Purim, jedno z nielicznych świąt żydowskich o radosnym charakterze, obchodzi się na pamiątkę zwycięstwa Żydów i klęski Hamana, którego imię podczas lektury Księgi Estery zagłuszano kołatkami lub naśladowaniem głosów zwierząt. Paleniu na stosie kukły Hamana towarzyszyły śpiewy, żarty, skoki przez ogień, a w przedstawieniach, które odbywały się podczas uczty purimowej, występował tradycyjny mówca, wesołek, błazen, czyli badchen, często pod imieniem Mordechaja, który wygłaszał parodystyczne przemówienie.
[wyimek]Maria Kuncewiczowa na spektaklu „Żółta łata” Friedricha Wolfa w Teatrze Kamińskiego w Warszawie:
Publiczność żargonowego teatru ani nie śmierdzi cebulą, ani nie przygnębia czernią chałatów. Widzowie wyglądają na kupców, na subiektów, na panny sklepowe. Nalewki, Muranów, cała hierarchia drobnego handlu na tyle już europejskiego, że stroje i zapachy wschodnie odbiły się ujemnie na obrocie; na tyle jednak azjatyckiego, że targi przy kasie teatralnej o cenę biletu są na porządku dziennym. Sporo osób pełnych godności i pobłażania, smutnie zamyślonych albo przejętych pedagogiczną troską o obyczaje bliźnich, zdradza się z przynależnością do inteligencji. („Gazeta Polska”, 1934, nr 121)[/wyimek]
Przedstawienia purimowe określa się terminem ‚‚purimszpil” (gra purimowa), której to nazwy po raz pierwszy użył w 1555 r. Gumprecht ze Szczebrzeszyna – pracujący jako mełamed w Wenecji – we wstępie do utworu deklamowanego lub śpiewanego w czasie Purim. W wiekach XVII i XVIII w krajach Europy Środkowo-Wschodniej opublikowano co najmniej osiem różnych dramatów purimowych, w większości opartych na Księdze Estery, ale także na innych księgach Biblii, np. Ofiarowanie Izaaka (z Księgi Rodzaju), Dawid i Goliat (z Księgi Samuela), co pozwoliło ukazywać postaci z życia codziennego, jak chociażby kantorów, przemytników itp.
Teatr purimowy był teatrem ludowym, gdyż udostępnił utwory hebrajskie masom żydowskim mówiącym w jidysz. Przykładem takiej praktyki literacko-teatralnej może być dramat „Gedulas Josef” (Wielkość Józefa), napisany po hebrajsku przez Chaima Abrahama Ben Arie Lejba Hakohena, a przełożony na żydowski przez Eliezera Pawira i opublikowany w Żółkwi w roku 1807. W kolejnych wydaniach (a było ich co najmniej 54, ostatnie w Łodzi w roku 1932 w postaci zeszytowej) upraszczano język, chcąc dotrzeć do jak najszerszych kręgów odbiorców. Amatorski teatr purimowy miał więc charakter obrzędowy, ściśle związany z żydowskim kalendarzem religijnym.
