Reklama

Obraz z bazy strat wojennych Polski odnalazł się na aukcji

W warszawskim domu aukcyjnym pojawił się obraz Jana Styki widniejący w bazie strat wojennych. Wyjaśnieniem sprawy zajęła się prokuratura.

Aktualizacja: 30.01.2020 06:07 Publikacja: 29.01.2020 20:37

„Neron w Baiae” został przez Jana Stykę namalowany ok. 1900 r. Zaginął w czasie II wojny światowej

„Neron w Baiae” został przez Jana Stykę namalowany ok. 1900 r. Zaginął w czasie II wojny światowej

Foto: materiały prasowe

Prokurator zdjął z aukcji obraz, który w czasie wojny zaginął z prywatnej kolekcji. „Neron w Baiae" Jana Styki zdeponowany został w Muzeum Narodowym.

Obraz olejny Jana Styki to jedna z ilustracji do powieści Henryka Sienkiewicza „Quo Vadis"; przedstawia Nerona wraz z tygrysem w miejscowości Baiae na terenie Ancjum. Pod koniec poprzedniego roku został on wystawiony na sprzedaż w jednym ze stołecznych domów aukcyjnych. Jego cena mogła się wahać od 350 do 450 tys. zł.

Sprzedaż zatrzymana

Został wypatrzony przez historyków sztuki, którzy zajmują się poszukiwaniem utraconych w czasie wojny zabytków. Informacja trafiła do Ministerstwa Kultury, w którym znajduje się specjalna komórka tropiąca takie dzieła sztuki. Noty o tym, że jest on poszukiwany, nie znaleźliśmy jednak w internetowej bazie dzieł utraconych. To może tłumaczyć, dlaczego dom aukcyjny mógł nie być świadomy, że obraz jest poszukiwany.

Resort kultury zapewnił nas jednak, że obraz Jana Styki „Neron w Baiae" jest zarejestrowany w bazie strat wojennych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pod numerem 3832. Jeden z urzędników ministerstwa wyjaśnił, że katalog strat wojennych dostępny na stronie internetowej www.dzielautracone.gov.pl „zawiera jedynie część obiektów zgromadzonych w bazie strat wojennych i jest on systematycznie poszerzany".

Sprawą zajęła się prokuratura. Łukasz Łapczyński z Prokuratury Okręgowej w Warszawie poinformował nas, że śledczy z prokuratury rejonowej Warszawa-Śródmieście-Północ „prowadzi postępowanie w sprawie przywłaszczenia stanowiącego stratę wojenną obrazu olejnego" autorstwa Jana Styki „Neron w Baiae". Prokurator Łapczyński dodał, że „obraz został zabezpieczony procesowo i oddany na przechowanie do Muzeum Narodowego. – Prokurator powołał biegłego celem ustalenia autentyczności obrazu oraz jego właściwości w kontekście statusu prawnego. Postępowanie dowodowe jest w toku, prowadzone jest w sprawie – dodał Łapczyński.

Reklama
Reklama

Z opisu, który znalazł się w katalogu domu aukcyjnego, wynika, że obraz ten w 2011 r. pokazywany był na wystawach poświęconych Neronowi, zorganizowanych w Rzymie i Mediolanie. Notę poświęconą historii tego dzieła sztuki napisał prof. Jerzy Miziołek, do niedawna dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie.

Z prywatnej kolekcji

Historię tego obrazu opisała kilka lat temu w branżowym czasopiśmie „Cenne, bezcenne" dr Monika Kuhnke. Ustaliła, że obraz ten znajdował się przed wojną w prywatnej kolekcji Mieczysława Broniewskiego, jednego z potentatów branży cukrowniczej w Polsce. To dla niego Melchior Wańkowicz wymyślił slogan „cukier krzepi".

Zdaniem dr Kuhnke obraz ten znajdował się w budynku przy ul. Mokotowskiej 25 w Warszawie, nazywanym pałacykiem cukrowników. Z relacji córki Broniewskiego – cytowanej w publikacji dr Kuhnke – wynika, że ojciec interesował się głównie malarstwem polskim. Przed wojną miał w swojej kolekcji m.in. dzieła Henryka Siemiradzkiego „Handlarz amuletów" oraz „Antoniusz i Kleopatra", a także Władysława Czachórskiego, Józefa Chełmońskiego, Józefa Brandta, a także Jana, Adama i Tadeusza Styków. Miał też w kolekcji odnaleziony właśnie obraz olejny, opisywany wówczas jako „Neron z tygrysem przyglądający się w Wezuwiuszowi" (Broniewski kupił go w 1936 r.). W czasie wojny w pałacyku mieściła się administracja cukrowni. Chociaż budynek ocalał, całe jego wyposażenie zostało zrabowane. Mieczysław Broniewski zaraz po wojnie zgłosił straty do Biura Rewindykacji i Odszkodowań.

Obraz ten powstał około 1900 r. Jan Styka był twórcą panoram, współtworzył m.in. „Panoramę Racławicką", namalował „Panoramę Siedmiogrodzką" czy monumentalną „Golgotę". Artysta studiował w Wiedniu, następnie przebywał m.in. w Rzymie, Krakowie, Lwowie, Paryżu, by ostatecznie, w 1919 r., osiąść na włoskiej wyspie Capri. Jednym z cykli malarskich oraz tematów podejmowanych przez Jana Stykę były obrazy ilustracje do „Quo Vadis" Henryka Sienkiewicza czy „Iliady" i „Odysei".

Historia
W Kijowie upamiętniono Jerzego Giedroycia
Historia
Pamiątki Pierwszego Narodu wracają do Kanady. Papież Leon XIV zakończył podróż Franciszka
Historia
Wielkie Muzeum Egipskie otwarte dla zwiedzających. Po 20 latach budowy
Historia
Kongres Przyszłości Narodowej
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Historia
Prawdziwa historia agentki Krystyny Skarbek. Nie była polską agentką
Materiał Promocyjny
Nowa era budownictwa: roboty w służbie ludzi i środowiska
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama