Wydarzenia epoki, lata 1877 – 1885

Publikacja: 11.02.2009 01:43

Ostatnie chwile brytyjskiego generała Gordona w Chartumie, mal. George William Joy, 1885

Ostatnie chwile brytyjskiego generała Gordona w Chartumie, mal. George William Joy, 1885

Foto: bridgeman art library

[srodtytul]Polityka[/srodtytul]

Lata te zapisały się w historii m.in. wojną rosyjsko-turecką (1877 – 1878). Upadek tureckiej twierdzy Pleven (10 grudnia 1877) przyniósł niepodległość Bułgarii, Serbii i Rumunii. ?Kongres berliński (1878) oddał Austro-Węgrom na 30 lat władzę cywilną i wojskową w Bośni i Hercegowinie.

Powstała Narodna Wola, rosyjska organizacja rewolucyjna (1879).

13 marca 1881 r. w wyniku zamachu narodników zginął car Aleksander II.

13 marca 1884 r. rozpoczęło się oblężenie Chartumu w Sudanie podczas powstania Mahdiego, które zakończyło się klęską Brytyjczyków

26 stycznia 1885 r. Na naszych ziemiach powstała w Warszawie pierwsza polska partia robotnicza – Socjalno-Rewolucyjna Partia Proletariat (1882) założona przez Ludwika Waryńskiego.

Władze pruskie nakazały wysiedlenie z terytorium państwa wszystkich Polaków mających obce obywatelstwo; początek tzw. pruskich rugów (1885).

Wybuch wulkanu Krakatau w Indonezji. Pyły obiegły całą kulę ziemską.

[srodtytul]Nauka i technika[/srodtytul]

Obok tak znaczących wynalazków jak opatentowanie przez Amerykanina Thomasa Alvy Edisona żarówki (1879) czy wyodrębnienie przez Niemca Roberta Kocha w Berlinie bakterii (prątka) odpowiedzialnej za gruźlicę (1882) wielkimi osiągnięciami zasłynęli także polscy naukowcy.

Zygmunt Wróblewski oraz Karol Olszewski po raz pierwszy skroplili tlen i azot (1883). Z kolei chirurg Ludwik Rydygier w 1880 r. dokonał pierwszego w Polsce zabiegu wycięcia odźwiernika z powodu raka żołądka, a rok później pierwszy na świecie przeprowadził zabieg resekcji żołądka z powodu owrzodzenia.

W Nowym Jorku otwarto mistrzostwo inżynierii – słynny do dziś most Brooklyński (1883).

W Krakowie oddano do użytku linię „konnej kolei żelaznej zwanej tramwajem” (1882), a dwa lata później (1884) pojawiły się pierwsze telefony. Pierwsza rozmowa telefoniczna w Poznaniu odbyła się w 1885 r.

W 1884 r. przechodzący przez obserwatorium w Greenwich południk został uznany za zerowy.

Rok później niemiecki konstruktor Gottlieb Daimler opatentował pierwszy motocykl.

[srodtytul]Kultura[/srodtytul]

Światowa literatura wzbogaciła się o tak znane dzieła jak „Anna Karenina” Tołstoja, „Piętnastoletni kapitan” Verne’a (1878), „Królewicz i żebrak” Twaina, „Zielony promień” Verne’a (1882), „Pinokio” Collodiego, „Baśnie z tysiąca i jednej nocy” Burtona i „Germinal” Zoli (1885).

Aktywni byli w tym czasie polscy komediopisarze. Aleksander Fredro napisał „Wielkiego człowieka do małych interesów” (1877), a Michał Bałucki „Grube ryby” (1881) i „Dom otwarty” (1883). Wyszły powieści historyczne „Semko” (1882) i „Matka królów” (1883) Józefa Ignacego Kraszewskiego oraz pierwsza część „Trylogii” Henryka Sienkiewicza – „Ogniem i mieczem” (1884).

Lekarz i działacz ludowy Florian Ceynowa zaproponował w 1879 r. pisaną wersję języka kaszubskiego.

Na polskich ziemiach w 1879 r. uchwałą Rady Miasta Krakowa powstało Muzeum Narodowe w Sukiennicach.

W Nowym Jorku oddano do użytku gmach Metropolitan Opera (1883).

[srodtytul]Polityka[/srodtytul]

Lata te zapisały się w historii m.in. wojną rosyjsko-turecką (1877 – 1878). Upadek tureckiej twierdzy Pleven (10 grudnia 1877) przyniósł niepodległość Bułgarii, Serbii i Rumunii. ?Kongres berliński (1878) oddał Austro-Węgrom na 30 lat władzę cywilną i wojskową w Bośni i Hercegowinie.

Pozostało jeszcze 90% artykułu
Historia
Obżarstwo, czyli gastronomiczne alleluja!
Historia
Jak Wielkanoc świętowali nasi przodkowie?
Historia
Krzyż pański z wielkanocną datą
Historia
Wołyń, nasz problem. To test sprawczości państwa polskiego
Materiał Promocyjny
Jak Meta dba o bezpieczeństwo wyborów w Polsce?
Historia
Ekshumacje w Puźnikach. Po raz pierwszy wykorzystamy nowe narzędzie genetyczne