Wydarzenia epoki, listopad 1918 – luty 1919

Publikacja: 13.05.2009 01:49

Róża Luksemburg i Karl Liebknecht na berlińskiej ulicy

Róża Luksemburg i Karl Liebknecht na berlińskiej ulicy

Foto: NAC

[srodtytul]polityka[/srodtytul]

1918 r.: 1 – 22 listopada – „Orlęta lwowskie” bronią Lwowa przed Ukraińcami.

11 listopada – kapitulacja Niemiec; koniec I wojny światowej.

16 grudnia – utworzenie Komunistycznej Partii Robotniczej Polski (z SDKPiL i PPS Lewicy).

27 grudnia – wybuch powstania w Wielkopolsce. Koniec grudnia – wybuch epidemii grypy hiszpanki (ok. 20 – 25 mln zmarłych). Rozpoczęcie brytyjskiej okupacji Palestyny.

1919 r.: 5 stycznia – w Monachium Anton Drexler założył Niemiecką Partię Robotniczą DAP, później przemianowaną na NSDAP. Związek Spartakusa próbuje rozpętać w Berlinie rewolucję komunistyczną zakończoną niepowodzeniem osiem dni później.

15 stycznia – zamordowanie Róży Luksemburg i Karla Liebknechta.

18 stycznia – w Paryżu początek konferencji pokojowej po I wojnie światowej. 23 stycznia – premier Kramář i prezydent Masaryk wysyłają 16 tys. żołnierzy czeskich, aby zajęli Śląsk Cieszyński.

29 stycznia – USA nawiązały stosunki dyplomatyczne z Polską.

14 lutego – prezydent USA Woodrow Wilson przedstawił projekt Ligi Narodów.

[srodtytul]nauka i technika[/srodtytul]

1918 r.: Dzięki polskiemu konstruktorowi ręcznej kamery filmowej Kazimierzowi Pruszyńskiemu powstała pierwsza lotnicza kronika wojenna.

10 grudnia – w Poznaniu założono Uniwersytet; utworzenie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; założenie Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie; utworzenie Głównego Urzędu Statystycznego.

1919: 1 stycznia – Edsel Ford zastępuje swego ojca Henry’ego Forda na stanowisku prezydenta Ford Motor Company.

18 stycznia – powstaje Bentley Motors Limited, przedsiębiorstwo produkujące luksusowe oraz duże sportowe samochody.

26 lutego – Kongres Stanów Zjednoczonych wydaje akt prawny powołujący do życia na terenie części Wielkiego Kanionu Kolorado – Parku Narodowego Wielkiego Kanionu. Amerykanin Charles Strite z Minnesoty, mając dosyć przypalonych – i to tylko z jednej strony – grzanek, zbudował toster. Kiedy mijał czas, grzanka sama wyskakiwała z urządzenia.

[srodtytul]kultura[/srodtytul]

1918: Giles Lytton Strachey, angielski pisarz i krytyk, osiągnął wielki sukces, wydając „Ludzi epoki Wiktorii” – kolekcję czterech zwięzłych portretów ówczesnych bohaterów. Z humorem wykpił ich wady i to, co uważał za hipokryzję wiktoriańskiej moralności. Tym samym zyskał sławę twórcy nowej formy biografistyki, w której psychologiczny wgląd i sympatia są połączone z pewnym lekceważeniem i inteligentną kpiną. Aleksander Błok w poemacie „Dwunastu” skupionym wokół dziejów Rosji i rewolucji 1917 r. – z Chrystusem idącym na czele zbuntowanego motłochu – głosił pochwałę groźnego, ale oczyszczającego żywiołu rewolucji.

30 listopada – szwajcarski dyrygent Ernest Ansermet po raz pierwszy poprowadził Orchestre de la Suisse Romande w Genewie. Zmarli 1918 r.:

4 listopada – Wilfred Owen, angielski poeta (ur. w 1893 r.);

9 listopada – Guillaume Apollinaire (właściwie Wilhelm Apolinaris Kostrowicki), francuski poeta (ur. w 1880 r.). 1919:

14 lutego – Wiktor Gomulicki, pisarz i publicysta (ur. w 1848 r.).

[srodtytul]polityka[/srodtytul]

1918 r.: 1 – 22 listopada – „Orlęta lwowskie” bronią Lwowa przed Ukraińcami.

Pozostało jeszcze 97% artykułu
Historia
Przypadki szalonego Kambyzesa II
Materiał Promocyjny
BIO_REACTION 2025
Historia
Paweł Łepkowski: Spór o naturę Jezusa
Historia
Ekshumacje w Puźnikach. Do odnalezienia drugi dół śmierci
Historia
Paweł Łepkowski: „Największy wybuch radości!”
Materiał Promocyjny
Cyberprzestępczy biznes coraz bardziej profesjonalny. Jak ochronić firmę
Historia
Metro, czyli dzieje rozwoju komunikacji miejskiej Część II
Materiał Promocyjny
Pogodny dzień. Wiatr we włosach. Dookoła woda po horyzont