Pion śledczy IPN w Poznaniu wszczął śledztwo w sprawie skazania na karę śmierci i więzienie przez Sąd Wojenny Rzeszy 8 stycznia 1943 roku w Berlinie piętnastu agentów wywiadu Armii Krajowej. Jak nas informuje prokurator Sylwester Napieralski, trwa teraz gromadzenie dokumentacji dotyczącej tej zbrodni oraz czynności mające na celu zebranie informacji o losach jej sprawców.
Sprawa jest nietuzinkowa, bo dotyczy mało znanego epizodu działania polskiego wywiadu na terenie III Rzeszy, szczególnie na Pomorzu oraz w tamtejszych portach.
Czym był „Stragan”
8 stycznia 1943 r. w Berlinie Najwyższy Sąd Wojskowy skazał na karę śmierci za szpiegostwo Czesława Lasika i jego współpracowników. Pracowali oni na rzecz Wywiadu Ofensywnego ZWZ – AK „Stragan”. W uzasadnieniu wyroku sąd wskazał, że szpiegowanie dla Anglii nie było ich jedynym celem. „Raczej była to droga do tego, aby zburzyć porządek powstały po zakończeniu wojny niemiecko-polskiej i ponownie odbudować państwo polskie przynajmniej w jego starych granicach”.
Czytaj więcej
Czy Krystyna Skarbek-Granville była oficerem brytyjskich służb specjalnych w stopniu porucznika? Na to wskazuje jeden z szyfrogramów odnaleziony w londyńskim archiwum.
Centralna sieć wywiadu ofensywnego o kryptonimie „Stragan” powstała na początku 1940 r. z połączenia luźnych grup działających w Warszawie. Na czele stanęli kpt. Bolesław Wójtowicz ps. Bolek oraz por. Jerzy Jurkowski ps. Wedel. Początkowo działaniami objęto Warszawę, ale z czasem sieci wywiadu objęły całą okupowaną Polskę oraz III Rzeszę i ZSRR. Zebrane informacje przekazywane były wywiadowi angielskiemu.