Janusz Korczak urodził się 22 lipca 1878 roku w Warszawie. Jego prawdziwe nazwisko brzmi Henryk Goldszmit, a pseudonim przybrał pod wpływem książki Józefa Ignacego Kraszewskiego „Historia o Januszu Korczaku i o pięknej Miecznikównie”.
Uczęszczał do gimnazjum na warszawskiej Pradze. Z powodu trudności materialnych w tym samym czasie udzielał korepetycji. Następnie rozpoczął studiowanie medycyny na uniwersytecie, który wówczas nosił nazwę Uniwersytetu Cesarskiego w Warszawie.
Po studiach zatrudnił się w Szpitalu dla Dzieci Bersonów i Baumanów w Warszawie. W tym czasie wyjeżdżał też na wykłady i praktyki do Niemiec, Szwajcarii i Francji. Podczas tych podróży bacznie przyglądał się systemom i metodom pedagogicznym stosowanym w wychowywaniu dzieci.
Starał się zaobserwowane tam rozwiązania przenosić na polski grunt i wykorzystywać w działalności społecznej. Korczak jasno i zdecydowanie przeciwstawiał się wszelkiej przemocy wobec dzieci – zarówno fizycznej, jak i werbalnej. Był pionierem we wprowadzaniu do systemów wychowawczych nowatorskich rozwiązań. Na pierwszym planie stawiał poszanowanie godności i indywidualności dziecka. Uważam, że Janusz Korczak jest pierwszym autorem swoistej konstytucji dziecka. To on stworzył podstawy dzisiejszych praw dziecka, dostrzegł w dzieciach równoprawnych obywateli, zaczął kształcić w nich postawy obywatelskie i prospołeczne.
Kiedy wybuchła I wojna światowa, Janusz Korczak został wcielony w szeregi rosyjskiej armii. Służył tam jako lekarz. Po powrocie z frontu założył pod Kijowem (z pomocą Maryny Falskiej) dom dla polskich sierot, który nazwali Nasz Dom. Następnie rozpoczął służbę w armii polskiej, pracując w szpitalach epidemicznych. Podczas tej służby zaraził się tyfusem plamistym. Wkrótce nastąpiło kolejne nieszczęście. Matka Janusza Korczaka opiekując się nim, także zaraziła się tyfusem i zmarła.