Dziś ma prawie 90 lat – jest schorowany i właśnie z powodu złego stanu zdrowia oficjalnie w lutym 2008 r. wycofał się z czynnej polityki, a na stanowisku Przewodniczącego Rady Państwa Republiki Kuby zastąpił go jego młodszy o pięć lat brat Raúl. Natomiast kolejne pokolenie Castro objęło kluczowe stanowiska w państwie. Wszystko, co ważne na Kubie, pozostaje w rękach familii. Czy rzeczywiście jednak Fidel może być dumny ze zbudowania rodowej potęgi? Niestety, jest zbyt wiele rys – ludzkich dramatów – na tym świetlanym wizerunku.
Żony i kochanki bękarta
Fidel Alejandro Castro Ruz urodził się 13 sierpnia 1926 r. w Biránie jako nieślubny syn zamożnego rolnika. Dorastał więc z piętnem bękarta, co z pewnością go ukształtowało – jego późniejszą misję „zbawienia" Kuby i prostego ludu wyzyskiwanego przez uprzywilejowanych bogaczy można odczytać jako chęć udowodnienia całemu światu, że bękart może stać się pierwszym synem narodu. W tym celu – z żarliwością neofity – postanowił się kształcić: we wrześniu 1950 r. uzyskał dyplom doktora prawa. Na studiach w Hawanie przesiąknął marksistowskimi ideami, uznał, że do znaczącej zmiany może dojść jedynie przez rewolucję proletariatu. Należało więc obalić kapitalistyczną „dyktaturę burżuazji". Co ciekawe, jeszcze w latach 40. XX w. starał się dołączyć do tej kasty uprzywilejowanych. 11 października 1948 r. poślubił Mirtę Díaz Balart, studentkę z zamożnej rodziny. Związek został odrzucony przez obie familie. Mimo to ojciec Mirty powierzył młodym dziesiątki tysięcy dolarów, a Fidel wraz z Mirtą w trzymiesięczną podróż poślubną udali się do Nowego Jorku. Para otrzymała także 1000 dolarów w prezencie ślubnym od generała i byłego prezydenta Fulgencia Basisty – prywatnie przyjaciela rodziny Mirty.
1 września 1949 r. na świat przyszedł pierworodny syn małżonków – Fidelito – a para przeniosła się do większego mieszkania w stolicy. Fidel nie miał jednak czasu dla rodziny, włączył się bowiem w różne ruchy rewolucyjne, brał udział w rebelii przeciwko reżimom Dominikany i Kolumbii, a następnie w ataku na koszary Moncada w Santiago de Cuba, gdzie zginęło kilkadziesiąt osób. Został aresztowany i w lipcu 1953 r. skazany na 15 lat więzienia. Ale już w 1955 r., zaledwie 19 miesięcy później, Kongres Republiki Kubańskiej go ułaskawił. Co znamienne, jedyną osobą sprzeciwiającą się tej decyzji był... szwagier Fidela, Rafael Díaz Balart. Nie dziwi więc, że niepodzielająca rewolucyjnych poglądów męża Mirta wystąpiła o rozwód. Na pewno zdecydowała się na ten krok również z powodu licznych kochanek Fidela. Bez trudu uzyskała prawo do opieki nad małym Fidelitem, zwłaszcza że wówczas Castro w ogóle nie interesował się chłopcem. Kiedy jednak Mirta wraz z dzieckiem wyjechała do Miami, Fidel postanowił odzyskać syna. W efekcie malec był trzykrotnie porywany – zarówno przez ojca, jak i matkę, by od 1959 r. pozostawać już wyłącznie przy ojcu. A właściwie nawet bardziej w kręgu rodziny Raúla, który staje się chłopcu bardzo bliski. Kiedy Fidelito wyjedzie na studia na Uniwersytet Łomonosowa w Moskwie, będzie tam figurował jako „José Raúl". Po powrocie na Kubę obejmie funkcję dyrektora Komisji Energii Atomowej, ale szybko zostanie z niej odwołany. Pod koniec lat 90. zamieszka w pilnie strzeżonej rezydencji, stając się poniekąd więźniem we własnym domu. W XXI w. jego miejsce – naturalnego następcy Fidela – zajmie Raúl oraz jego dzieci: Mariela i Alejandro, którzy obejmą strategiczne stanowiska w państwie. Oficjalni biografowie rodziny podkreślają, że Raúl ma w sobie więcej rodzinnego ciepła niż jego starszy brat. To dzięki jego interwencji jedna z ulubionych sióstr Raúla, Juanita, „będzie mogła opuścić Kubę w 1964 r. A przecież współpracowała z tajną opozycją wspomagającą kontrrewolucjonistów w sprzeciwianiu się komunistycznym władzom. Juanita otrzymuje pomoc ze strony CIA. (...) Nigdy nie przestaje oskarżać Castro o zrujnowanie własnej rodziny oraz swojego kraju".
Córki i synowie
Castro był jeszcze mężem Mirty, gdy poznał „zamężną Naty Revueltę. Owocem ich namiętnej miłości są narodziny w 1956 r. Aliny Fernández, której jednak Fidel nie uznał, mówiąc: – Jest bękartem jak ja sam". Pozornie nie interesuje się jej losem, choć śle prezenty i dba o jej dobre wykształcenie. „Pełen sprzeczności Fidel jest zazdrosny i zaborczy w stosunku do swojej córki. Tak więc kiedy w latach 80. Alina zakochuje się w meksykańskim doradcy dyplomatycznym i pragnie podróżować z nim po całym świecie, jej ojciec pozostaje nieugięty: Alina nigdy nie opuści terytorium kraju w towarzystwie »cudzoziemca«. Fidel za bardzo się boi, że córka nigdy do niego nie powróci. Wówczas Alina potajemnie poślubia swojego Meksykanina. Ale zaledwie po kilku tygodniach mąż, przestraszony i bezustannie pilnowany przez tajne służby Castro, ucieka z Kuby. Alina zależna od nieobecnego, ale wszechmocnego ojca cierpi na depresję i anoreksję (...). W 1993 r. ośmiela się wreszcie na niewiarygodny czyn: wsiada na pokład samolotu hiszpańskich linii lotniczych Iberia udającego się do Madrytu (...). Córka Aliny, zwana Mumin, opuści Kubę później, dzięki międzynarodowej kampanii przeprowadzonej na jej rzecz. Po kilku latach wygnania Alina osiedla się w Miami, w samym sercu Little Havana, historycznej dzielnicy antycastrowskiej. Do dziś z nienawiścią odnosi się do panującego na Kubie ustroju i przemierza świat, domagając się demokracji dla swojego kraju. Nie waha się obarczać ojca oraz wuja odpowiedzialnością za tyranię, z powodu której cierpią Kubańczycy. Ze wszystkich dzieci Castro jest jedyną, która ośmieliła się i nadal ma odwagę stawić czoła ojcu!".
Oficjalnie wiemy o dziewięciorgu potomkach Fidela: Fidelicie, pierworodnym synu z pierwszego małżeństwa, nieślubnych Alinie, Jorge Ángelu i Francisce Pupo oraz pięciu synach z Dalią Soto del Valle, która w 1980 r., w przeciwieństwie do pozostałych kochanek El Comandante, została jego drugą żoną – po 20 latach potajemnego związku. „Alexis i Alejandro, byli studenci informatyki, są dzisiaj po pięćdziesiątce i poświęcają się interesom. Zajmują wyjątkowo lukratywne pozycje, ponieważ w ich komunistycznym kraju państwo, to znaczy klan Castro, kontroluje wszelką działalność ekonomiczną. Jeśli chodzi o Alexandra, jest on oficjalnym fotografem ojca (...). Z kolei Antonio wybrał medycynę. Jest chirurgiem ortopedą, znanym sportowcem, czuwa przy tym nad zdrowiem ojca; jest obecnie odpowiedzialny za Kubańską Federację Baseballu. (...) najmłodszy z synów Ángel pracuje w branży samochodowej, reprezentując zagraniczną markę samochodów na Kubie". Jednym słowem – dzieci rewolucjonisty, który miał zapewnić lepszy byt prostemu ludowi i znieść różnice społeczne, żyją nieporównanie lepiej niż zwykli Kubańczycy i należą do nowej kasty panów...