O chłopie, co chciał zostać szlachcicem

W XVIII wieku polski chłop zajmował najpodlejsze miejsce w drabinie społecznej. Jeszcze gorzej postrzegano tych, którzy chcieli awansować społecznie i ekonomicznie. To o nich mówiono: cham.

Publikacja: 15.06.2023 21:00

„Orka”, obraz Józefa Chełmońskiego z 1896 r.

Foto: Muzeum Narodowe w Poznaniu/Wikimedia Commons

Tomasz Nowak

13 lipca 1768 r., cztery miesiące po uchwaleniu przez sejm konstytucji zakazującej takich praktyk, na gospodarstwo wybranieckie w Czastarach odbył się zajazd. Późnym wieczorem chałupa została otoczona przez zbrojnych. Wewnątrz zabarykadowali się: były bartnik Walenty Gała, właściciel wybraniectwa, jego trzech synów i kilku innych członków rodziny. Oblężeni nie dawali za wygraną, chociaż liczba atakujących ich przytłaczała. Wśród napastników było czworo szlachty, resztę stanowili miejscowi chłopi. 15 agresorów przygotowywało się do podpalenia chałupy.

Pozostało jeszcze 97% artykułu

Tylko 9 zł z Płatnościami powtarzalnymi

Kto zostanie nowym prezydentem. Czym żyje Europa. Jak zmienia się świat. Czytaj o tym, co dla Ciebie ważne.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Prace prowadzone przez pracowników IPN w Lesie Szpęgawskim na Pomorzu.

Historia Polski

Jakie tajemnice kryje Las Szpęgawski. Znaleziono ślady Akcji 1005

Pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej znaleźli dowody zacierania śladów zbrodni popełnionych w czasie II wojny...

Materiał Promocyjny

Bank Pekao S.A. uruchomił nową usługę doradztwa inwestycyjnego

Usługa polega na dopasowaniu inwestycji klienta – lub zbudowaniu portfela od podstaw – do indywidualnej rekomendacji przygotowanej na podstawie jego z celów, sytuacji finansowej, wiedzy o rynku, doświadczenia, podejścia do ryzyka i tolerancji ewentualnych strat.

Henryk Antoni Flame (vel Flamme), ps. Bartek, Grot (1918–1947) – polski dowódca wojskowy, kapral pil

Historia Polski

Jak zabito ludzi „Bartka”?

We wrześniu 1946 r. ubecy przeprowadzili operację specjalną „Lawina”, której celem była fizyczna likwidacja czło...

Pomnik Stepana Bandery – autorstwa lwowskiego rzeźbiarza Mykoły Posikiry i architekta Mychajła Fedyk

Historia Polski

Stosunki polsko-ukraińskie: protokół rozbieżności

„Bandera jako postać historyczna został na Ukrainie rozdmuchany ostatnio, podobnie jak i w Polsce, gdzie istniej...

Historia Polski

Powstaje baza grobów żołnierzy 2. Korpusu generała Andersa

W rocznicę bitwy o Monte Cassino pamiętajmy o żołnierzach 2. Korpusu – taką kampanię prowadzi Fundacja Znaki Pam...

Materiał Promocyjny

Cyberprzestępczy biznes coraz bardziej profesjonalny. Jak ochronić firmę

Phishing, ataki DDoS i złośliwe oprogramowanie to stali bywalcy raportów dotyczących zagrożeń w sieci. Od lat są najczęściej wykorzystywanymi przez cyberprzestępców metodami, ale to nie znaczy, że sposób ich działania się nie zmienia.