod kierownictwem profesorów z Uniwersytetów we Frankfurcie nad Menem, w Strasburgu i w Królewcu oraz naukowców z instytutów badawczych, w tym z Instytutu Cesarza Wilhelma w Berlinie. Eksperymenty medyczne prowadziła zatem ta część niemieckiej elity intelektualnej, która wsparła realizowaną przez Adolfa Hitlera ludobójczą politykę rasową – opisuje nam Robert Janicki. 

Prokurator ustalił m.in. listę zbrodniarzy z tego obozu. Liczy ona ponad 9 tys. nazwisk wartowników, funkcjonariuszy SS, urzędników, sanitariuszek. Tylko ok. 770 osób z załogi obozu zostało po wojnie skazanych. Zdaniem Roberta Janickiego zgromadzony materiał dowodowy wykazał, że „zabójstwa i powodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu więźniów w związku z poddaniem ich eksperymentom medycznym stanowił zbrodnię wojenną i zbrodnię przeciwko ludzkości”.

Plan obozu Auschwitz II-Birkenau

Plan obozu Auschwitz II-Birkenau

Foto: PAP

Obchody wyzwolenia Auschwitz i pamięci ofiar Holokaustu

27 stycznia 2025 r. w rocznicę wyzwolenia obozu obchodzony będzie Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Główne obchody odbędą się o godzinie 16.00 w namiocie, który stanął nad bramą do byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Jednym z symboli obchodów będzie wagon towarowy, który od 2009 r. stoi na środku rampy, w miejscu, w którym lekarze SS przeprowadzali selekcje deportowanych Żydów, kierując część z nich do komór gazowych. Wagon pochodzi z Niemiec. Jest on poświęcony pamięci ok. 420 tys. Żydów z Węgier, którzy od maja do lipca 1944 r. zostali wywiezieni do Auschwitz. Jego konserwacja była możliwa dzięki wsparciu finansowemu Franka Lowy, którego ojciec, Hugo, zginął w tym obozie.

Czytaj więcej

Zbrodnie Auschwitz obciążają niemieckie elity

W obchodach 80. rocznicy wyzwolenia obozu weźmie udział kilkadziesiąt ocalałych z obozu oraz przedstawiciele wielu państw i organizacji międzynarodowych. W grupie tej są prezydenci, koronowane głowy, premierzy. Polskę będzie reprezentował prezydent RP Andrzej Duda, a Izrael – minister edukacji Yoav Kisch.

80 lat temu sowiecka armia zajęła niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau, w którym przebywało około 7 tys. więźniów. Wcześniej Niemcy starali się zacierać ślady ludobójstwa. Wymordowali Żydów z Sonderkommando, próbowali likwidować doły z prochami ofiar, palili akta, wywozili urządzenia techniczne z komór gazowych. W przeddzień wyzwolenia wysadzili jeszcze krematorium V.

Nieco wcześniej pomimo ekstremalnych warunków zmusili 58 tys. więźniów do marszu na zachód. – W trakcie ewakuacji śmierć poniosło nie mniej niż 9 tys., a prawdopodobnie do 15 tys. więźniów – mówi „Rz” Robert Janicki, rzecznik pionu śledczego IPN.

Pozostało jeszcze 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Zbrodnie Auschwitz obciążają niemieckie elity
Materiał Promocyjny
Gospodarka natychmiastowości to wyzwanie i szansa
Policja
MSWiA ma pomysł, jak przyciągnąć uczniów do klas mundurowych
Historia Polski
Obrączka odnaleziona po 80 latach
Historia
Był ślub w Auschwitz. Tylko jeden
Materiał Promocyjny
7 powodów, dla których warto przejść na Małą Księgowość
Historia
80. rocznica marszu śmierci z KL Stutthof. 170 km w mrozie sięgającym poniżej 20 stopni
Materiał Promocyjny
Compliance Summit 2025