Papież nie poparł stanu wojennego

Choć spotkanie biskupa Rzymu z sekretarzem sowieckiej partii komunistycznej oceniane jest jako wydarzenie historyczne, to z relacji agenta "Russo" wynika, że nie wiązano z nim dużych nadziei. Papież "zamierza z wielką ostrożnością traktować G. i sprawy pierestrojki. W pierwszym rzędzie będzie zabiegać u władz radzieckich o status prawny dla wspólnot wierzących oraz odbudowanie hierarchii kościelnej. Źródło sprawdzone, Inf. wiarygodna" – brzmiała konkluzja relacji z rozmowy.

Kim jest agent "Russo"? Stanisław Szłowieniec urodził się w 1950 r. w ZSRR na terenie dzisiejszej Białorusi. Wraz z rodzicami został deportowany na Syberię. Po repatriacji do Polski wstąpił do zakonu jezuitów. Nie wiadomo, kiedy dokładnie został zwerbowany przez SB, bo jego teczki nie ma w zasobie jawnym IPN. Kopie informacji, jakie przekazywał, zachowały się jednak w tzw. materiałach informacyjnych Departametu  I. Wynika z nich, że prócz oficera o kryptonimie "At" miał wcześniej dwóch innych oficerów prowadzących, o kryptonimach "Tibor", czyli Janusza Czekaja, oraz "Albano", czyli Jerzego Florczaka, używającego też fałszywego nazwiska Frey. Ojciec Szłowieniec do dziś nadal mieszka w Rzymie.

Opinia: Kardynał Stanisław Dziwisz, metropolita krakowski

Doskonale pamiętam spotkanie z Gorbaczowem. Miało sympatyczny przebieg. Ojciec Święty wypowiedział do Gorbaczowa tylko jedno zdanie po rosyjsku – że modli się za niego i za Rosję. Papież czytał po rosyjsku, ale nie mówił w tym języku. Niemożliwe więc, by wypowiedział się w taki sposób do Gorbaczowa na temat stanu wojennego. Po krótkim spotkaniu w większym gronie Jan Paweł II udał się z Gorbaczowem do biblioteki na rozmowę. Od jej początku towarzyszyli im tłumacze. O. Szłowieniec, z którym rozmawiałem, w sposób jednoznaczny stwierdził, że żadne słowa na temat stanu wojennego nie padły. A tłumaczył to spotkanie od pierwszej do ostatniej minuty. Stosunek Ojca Świętego do stanu wojennego oddają jego słowa: „Coście zrobili z tym narodem. Nie zasługiwał na takie potraktowanie".