Wielka przegrana Rzeczypospolitej

Po zwycięstwie nad bolszewikami niepodległa Polska poniosła jedną z największych klęsk dyplomatycznych w historii – 18 marca 1921 r. polscy dyplomaci podpisali w Rydze niekorzystny dla naszego kraju traktat z Rosją Sowiecką.

Publikacja: 30.11.2023 21:00

18 marca 1921 r. w Rydze obie delegacje podpisały uroczyście traktat pokojowy, oficjalnie kończący w

18 marca 1921 r. w Rydze obie delegacje podpisały uroczyście traktat pokojowy, oficjalnie kończący wojnę polsko-bolszewicką

Foto: Archiwum MSZ/Wikipedia

„Odpowiedzialność za haniebny pokój, który narzuciłeś Polsce, pada na Ciebie. Pada na Ciebie i hańba oddania na mękę ostatecznego zmoskalenia tych milionów ludu białoruskiego tak haniebnie odepchniętego przez Polskę. Stanisławie Grabski! Imieniem tych milionów bądź przeklęty! Bądź przeklęty imieniem tych powstańców naszych, których kości bieleją po całej Rosji za udział w powstaniach! Bądź przeklęty imieniem tych wyzutych ze swego mienia uczestników powstań! Bądź przeklęty imieniem tych opornych umęczonych przez Moskwę za wytrwanie w polskiej wierze! Bądź przeklęty imieniem tych pokoleń, które wszystkiego sobie odmawiały, byleby piędzi ziemi nie oddać wrogowi! Bądź przeklęty imieniem tych męczenników naszych skatowanych przez Moskali na naszych Kresach! Stanisławie Grabski! Bądź przeklęty imieniem Tadeusza Reytana, przez którego ciało sejm polski drugi raz przestępuje, uchwalając ten nowy rozbiór Polski! Stanisławie Grabski! Niech świadomość, iż nie ma tej minuty i sekundy, kiedy by Twe imię nie było przeklinane, nie da Ci zamknąć spokojnie oczu, a gdy wreszcie staniesz przed Najwyższym, zdając rachunek ze swoich czynów, niech straszny głos: Kainie Grabski, cóżeś uczynił ze swych braci białoruskich? Niech Cię prześladuje w wieczności! Kainie Grabski! Bądź kroć kroci razy przeklęty” – przemówienie tej treści w przedwojennym Sejmie wygłosił poseł Henryk Grabowski – prawnuk legendarnego Tadeusza Reytana. Słowa te kierował do Stanisława Grabskiego – endeka i członka delegacji pokojowej do Rygi. Wystąpienie Grabowskiego – zapamiętane przez historię – podzieliło Sejm tak samo, jak w tamtym czasie sprawa ryska dzieliła społeczeństwo odrodzonej Polski.

Pozostało jeszcze 87% artykułu

99 zł za rok czytania RP.PL

O tym jak szybko zmienia się świat. Ameryka z nowym prezydentem. Chiny z własnymi rozwiązaniami AI. Co się dzieje w kraju przed wyborami. Teraz szczególnie warto wiedzieć więcej. Wyjaśniamy, inspirujemy, analizujemy

Historia
Czy będą ekshumacje Ukraińców? IPN: Nie ma wniosku
Historia
Na ratunek zamkowi w Podhorcach i innym zabytkom
Historia
„Apokalipsa była! A w literaturze spokój”
Historia
80. rocznica wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. Świat słucha świadectwa ocalonych
Historia
Pamięć o zbrodniach w Auschwitz-Birkenau. Prokuratura zamknęła dwa istotne wątki