Pamięć o zbrodniach w Auschwitz-Birkenau. Prokuratura zamknęła dwa istotne wątki

– Zbrodnicze eksperymenty medyczne w Auschwitz obciążają niemieckie elity – nie ma wątpliwości prokurator Instytutu Pamięci Narodowej.

Aktualizacja: 27.01.2025 15:09 Publikacja: 27.01.2025 04:30

Żydowskie dzieci ocalałe z Auschwitz. Zdjęcie zrobione przez radzieckiego fotografa podczas kręcenia

Żydowskie dzieci ocalałe z Auschwitz. Zdjęcie zrobione przez radzieckiego fotografa podczas kręcenia filmu o wyzwoleniu obozu

Foto: east news

80 lat temu sowiecka armia zajęła niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau, w którym przebywało około 7 tys. więźniów. Wcześniej Niemcy starali się zacierać ślady ludobójstwa. Wymordowali Żydów z Sonderkommando, próbowali likwidować doły z prochami ofiar, palili akta, wywozili urządzenia techniczne z komór gazowych. W przeddzień wyzwolenia wysadzili jeszcze krematorium V.

Nieco wcześniej pomimo ekstremalnych warunków zmusili 58 tys. więźniów do marszu na zachód. – W trakcie ewakuacji śmierć poniosło nie mniej niż 9 tys., a prawdopodobnie do 15 tys. więźniów – mówi „Rz” Robert Janicki, rzecznik pionu śledczego IPN.

Więźniowie i ofiary KL Auschwitz

Więźniowie i ofiary KL Auschwitz

Foto: PAP

Oświęcimskie śledztwo IPN w Krakowie

Od 2011 prokuratora w Krakowie prowadzi wielowątkowe śledztwo oświęcimskie. Właśnie zostały zamknięte m.in. dwa istotne wątki dotyczące funkcjonowania obozu koncentracyjnego i obozu zagłady. Jeden dotyczył marszów śmierci, drugi – eksperymentów medycznych.

Czytaj więcej

Michał Szułdrzyński: Nie wolno nam o Auschwitz zapomnieć, nie wolno nam milczeć

– Eksperymenty medyczne prowadzili lekarze SS, w ramach skrupulatnie opracowanych projektów badawczych, pod kierownictwem profesorów z Uniwersytetów we Frankfurcie nad Menem, w Strasburgu i w Królewcu oraz naukowców z instytutów badawczych, w tym z Instytutu Cesarza Wilhelma w Berlinie. Eksperymenty medyczne prowadziła zatem ta część niemieckiej elity intelektualnej, która wsparła realizowaną przez Adolfa Hitlera ludobójczą politykę rasową – opisuje nam Robert Janicki. 

Prokurator ustalił m.in. listę zbrodniarzy z tego obozu. Liczy ona ponad 9 tys. nazwisk wartowników, funkcjonariuszy SS, urzędników, sanitariuszek. Tylko ok. 770 osób z załogi obozu zostało po wojnie skazanych. Zdaniem Roberta Janickiego zgromadzony materiał dowodowy wykazał, że „zabójstwa i powodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu więźniów w związku z poddaniem ich eksperymentom medycznym stanowił zbrodnię wojenną i zbrodnię przeciwko ludzkości”.

Plan obozu Auschwitz II-Birkenau

Plan obozu Auschwitz II-Birkenau

Foto: PAP

Obchody wyzwolenia Auschwitz i pamięci ofiar Holokaustu

27 stycznia 2025 r. w rocznicę wyzwolenia obozu obchodzony będzie Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Główne obchody odbędą się o godzinie 16.00 w namiocie, który stanął nad bramą do byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Jednym z symboli obchodów będzie wagon towarowy, który od 2009 r. stoi na środku rampy, w miejscu, w którym lekarze SS przeprowadzali selekcje deportowanych Żydów, kierując część z nich do komór gazowych. Wagon pochodzi z Niemiec. Jest on poświęcony pamięci ok. 420 tys. Żydów z Węgier, którzy od maja do lipca 1944 r. zostali wywiezieni do Auschwitz. Jego konserwacja była możliwa dzięki wsparciu finansowemu Franka Lowy, którego ojciec, Hugo, zginął w tym obozie.

Czytaj więcej

Zbrodnie Auschwitz obciążają niemieckie elity

W obchodach 80. rocznicy wyzwolenia obozu weźmie udział kilkadziesiąt ocalałych z obozu oraz przedstawiciele wielu państw i organizacji międzynarodowych. W grupie tej są prezydenci, koronowane głowy, premierzy. Polskę będzie reprezentował prezydent RP Andrzej Duda, a Izrael – minister edukacji Yoav Kisch.

Czytaj więcej

Dzieci z powstańczej Warszawy do Auschwitz. „Nie ma dnia, bym się poczuła bezpieczna”

80 lat temu sowiecka armia zajęła niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau, w którym przebywało około 7 tys. więźniów. Wcześniej Niemcy starali się zacierać ślady ludobójstwa. Wymordowali Żydów z Sonderkommando, próbowali likwidować doły z prochami ofiar, palili akta, wywozili urządzenia techniczne z komór gazowych. W przeddzień wyzwolenia wysadzili jeszcze krematorium V.

Nieco wcześniej pomimo ekstremalnych warunków zmusili 58 tys. więźniów do marszu na zachód. – W trakcie ewakuacji śmierć poniosło nie mniej niż 9 tys., a prawdopodobnie do 15 tys. więźniów – mówi „Rz” Robert Janicki, rzecznik pionu śledczego IPN.

Pozostało jeszcze 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Zbrodnie Auschwitz obciążają niemieckie elity
Policja
MSWiA ma pomysł, jak przyciągnąć uczniów do klas mundurowych
Historia Polski
Obrączka odnaleziona po 80 latach
Historia
Na ratunek zamkowi w Podhorcach i innym zabytkom
Historia
„Apokalipsa była! A w literaturze spokój”