Wyżyna Środkowoczeska

Wszystkie drogi w Czechach prowadziły i prowadzą do Pragi. W starej stolicy Przemyślidów zbiegają się najważniejsze, w tym wojenne, wątki czeskiej historii

Publikacja: 01.08.2008 01:37

Wyżyna Środkowoczeska

Foto: AKG/East News

Gościńcami Wyżyny Środkowoczeskiej maszerowały ku brzegom Wełtawy i Hradczanom obce armie – od wojów Chrobrego i katolickich regimentów habsburskich po „bratnie” wojska Układu Warszawskiego. W okolicach Pragi – krainie średniowiecznych miasteczek, bajkowych zamków i tajemniczych ruin – narodziła się także siła czeskiej gospodarki. Tu, w Kutnej Horze, bito słynny grosz praski, a przed stu laty w fabryce Laurina i Klementa w Mladá Boleslav zmontowano pierwszy w Czechach samochód, przyszłą Škodę.

Powstańcy czescy zagrodzili drogę wojskom koalicji habsburskiej w miejscu odległym dziś zaledwie o pół godziny jazdy tramwajem od Václavské Ná-městi. Prawe skrzydło Czechów opierało się o zbocze lesistego wzgórza, na którym wznosił się już wówczas zameczek myśliwski króla Ferdynanda I. Przed ich szańcami teren opadał ku potokowi Litovickiemu i rozległym polom ciągnącym się na zachód aż po dzisiejsze lotnisko Ruzyně. Sama Bilá Hora to niewielkie wzniesienie w środku liczącego ok. 2 km szerokości dawnego pola bitwy – owalne orne pole o średnicy 400 m otoczone modernistyczną zabudową willowego przedmieścia, które powstało tu w okresie międzywojennym. Na szczycie wzgórza wznosi się na skrawku łąki skromny pomniczek z polnych kamieni, ufundowany w 1920 r. ku czci poległych obrońców Białej Góry przez lokalne ognisko czeskiego Sokoła. Inną, znacznie bardziej okazałą, budowlą upamiętniającą bitwę jest barokowy (z 1704 – 1714 r.) kościół Matki Boskiej Zwycięskiej w pobliżu głównej ulicy przedmieścia, Karlovarskiej.

Miał on w zamyśle fundatora, kupca z Hradczan, Krystiana Luny, sławić zarówno zwycięzców, jak i pokonanych. Największą atrakcją turystyczną okolicy jest chętnie odwiedzany przez prażan park – przez parę wieków hodowano w nim także zwierzynę łowną dla cesarskiego dworu – i zbudowany na planie gwiazdy renesansowy zameczek Hvězda. Jego architektura i wystrój wnętrz pełne są symboli nawiązujących do nauk tajemnych, w tym astrologii, których Ferdynand I był wielkim znawcą i miłośnikiem.

Co godzinę w górnych oknach zegara Orloj na wieży ratusza na praskim Starym Mieście pojawiają się figury apostołów.

Z okien dolnych wychylają się kostucha grożąca kosą, Żyd z mieszkiem srebrników, Turek i Próżność z lustrem w dłoni. Ten spektakl, przypominający o przemijaniu czasu i marności spraw życia doczesnego, prażanie oglądają już od sześciu wieków, od 1410 r. Ale ze stolicą Czech czas obchodził się na ogół łaskawie. Dawna „głowa królestwa” (caput regni) uniknęła katastrof wojennych, zniszczeń czy rabunków i dziś jest jednym z najpiękniejszych i najzasobniejszych w zabytkowe budowle i dzieła sztuki miast Europy. Na Starym Mieście wznoszą się dziesiątki średniowiecznych kamienic – takich jak np. dom Pod Kamiennym Dzwonem, siedziba królów czy domy Pod Białym i Złotym Jednorożcem – gmachy pierwszego uniwersytetu w Europie Środkowej Karolinum, niezliczone gotyckie i barokowe kościoły, zabytkowe synagogi w żydowskiej dzielnicy Josefov.

Ze Starego Miasta główny praski szlak turystyczny, „droga królewska”, prowadzi na zachodni brzeg Wełtawy przez czternastowieczny kamienny most Karola z ponad 30 rzeźbami – na Małą Stranę. Nad tą dzielnicą pałaców, kościołów, ogrodów i gospód w wąskich uliczkach wznoszą się Hradczany z monumentalną katedrą św. Wita i sercem Czech – Zamkiem Praskim.

Przez prawie 250 lat, od początku XIII w., bito tu z wydobywanego w miejscowych kopalniach srebra grosz praski, jedną z najmocniejszych monet średniowiecznej Europy. Symbolem dawnego bogactwa i znaczenia miasta, a także całych ówczesnych Czech, jest m.in. zbudowana pod koniec XIV w. ze składek górników katedra św. Barbary o bryle przypominającej cesarską koronę. W średniowiecznym domu mieszczańskim Hrádek mieści się muzeum srebra, a w dawnej królewskiej mennicy, Dworze Włoskim – numizmatyczne.

Ulice husyckiego miasta, wybudowanego przez Jana Žižkę w I połowie XV w., przypominają labirynt. Miały w nim, jak planowano, pogubić się wrogie wojska. Podobny labirynt wybudowano też pod ziemią – można zwiedzić 800 m podziemnych korytarzy. Dawna twierdza husytów szczyci się swą gotycką starówką, jedną z najpiękniejszych w Czechach.

Najsłynniejszy czeski zamek, wzniesiony w latach 1348 – 1359 przez Karola IV wśród leśnych wzgórz na południowy zachód od Pragi. W kaplicy Krzyża Świętego, ozdobionej ponad 2 tysiącami półszlachetnych kamieni, przechowywano czeskie insygnia koronacyjne.

Dojazd:

- samolotem LOT lub ČSA z Warszawy do Pragi – od 580 zł

- pociągiem – ok. 200 zł (w jedną stronę)

- samochodem z Warszawy 626 km, 9 godz. jazdy, koszt – 195 zł, z Wrocławia 282 km, 4 godz., koszt 110 zł

- z centrum Pragi do Bilej Hory tramwajem nr 22 – 80 koron czeskich CZK (bilet dzienny)

Hotele:

- Nautilus, Tabor – od 2300 CZK

- U Klenotnika, Praga – od 1680 CZK

- Salvator, Praga – od 830 CZK

- U Červene Zidle, Praga – od 900 CZK

- Praque Express, Praga – od 510 CZK

- 1 korona czeska CZK – 0,14 zł

Gościńcami Wyżyny Środkowoczeskiej maszerowały ku brzegom Wełtawy i Hradczanom obce armie – od wojów Chrobrego i katolickich regimentów habsburskich po „bratnie” wojska Układu Warszawskiego. W okolicach Pragi – krainie średniowiecznych miasteczek, bajkowych zamków i tajemniczych ruin – narodziła się także siła czeskiej gospodarki. Tu, w Kutnej Horze, bito słynny grosz praski, a przed stu laty w fabryce Laurina i Klementa w Mladá Boleslav zmontowano pierwszy w Czechach samochód, przyszłą Škodę.

Pozostało 90% artykułu
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Archeologia rozboju i kontrabandy