Polscy odkrywcy za Uralem

Syberia nie była dla Polaków jedynie bezkresnym więzieniem. Wielu naszych rodaków eksplorowało rozległe zauralskie przestrzenie, odkrywając ich geograficzne, przyrodnicze i etnograficzne tajemnice.

Aktualizacja: 10.12.2016 21:21 Publikacja: 08.12.2016 17:36

Pod koniec XIX w. Irkuck, największe miasto nad Bajkałem, kulturowo zdominowany był przez Polaków.

Benedykt Dybowski – najwybitniejszy polski badacz Syberii.

Aleksander Czekanowski – podróżnik i geolog, który zapełnił wiele białych plam na mapach Rosji.

Leon Barszczewski wytyczył wiele nowych szlaków do Chin i Afganistanu.

1/4

Pod koniec XIX w. Irkuck, największe miasto nad Bajkałem, kulturowo zdominowany był przez Polaków.

Foto: Wikipedia

Benedykt Dybowski – najwybitniejszy polski badacz Syberii.

Foto: Wikipedia

Aleksander Czekanowski – podróżnik i geolog, który zapełnił wiele białych plam na mapach Rosji.

Foto: Wikipedia

Leon Barszczewski wytyczył wiele nowych szlaków do Chin i Afganistanu.

Foto: Wikipedia

Krzysztof Jóźwiak

W 1935 r. Ferdynand A. Ossendowski opublikował książkę „Mocni ludzie" – opowieść o losach porucznika Władysława Lisa, który za udział w wojnie polsko-rosyjskiej w 1831 r. zostaje skazany na wieloletnie zesłanie na Syberii. Perspektywa, wydawałoby się, nieciekawa, ale polski buntownik bynajmniej się nie załamuje. Wspierany przez ukochaną żonę niczym mityczny heros radzi sobie z wszelkimi przeciwnościami losu, a swoją pracowitością, prawością i nieugiętą postawą wobec skorumpowanych urzędników carskich zjednuje sobie przychylność i szacunek miejscowych ludów tubylczych. Małżeństwo polskich zesłańców niesie kaganek oświaty wśród Samojedów, a ci w zamian uczą Lisa trudnej sztuki przetrwania w tajdze. To obrazek niezbyt pasujący do tego, jak stereotypowo i nieco martyrologicznie wyobrażamy sobie losy syberyjskich zesłańców: wycieńczeni katorżniczą pracą ludzie, którzy latami wegetują w ekstremalnych warunkach, usychając z tęsknoty za krajem. O ile taka wizja jest bliska prawdy w kontekście deportacji stalinowskich, o tyle sytuacja zesłańców z czasów carskich była bardziej zróżnicowana.

Pozostało jeszcze 95% artykułu

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.

Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Reklama

Historia

Kim naprawdę był Hans Kloss

Pierwowzorem filmowego agenta J - 23 mógł być sowiecki agent Artur Ritter - Jastrzębski, ale równie dobrze James...

Materiał Promocyjny

25 lat działań na rzecz zrównoważonego rozwoju

Odpowiedzialny biznes przechodzi kolejną ewolucję związaną z nowymi wymaganiami regulacyjnymi. Tym razem celem jest strategiczna transformacja pozwalająca na skuteczną ochronę środowiska i praw człowieka. Jak odpowiedzieć na te wyzwania?