Reklama

W języku polskim - Kapota

Publikacja: 02.06.2008 06:15

Kapota

Luźna, długa, zapinana z przodu szata wierzchnia, od XVIII wieku uważana za typowy strój Żydów polskich. Genezę kapoty (w jidysz kapote), nazywanej też chałatem (od arabskiego chilat, przez turecki chalat), wiąże się z przejmowaniem przez Żydów w okresie staropolskim elementów ubioru szlacheckiego. Było też nawiązaniem do stroju wschodniego, noszonego również w owianym tęsknotą Erec Israel (hebr. Ziemia Izraela). Początkowo Żydzi nosili kolorowe chałaty, ale od czasu rzezi podczas powstania Chmielnickiego, prześladowań w dobie szwedzkiego potopu i rzezi humańskiej, zaczęła dominować czerń. W XIX wieku noszono czarne kapoty jako wyraz tendencji ascetycznych i znak żałoby po zburzeniu Świątyni Jerozolimskiej. W judaizmie ortodoksyjnym i u chasydów strój ten stał się symbolem wierności tradycji. Noszących go nazywano „Żydami chałatowymi” w odróżnieniu od „surdutowych” przejmujących obyczaje gojów. Wraz z postępami asymilacji „chałaciarz” stał się synonimem biedy i zacofania. W tym też głównie znaczeniu słowo kapota robi karierę w języku polskim. Jest to wierzchnie okrycie podlejszego gatunku. Stare podniszczone palto czy licha kurtka. Do peerelowskiego szpanu należało hołdować zasadzie „za pięć trzecia bierz kapotę, chromol szefa i robotę”. W slangu młodzieżowym kapota to synonim lichoty, dziadostwa, wpadki.

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.

Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Reklama
Historia
Kim naprawdę był Hans Kloss
Historia
Jakie tajemnice skrywa jeszcze więzienie przy Rakowieckiej w Warszawie
Historia
Zrabowany pierścień króla Zygmunta Starego w niemieckich rękach
Historia
Lądowa epopeja żaglowca Vasa
Historia
Wikingowie: w poszukiwaniu nowego domu
Reklama
Reklama