Wydarzenia epoki, listopad 1918 – luty 1919

Publikacja: 13.05.2009 01:49

Róża Luksemburg i Karl Liebknecht na berlińskiej ulicy

Róża Luksemburg i Karl Liebknecht na berlińskiej ulicy

Foto: NAC

[srodtytul]polityka[/srodtytul]

1918 r.: 1 – 22 listopada – „Orlęta lwowskie” bronią Lwowa przed Ukraińcami.

11 listopada – kapitulacja Niemiec; koniec I wojny światowej.

16 grudnia – utworzenie Komunistycznej Partii Robotniczej Polski (z SDKPiL i PPS Lewicy).

27 grudnia – wybuch powstania w Wielkopolsce. Koniec grudnia – wybuch epidemii grypy hiszpanki (ok. 20 – 25 mln zmarłych). Rozpoczęcie brytyjskiej okupacji Palestyny.

1919 r.: 5 stycznia – w Monachium Anton Drexler założył Niemiecką Partię Robotniczą DAP, później przemianowaną na NSDAP. Związek Spartakusa próbuje rozpętać w Berlinie rewolucję komunistyczną zakończoną niepowodzeniem osiem dni później.

15 stycznia – zamordowanie Róży Luksemburg i Karla Liebknechta.

18 stycznia – w Paryżu początek konferencji pokojowej po I wojnie światowej. 23 stycznia – premier Kramář i prezydent Masaryk wysyłają 16 tys. żołnierzy czeskich, aby zajęli Śląsk Cieszyński.

29 stycznia – USA nawiązały stosunki dyplomatyczne z Polską.

14 lutego – prezydent USA Woodrow Wilson przedstawił projekt Ligi Narodów.

[srodtytul]nauka i technika[/srodtytul]

1918 r.: Dzięki polskiemu konstruktorowi ręcznej kamery filmowej Kazimierzowi Pruszyńskiemu powstała pierwsza lotnicza kronika wojenna.

10 grudnia – w Poznaniu założono Uniwersytet; utworzenie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; założenie Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie; utworzenie Głównego Urzędu Statystycznego.

1919: 1 stycznia – Edsel Ford zastępuje swego ojca Henry’ego Forda na stanowisku prezydenta Ford Motor Company.

18 stycznia – powstaje Bentley Motors Limited, przedsiębiorstwo produkujące luksusowe oraz duże sportowe samochody.

26 lutego – Kongres Stanów Zjednoczonych wydaje akt prawny powołujący do życia na terenie części Wielkiego Kanionu Kolorado – Parku Narodowego Wielkiego Kanionu. Amerykanin Charles Strite z Minnesoty, mając dosyć przypalonych – i to tylko z jednej strony – grzanek, zbudował toster. Kiedy mijał czas, grzanka sama wyskakiwała z urządzenia.

[srodtytul]kultura[/srodtytul]

1918: Giles Lytton Strachey, angielski pisarz i krytyk, osiągnął wielki sukces, wydając „Ludzi epoki Wiktorii” – kolekcję czterech zwięzłych portretów ówczesnych bohaterów. Z humorem wykpił ich wady i to, co uważał za hipokryzję wiktoriańskiej moralności. Tym samym zyskał sławę twórcy nowej formy biografistyki, w której psychologiczny wgląd i sympatia są połączone z pewnym lekceważeniem i inteligentną kpiną. Aleksander Błok w poemacie „Dwunastu” skupionym wokół dziejów Rosji i rewolucji 1917 r. – z Chrystusem idącym na czele zbuntowanego motłochu – głosił pochwałę groźnego, ale oczyszczającego żywiołu rewolucji.

30 listopada – szwajcarski dyrygent Ernest Ansermet po raz pierwszy poprowadził Orchestre de la Suisse Romande w Genewie. Zmarli 1918 r.:

4 listopada – Wilfred Owen, angielski poeta (ur. w 1893 r.);

9 listopada – Guillaume Apollinaire (właściwie Wilhelm Apolinaris Kostrowicki), francuski poeta (ur. w 1880 r.). 1919:

14 lutego – Wiktor Gomulicki, pisarz i publicysta (ur. w 1848 r.).

Historia
Telefony komórkowe - techniczne arcydzieło dla każdego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem