Gorący Bliski Wschód

Po wojnie sueskiej z 1956 roku Bliski Wschód przeistoczył się w scenę gigantycznego wyścigu zbrojeń. Stany Zjednoczone coraz mocniej angażowały się po stronie Izraela, a Związek Sowiecki poparł radykalne reżimy w Syrii i Egipcie, między innymi sprzedając im broń. Dzięki temu Moskwa zyskała efektywne narzędzia wpływu na sytuację w regionie. Konflikt bliskowschodni wpisał się więc w globalną konfrontację między antagonistycznymi blokami polityczno-wojskowymi.

Publikacja: 21.12.2007 13:09

Gorący Bliski Wschód

Foto: Rzeczpospolita

Począwszy od 1966 roku Egipt nasilił wsparcie dla walczącej z Izraelem Organizacji Wyzwolenia Palestyny, której główne bazy znajdowały się w Jordanii. Obawiając się uwikłania w wojnę, król Jordanii Husajn usiłował temu przeciwdziałać, ale był zbyt słaby, aby zdecydować się na otwartą konfrontację z Palestyńczykami. Działania wymierzone w izraelską Galileę zaczęła również Syria. Władze Izraela uważały, że państwa arabskie realizują uzgodniony plan przygotowań do agresji. Umocniło je w tym przekonaniu postawienie armii egipskiej w stan pełnej gotowości bojowej 15 maja 1966 roku.

Trzy dni później prezydent Egiptu Naser zażądał wycofania z Synaju i Strefy Gazy sił ONZ, które stacjonowały tam od 10 lat. 23 czerwca Egipt zamknął dla statków izraelskich cieśninę Tiran, odcinając izraelski port Eilat od Morza Czerwonego. W odpowiedzi władze Izraela podjęły decyzję o rozpoczęciu wojny prewencyjnej.

Izrael przeprowadził mobilizację sił zbrojnych. Pod broń powołano 220 tys. ludzi, wystawiając armię liczącą ponad 300 tys. żołnierzy. Zorganizowani byli w 32 brygady, w tym 11 pancernych, 16 zmotoryzowanych, trzy zmechanizowane i dwie powietrznodesantowe.

Brygada była podstawowym związkiem taktyczno-operacyjnym izraelskich wojsk lądowych. Brygada piechoty składała się z trzech batalionów piechoty, batalionu czołgów, pododdziałów rozpoznawczych, przeciwpancernych, zaopatrzenia i obsługi. Brygadę pancerną tworzyły dwa bataliony czołgów średnich, batalion czołgów lekkich oraz batalion piechoty zmotoryzowanej. W skład brygad powietrznodesantowych wchodziły cztery bataliony spadochroniarzy oraz bronie i służby.

Artyleria zorganizowana była w dwie brygady, znajdujące się w dyspozycji Naczelnego Dowództwa i używane na głównych kierunkach działania. Naczelnemu Dowództwu podlegały też brygada artylerii przeciwlotniczej oraz brygada rakiet przeciwlotniczych. Łącznie armia izraelska dysponowała ok. 800 działami polowymi i 108 wyrzutniami rakiet przeciwlotniczych.

W siłach powietrznych służbę pełniło ok. 14 tys. żołnierzy wyposażonych w 400 maszyn bojowych i szkolno-bojowych oraz 60 samolotów transportowych i śmigłowców. Lotnictwo zorganizowane było w trzy dywizjony myśliwskie, dywizjon wielozadaniowy, trzy dywizjony myśliwsko-bombowe i bombowe oraz dwa dywizjony transportowe. Były one wyposażone głównie w samoloty francuskie, m.in. w myśliwce Mirage. Wyszkolenie pilotów w zakresie walk powietrznych, działań przeciw celom naziemnym oraz współdziałania z własnymi wojskami stało na bardzo wysokim poziomie. Atutem izraelskiego lotnictwa były także rezerwy – na jeden samolot przypadało średnio 1,5 załogi, co znakomicie zwiększało efektywność użycia sił powietrznych.W siłach morskich Izraela służyło ok. 4 tys. marynarzy i oficerów. W skład marynarki wchodziły cztery okręty podwodne, trzy niszczyciele, 12 kutrów torpedowych, sześć okrętów patrolowych i trzy małe okręty desantowe.

Najsilniejszą armię spośród państw arabskich miał Egipt. Jego wojska lądowe zorganizowane były w dwie dywizje pancerne, dwie dywizje zmechanizowane, dwie dywizje piechoty, brygadę powietrznodesantową i 12 pułków artylerii. Dywizje składały się z trzech brygad danego rodzaju wojska, pułku artylerii polowej, pułku artylerii przeciwlotniczej, oddziałów rozpoznawczych, łączności, inżynieryjnych i tyłowych. W przeciwieństwie do sił zbrojnych Izraela artyleria polowa była integralnym elementem każdej brygady, do tego siłę ognia każdego batalionu wydatnie wzmacniały moździerze kal. 81 i 120 mm oraz działa przeciwpancerne 57 mm. Organizacja dywizji odzwierciedlała egipskie koncepcje, w których przedkładano siłę ognia nad manewrowość. W rezultacie tej statycznej taktyki oddziały egipskie, przy niskim poziomie wyszkolenia szeregowych i oficerów, ustępowały wojskom izraelskim.Armia egipska dysponowała ok. 1600 działami polowymi oraz 1200 czołgami i działami samobieżnymi. Natomiast siły powietrzne posiadały ok. 350 maszyn produkcji sowieckiej, chińskiej i polskiej. Wartość bojową lotnictwa egipskiego obniżało słabe wyszkolenie personelu latającego, szwankujący system łączności i naprowadzania na cele, a przede wszystkim brak globalnej koncepcji jego użycia.

W skład egipskiej floty wchodziło: 14 okrętów podwodnych, pięć niszczycieli, trzy fregaty, dwie korwety, 18 kutrów rakietowych, 32 kutry torpedowe, osiem trałowców, 12 ścigaczy okrętów podwodnych i 10 okrętów desantowych.

Syria powołała pod broń 40 tys. ludzi, zwiększając stan swoich sił zbrojnych do 50 tys. żołnierzy. Byli oni zorganizowani w trzy brygady pancerne, brygadę zmechanizowaną, siedem brygad piechoty i batalion powietrznodesantowy. Armia syryjska posiadała ok. 300 dział polowych oraz 400 czołgów i dział samobieżnych. Większość sprzętu wojsk lądowych pochodziła z dostaw sowieckich. Lotnictwo dysponowało 200 samolotami (w tym 140 maszynami bojowymi MiG-17 i MiG-19) zorganizowanymi w 14 eskadr. Flota wojenna składała się z 20 małych okrętów – trałowców, kutrów patrolowych, rakietowych i kutrów torpedowych.

Po zmobilizowaniu 20 tys. rezerwistów jordańskie siły zbrojne osiągnęły stan 40 tys. żołnierzy. Wojska lądowe zorganizowane były w dwie brygady pancerne, 11 brygad piechoty i batalion powietrznodesantowy.

Jordania posiadała ok. 200 dział polowych, ok. 200 czołgów i kilkaset pojazdów opancerzonych. Królewskie Jordańskie Siły Powietrzne dysponowały 70 maszynami bojowymi (głównie brytyjskie Hawker Hunter FGA. 9) w sześciu eskadrach. Jordania w trakcie działań wojennych otrzymała wsparcie z Iraku w postaci brygady zmotoryzowanej, a kilkadziesiąt irackich samolotów atakowało cele na terytorium Izraela.

Począwszy od 1966 roku Egipt nasilił wsparcie dla walczącej z Izraelem Organizacji Wyzwolenia Palestyny, której główne bazy znajdowały się w Jordanii. Obawiając się uwikłania w wojnę, król Jordanii Husajn usiłował temu przeciwdziałać, ale był zbyt słaby, aby zdecydować się na otwartą konfrontację z Palestyńczykami. Działania wymierzone w izraelską Galileę zaczęła również Syria. Władze Izraela uważały, że państwa arabskie realizują uzgodniony plan przygotowań do agresji. Umocniło je w tym przekonaniu postawienie armii egipskiej w stan pełnej gotowości bojowej 15 maja 1966 roku.

Pozostało jeszcze 89% artykułu
Historia
Co naprawdę ustalono na konferencji w Jałcie
Historia
Ten mały Biały Dom. Co kryje się pod siedzibą prezydenta USA?
Historia
Most powietrzny Alaska–Syberia. Jak Amerykanie dostarczyli Sowietom samoloty
Historia
Dlaczego we Francji zakazano publicznych egzekucji
Materiał Promocyjny
Warunki rozwoju OZE w samorządach i korzyści z tego płynące
Historia
Tolek Banan i esbecy
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń