Szczególnie dogodne warunki dla rozwoju rzemiosła żydowskiego istniały w dobrach magnackich. Natomiast w większych miastach królewskich rzemieślnicy żydowscy zwalczani byli przez władze miejskie i cechy chrześcijańskie. Mimo tych utrudnień w połowie XVII w. Żydzi w Rzeczypospolitej uprawiali ponad 50 różnych rzemiosł.
Od okresu średniowiecza do połowy XVII w. kupcy żydowscy odgrywali istotną rolę w handlu zagranicznym Rzeczypospolitej. Handlowali głównie z Anglią i Holandią przez Gdańsk oraz z Węgrami i Turcją przez Kraków i Lwów. Uczestniczyli w wielkich jarmarkach w Lipsku, Frankfurcie nad Menem, Hamburgu, Wrocławiu, Gdańsku, Wenecji i Florencji. Działalność handlowa często łączyła się z kredytową. Do najważniejszych ówcześnie finansistów należeli lwowscy Nachmanowiczowie i krakowscy Fiszlowie.Ważną dziedzinę działalności gospodarczej Żydów stanowiła arenda. Obok dzierżawców dóbr ziemskich, ceł i myt pojawili się drobni arendarze karczem, młynów, gorzelni i browarów. Na sejmie piotrkowskim w 1539 r. pod wpływem żądań szlachty zabroniono magnatom i królowi oddawać królewszczyzny w dzierżawę Żydom. Zakaz ten, tylko częściowo skuteczny, był kilkakrotnie powtarzany przez kolejne sejmy.
W drugiej połowie XVII i w XVIII w. doszło do zmian w strukturze osadniczej ludności żydowskiej. Doszło do zjawiska przenoszenia się Żydów z miast większych do mniejszych oraz z miast królewskich do szlacheckich. Często w ośrodkach tych, w znacznej mierze zagraryzowanych, Żydzi stanowili jedyną grupę zajmującą się wyłącznie zawodami o charakterze miejskim. W tym okresie obserwować można także zjawisko opuszczania przez Żydów miast i osiedlania się w wiejskich posiadłościach magnackich, gdzie pełnili funkcje arendarzy i zarządców, zajmowali się także handlem lokalnym.
