Kim byli pierwsi polscy partyzanci?

W 1939 r. granica między walką prowadzoną przez regularne Wojsko Polskie a partyzantką tworzoną przez żołnierzy z rozbitych, odciętych bądź „zabłąkanych” oddziałów była bardzo płynna. Wojnę szarpaną przeciwko Niemcom rozpoczął nie tylko major Henryk Dobrzański „Hubal”.

Publikacja: 25.10.2024 05:08

Major Henryk Dobrzański „Hubal” ze swoimi żołnierzami, zima 1939 r.

Major Henryk Dobrzański „Hubal” ze swoimi żołnierzami, zima 1939 r.

Foto: Alamy Stock Photo/BEW

28 września 1939 r. kapitulowała Warszawa, zgrupowanie KOP gen. Wilhelma Orlika-Rückemanna walczyło z Sowietami pod Kockiem, a Związek Sowiecki i III Rzesza podpisywały układ o podziale ziem polskich. W majątku Krubki, w powiecie wołomińskim, stacjonował Oddział Wydzielony Wojska Polskiego dowodzony przez majora Henryka Dobrzańskiego. Ów wybitny kawalerzysta, olimpijski jeździec, zebrał wokół siebie grupę 180 żołnierzy ze 102. i 110. Rezerwowego Pułku Ułanów. Jeszcze kilka dni wcześniej był zastępcą dowódcy 110. Pułku, jednostki, która walczyła z Sowietami pod Grodnem i nad Biebrzą. Pułk został jednak rozwiązany przez jego dowódcę, podpułkownika Jerzego Dąbrowskiego „Łupaszkę”, legendarnego zagończyka z wojny polsko-bolszewickiej. Dąbrowski chciał wraz z grupą oficerów i żołnierzy przebijać się na Litwę, Dobrzański postanowił pójść na pomoc Warszawie. Gdy był ledwie 20 km od stolicy, dotarła do niego wiadomość o jej kapitulacji. Postanowił więc przedzierać się na południe. Początkowo chciał dotrzeć na Węgry, ale szybko postanowił, że nie opuści kraju i będzie prowadził wojnę partyzancką przeciwko Niemcom do czasu alianckiej ofensywy na Zachodzie. 1 października wraz z około 50 kawalerzystami przeprawił się przez Wisłę pod Maciejowicami. Jeszcze tego samego dnia Oddział Wydzielony WP stoczył zwycięską potyczkę z Niemcami pod Chodkowem. Tak rodziła się legenda majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala” – oficera, który postanowił, że nie złoży broni i nie zdejmie munduru, aż przegna wroga z kraju. „Hubal” walczył nieprzerwanie aż do 30 kwietnia 1940 r., czyli do momentu, gdy poległ w starciu z liczącą 7 tys. żołnierzy niemiecką obławą pod Anielinem, niedaleko Opoczna. Jego czyny stały się legenda. Nie był on jednak pierwszym polskim partyzantem II wojny światowej.

Pozostało jeszcze 88% artykułu

Czytaj więcej, wiedz więcej!
Rok dostępu za 99 zł.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję?
- możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.
Historia
Obżarstwo, czyli gastronomiczne alleluja!
Historia
Jak Wielkanoc świętowali nasi przodkowie?
Historia
Krzyż pański z wielkanocną datą
Historia
Wołyń, nasz problem. To test sprawczości państwa polskiego
Historia
Ekshumacje w Puźnikach. Po raz pierwszy wykorzystamy nowe narzędzie genetyczne