Uroczyste otwarcie zaplanowane jest jednak na 14 października, w 80. rocznicę buntu więźniów obozu zagłady w Sobiborze. Organizatorem uroczystości będzie Państwowe Muzeum na Majdanku, którego oddziałem jest placówka w Sobiborze, oraz resort kultury.
Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze jest niedostępne dla zwiedzających od sierpnia 2021 r. Trwa bowiem ostatni etap budowy nowej placówki. Zwiedzać można natomiast budynek z wystawą stałą „SS-Sonderkommando Sobibor. Niemiecki obóz zagłady 1942–1943”.
Projekt utworzenia Muzeum i Miejsca Pamięci na terenie byłego niemieckiego obozu zagłady w Sobiborze to międzynarodowa inicjatywa podjęta przez Polskę, Holandię, Izrael i Słowację. – Najważniejszym celem projektu było godne upamiętnienie ofiar obozu w Sobiborze oraz utworzenie muzeum służącego przekazywaniu historii masowej zagłady obecnym i przyszłym pokoleniom – informuje „Rz” Agnieszka Kowalczyk-Nowak z Państwowego Muzeum na Majdanku.
Koncepcja architektoniczno-artystyczna nowego miejsca pamięci została wyłoniona w drodze międzynarodowego konkursu. W 2014 r. w trakcie badań archeologicznych odsłonięto fundamenty budynku funkcjonujących tam komór gazowych. Pozostałości komór stały się elementem nowego upamiętnienia. Część fundamentów zostanie wyeksponowana za pomocą przeszkleń.
W lipcu 2017 r. zakończyły się prace nad zabezpieczeniem polany, gdzie znajdują się masowe mogiły z prochami ofiar. Polana została pokryta warstwami geowłókniny oraz kruszywa z białego marmuru.
