Jak będzie wyglądało Westerplatte

Gmach główny muzeum znajdzie się pod ziemią, będzie do niego można wejść przez szczelinę.

Publikacja: 03.11.2023 03:00

Wizualizacja wejścia do Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 r.

Wizualizacja wejścia do Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 r.

Foto: materiały prasowe

Rozstrzygnięty został konkurs architektoniczno-urbanistyczny na koncepcję projektową Muzeum Westerplatte i wojny 1939 r. Obejmie on miejsce bitwy z września 1939 r. Pierwszą nagrodę przyznano pracowni Muro Architekci z Łodzi, współpracującej przy tym projekcie z dwiema innymi pracowniami z Łodzi.

– Na uwagę zasługuje wysoki poziom kompozycji przestrzennych i krajobrazowych podkreślających charakter miejsca. W udany sposób przedstawiona została koncepcja upowszechniania wiedzy o bohaterskiej obronie Westerplatte, zapewniając równocześnie ochronę, utrzymanie i rewaloryzację obiektów architektury militarnej znajdującej się na tym terenie. Praca charakteryzuje się wysokiej jakości rozwiązanymi architektonicznymi. Powściągliwa forma buduje nastrój miejsca – poinformowała prof. Lucyna Nyka, przewodnicząca Sądu Konkursowego.

Zwycięską pracę doceniono też za przedstawienie wejścia do głównego budynku muzeum w formie szczeliny, „co stanowi symboliczny walor zagłębienia się w przeszłość”. W podobny sposób można dzisiaj wejść do Muzeum Katyńskiego na warszawskiej Cytadeli.

Główny gmach muzeum będzie zlokalizowany obok pomnika z napisem „Nigdy więcej wojny”. – Chodzi o to, aby muzeum nie wychodziło za bardzo na powierzchnię i nie naruszało struktury przestrzennej Westerplatte – wyjaśnił Jarosław Sellin, wiceminister kultury.

Miejsce, pod którym powstanie muzeum, znajduje się jednak wyżej niż pierwotny poziom tego terenu.

– Gdy poszerzano kanał portowy w latach 60., znaczną część pozyskanego materiału przeniesiono na teren dzisiejszego półwyspu. Plac nie jest więc na poziomie pierwotnym. Tam jest zróżnicowanie w wysokości od 2,5 do 4 m. Realizując pawilon wystawienniczy, wejdziemy w tę warstwę, która jest sztuczna, ma ok. 60 lat i kilka metrów w warstwę pierwotną, która powstała w wyniku nanoszenia piasku na przestrzeni minionych stuleci – precyzuje dyrektor Muzeum II Wojny Światowej, dr hab. Grzegorz Berendt.

„W obiektach, które powstaną na historycznym polu bitwy, zostanie opowiedziana nie tylko historia wrześniowych walk na Westerplatte. Przedstawiony będzie także szerszy kontekst wojny obronnej 1939 r. Plenerowy charakter całego założenia pozwoli na utworzenie Muzeum w obrębie historycznej przestrzeni – w tym w uczytelnionych reliktach przeszłości, otoczonych autentycznym krajobrazem. Centrum i serce kompleksu od 2022 r. stanowi nowy cmentarz Żołnierzy Wojska Polskiego, na którym pochowano obrońców Westerplatte. Dzięki trwającym wciąż badaniom archeologicznym do tej pory podniesiono z tej ziemi ponad 60 tys. artefaktów. Najcenniejsze z nich będą prezentowane na wystawach ulokowanych na dostępnej przestrzeni dawnej Wojskowej Składnicy Tranzytowej” – informuje dyrekcja Muzeum II Wojny Światowej.

Na półwyspie trwają już prace budowlane, poza odnowieniem cmentarza, nową postać ma też wnętrze przedwojennej elektrowni. Tam znajdzie się wystawa artefaktów wydobytych w czasie badań archeologicznych. Trwają też przygotowania do budowy parkingu i punktu obsługi ruchu turystycznego.

W planach jest też odbudowa wybranych obiektów historycznych, w których będą zlokalizowane wystawy. To siedem obiektów wchodzących przed wojną w skład Wojskowej Składnicy Tranzytowej. Dodatkowo inwestycja obejmie odtworzenie historycznych ścieżek komunikacyjnych sprzed września 1939 r.

Resort kultury zakłada, że prace potrwają do 2027 roku. To oznacza, że inwestycja jest opóźniona, w 2020 r. resort kultury zapowiadał, że muzeum będzie gotowe do 2026 r. Wzrosły też koszty. Wtedy ministerstwo podawało, że całość będzie kosztowała ponad 200 mln zł. Teraz jest mowa o tym, że przekroczy 300 mln zł.

Rozstrzygnięty został konkurs architektoniczno-urbanistyczny na koncepcję projektową Muzeum Westerplatte i wojny 1939 r. Obejmie on miejsce bitwy z września 1939 r. Pierwszą nagrodę przyznano pracowni Muro Architekci z Łodzi, współpracującej przy tym projekcie z dwiema innymi pracowniami z Łodzi.

– Na uwagę zasługuje wysoki poziom kompozycji przestrzennych i krajobrazowych podkreślających charakter miejsca. W udany sposób przedstawiona została koncepcja upowszechniania wiedzy o bohaterskiej obronie Westerplatte, zapewniając równocześnie ochronę, utrzymanie i rewaloryzację obiektów architektury militarnej znajdującej się na tym terenie. Praca charakteryzuje się wysokiej jakości rozwiązanymi architektonicznymi. Powściągliwa forma buduje nastrój miejsca – poinformowała prof. Lucyna Nyka, przewodnicząca Sądu Konkursowego.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia Polski
Szczątki ludzi znalezione na Westerplatte. Jakie tajemnice jeszcze kryje?
Historia Polski
Spieszmy się czcić bohaterów, tak szybko odchodzą
Historia Polski
Dziś, Jutro, Pojutrze – historia Szarych Szeregów
Historia Polski
Paweł Łepkowski: Kłamstwo w sprawie losu Warszawy
Historia Polski
Paweł Łepkowski: Narodziny Polskiego Państwa Podziemnego