Wydarzenia

Aktualizacja: 04.12.2009 16:51 Publikacja: 04.12.2009 14:51

Gazeta „San Francisco Chronicle” donosi w dodatku nadzwyczajnym o śmierci prezydenta Roosevelta, 12

Gazeta „San Francisco Chronicle” donosi w dodatku nadzwyczajnym o śmierci prezydenta Roosevelta, 12 kwietnia 1945 r.

Foto: Archiwum „Mówią Wieki"

[srodtytul]Świat[/srodtytul]

20 stycznia 1945 roku w Białym Domu Franklin D. Roosevelt został zaprzysiężony na czwartą kadencję prezydencką. Stanowisko wiceprezydenta objął nieznany Amerykanom Harry S. Truman. Jego poprzednik Henry Wallace, wcześniej sekretarz ds. rolnictwa i sekretarz handlu oraz jeden z twórców reform New Deal, w nowej administracji został sekretarzem do spraw gospodarczych. 12 kwietnia Roosevelt zmarł, a Truman został zaprzysiężony na nowego prezydenta. W wyborach 1948 roku wybrano go na drugą kadencję.

[srodtytul]Europa[/srodtytul]

Między 4 a 11 lutego 1945 roku w Liwadii koło Jałty na Krymie odbyła się konferencja przywódców państw sprzymierzonych, tzw. Wielkiej Trójki: sowieckiego dyktatora Józefa Stalina, premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla i prezydenta USA Franklina D. Roosevelta. Uzgodnili oni podział Niemiec i Berlina na cztery strefy okupacyjne (swoją strefę miała otrzymać również Francja) i utworzenie w nich skoordynowanej administracji, nad którą pieczę miała sprawować Centralna Komisja Kontroli złożona z naczelnych dowódców trzech mocarstw. Niemcy miały być obciążone reparacjami wojennymi, choć nie tak dużymi, jak proponował Stalin (domagał się 20 mld dolarów, z czego połowa miała przypaść ZSRR). Ustalono też, że konferencja założycielska Organizacji Narodów Zjednoczonych odbędzie się w San Francisco w kwietniu 1945 roku (ZSRR otrzymał w Zgromadzeniu Narodów Zjednoczonych trzy głosy – dwa dodatkowe przyznano Ukraińskiej i Białoruskiej SRR). Ponadto Stalin zobowiązał się, że po zakończeniu działań wojennych w Europie Armia Czerwona przystąpi do wojny z Japonią (w zamian ZSRR miał otrzymać Wyspy Kurylskie i południową część Sachalinu). Na konferencji przyjęto granice dla Polski: wschodnia miała biec wzdłuż tzw. linii Curzona, a na zachodzie opierać się na Odrze i Nysie Łużyckiej. Zachodni alianci wymusili na Stalinie włączenie w skład Rządu Tymczasowego (później Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej) polityków demokratycznych oraz obietnicę przeprowadzenia w Polsce wolnych wyborów. W sytuacji gdy ziemie polskie znalazły się w sowieckiej strefie wpływów, był to jednak postulat fikcyjny.

[srodtytul]Polska[/srodtytul]

1 stycznia 1945 roku, wraz z utworzeniem w Lublinie prosowieckiego Rządu Tymczasowego, przekształcono Resort Bezpieczeństwa Publicznego PKWN w Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. Jego głównym

celem było zwalczanie niepodległościowych ruchów politycznych i podziemia zbrojnego, legalnej opozycji i Kościoła katolickiego. Współpracując z sowieckimi służbami NKWD i Smiersz, funkcjonariusze MBP w ciągu trzech miesięcy aresztowali ponad 13 tys. osób. Ze strony polskiej organizatorem masowego terroru był kierownik resortu Stanisław Radkiewicz, przedwojenny działacz KZMP i KPP, w czasie wojny członek sowieckiej WKP (b) i oficer polityczny.

W wydanym przez MBP „Słowniczku politycznym” pracownicy MBP mogli przeczytać: „Dowództwo AK nasyłało morderców na działaczy demokratycznych. Bez porozumienia z sojusznikami i Wojskiem Polskim wywołało powstanie warszawskie, a następnie haniebnie skapitulowało”, oraz że

„AK przeszła do faktycznej współpracy z Niemcami”. Wymownym symbolem stosunku komunistów do AK był też masowo kolportowany plakat Włodzimierza Zakrzewskiego, który przedstawiał symbolicznego akowca jako „zaplutego karła reakcji”.

[srodtytul]Świat[/srodtytul]

20 stycznia 1945 roku w Białym Domu Franklin D. Roosevelt został zaprzysiężony na czwartą kadencję prezydencką. Stanowisko wiceprezydenta objął nieznany Amerykanom Harry S. Truman. Jego poprzednik Henry Wallace, wcześniej sekretarz ds. rolnictwa i sekretarz handlu oraz jeden z twórców reform New Deal, w nowej administracji został sekretarzem do spraw gospodarczych. 12 kwietnia Roosevelt zmarł, a Truman został zaprzysiężony na nowego prezydenta. W wyborach 1948 roku wybrano go na drugą kadencję.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
Historia
Co naprawdę ustalono na konferencji w Jałcie
Panel Transformacji Energetycznej
Czas na szeroką debatę o transformacji energetycznej
Historia
Ten mały Biały Dom. Co kryje się pod siedzibą prezydenta USA?
Historia
Most powietrzny Alaska–Syberia. Jak Amerykanie dostarczyli Sowietom samoloty
Historia
Dlaczego we Francji zakazano publicznych egzekucji
Materiał Partnera
Kroki praktycznego wdrożenia i operowania projektem OZE w wymiarze lokalnym
Historia
Tolek Banan i esbecy
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście