Wyprawa na Słońce

Ten szwedzki okręt, co prawda nigdy do nas nie należał, ale okoliczności, w jakich zatonął, sprawiają, iż posiada wyjątkową wartość emocjonalną i historyczną. Spoczął na dnie Zatoki Gdańskiej 27 listopada 1627 r. w trakcie starcia flot szwedzkiej i polskiej, zwanego bitwą pod Oliwą. Podczas dramatycznej i krwawej walki abordażowej, w której przeciwnikiem „Solena" był nasz „Wodnik" dowodzony przez Hermanna Wittego, Szwedzi, stwierdziwszy beznadziejność swego położenia, wysadzili własny okręt, podpalając magazyn prochowy.

Okręt wraz z całym wyposażeniem i uzbrojeniem, opadłszy na głębokość 16 m, przetrwał na dnie do 1969 r. Wtedy to został przypadkowo odkryty podczas prac związanych z budową gdańskiego Portu Północnego. Podjęte przez ekipę Muzeum Morskiego w Gdańsku badania archeologiczne, bez wątpienia pionierskie i prowadzone przez wiele lat, przyniosły rewelacyjne wyniki, zwłaszcza w kontekście ilości i wartości znalezisk. „Solen" został zamówiony wraz z kilkoma innymi okrętami przez Szwedów w Holandii w początkach lat 20. XVII wieku i w 1624 r. rozpoczął służbę w ramach sił operujących u zachodnich wybrzeży państwa. Dopiero w 1626 r. przebazowano je do wschodniej części Bałtyku, a rok później „Solen" znalazł się w składzie eskadry szwedzkiej przeznaczonej do blokady Gdańska. Wyporność okrętu wynosiła 450 ton, długość przeszło 33 m, a szerokość 7 m; posiadał on jeden pokład artyleryjski.