Uregulowane rządy trwające do śmierci osmańskiego cesarza Sulejmana Wspaniałego (1566) przyniosły polepszenie warunków bytowych ludności żydowskiej w Izraelu i pobudziły imigrację żydowską. Niektórzy z nowo przybyłych osiedlali się w Jerozolimie, jednak większość udawała się do Safed, gdzie w połowie XVI w. populacja Żydów wzrosła do około 10 tysięcy, samo zaś miasto stało się dobrze prosperującym centrum włókiennictwa, jak również ośrodkiem wzmożonej działalności intelektualnej. W okresie tym kwitły studia nad Kabałą (mistycyzmem żydowskim), a nowe objaśnienia żydowskiego prawa, jak te skodyfikowane w Szulchan Aruch, rozprzestrzeniały się z domów nauki na całą diasporę.

Idea przymusowego zamknięcia Żydów za murami wydzielonej dzielnicy, po raz pierwszy wcielona w życie we Frankfurcie w II połowie XV w., przyjęła się także w innych miastach Europy Zachodniej, stając się w XVI w. normą postępowania w stosunku do Żydów. Pierwowzorem takich zamkniętych dzielnic żydowskich było getto weneckie, założone na początku XVI w. Otoczone było murami, okna wychodzące na zewnątrz zamurowano, a chrześcijańscy strażnicy zamykali na noc bramy. Żydzi mieli prawo opuszczać mury getta w dzień i prowadzić interesy poza ich obrębem. Warunki życia w getcie często były bardzo trudne – panowało przeludnienie, szalały choroby. Pomimo separacji Żydzi przyjmowali wiele zwyczajów otaczających ich społeczności i kultur. Powszechną praktyką były także mieszane małżeństwa. Wielu Żydów przechodziło na chrześcijaństwo lub islam, w rezultacie Żydzi w diasporze często byli członkami dwóch kultur.