Kiedy rozmawialiśmy ostatnio, podawał pan w wątpliwość sens odbudowy Pałacu Saskiego. Wygląda na to, że nowy minister kultury ma w tej sprawie odmienne zdanie. Co pan na to?
Pałac Saski, a zasadniczo gmach o funkcjach komercyjnych wzniesiony dla rosyjskiego kupca Jana Skwarcowa, jako budynek nie ma dla nas żadnego znaczenia symbolicznego. W przeciwieństwie do Grobu Nieznanego Żołnierza, który jest ołtarzem ojczyzny – jak słusznie mówi minister Bartłomiej Sienkiewicz. To pomnik – jeden z nielicznych niekwestionowanych symboli naszej historii. Odbudowa tzw. Pałacu Saskiego w przedwojennym kształcie spowodowałaby „unieważnienie” istniejącego pomnika w jego dzisiejszej formie, zostanie on bowiem całkowicie wtopiony w mury pałacu. Owszem, plac trzeba zorganizować architektonicznie, tylko nie można lekceważyć tego, co na nim jest. Tam już przez lata popełniono sporo błędów: zniszczono stojący jeszcze w latach 60 wieku XX., choć wypalony, pałac Kronenberga, w którego miejscu jest dziś hotel Victoria. Dużo później wybudowano biurowiec Metropolitan, zaprojektowany przez sir Normana Fostera. Sama w sobie architektura świetna, tylko nie w tym miejscu, nie w tym otoczeniu. Dzisiejszy plac Piłsudskiego kształtować powinna myśl architektoniczno-konserwatorska, a nie polityczna.
Czytaj więcej
Nie odbudowa Pałacu Saskiego, lecz udzielenie przez Niemcy poparcia dla budowy CPK czy toru wodnego do Świnoujścia albo dla rozwoju energetyki jądrowej – to byłyby właściwe sposoby zadośćuczynienia za krzywdy wyrządzone Polsce w czasie wojny.
Ale Zamek Królewski też został odbudowany…
Tyle że by on przez społeczeństwo uznany jako niepodważalny symbol naszej suwerenności, a odbudowany został z dobrowolnych składek Polaków zamieszkujących w kraju i za granicą. W przypadku budynku na pl. Piłsudskiego wydać mamy 2,5 mld z kieszeni podatników tylko po to, żeby Senat miał swoją okazałą siedzibę. Nie jest to dobry pomysł. W tym samym czasie na wartościowe zabytki na Śląsku, jak Lubiąż, nie ma pieniędzy.
