Andrzej Zamoyski, przygotowując zmiany w prawie Rzeczypospolitej, zwane później kodeksem Andrzeja Zamoyskiego, uwzględnił w nich sytuację ludności żydowskiej. Według kodeksu Żydzi nie mogli osiedlać się w miastach wcześniej przez nich niezamieszkanych, a ci, którzy w miastach już się osiedlili, winni być oddzieleni od chrześcijan, Żydzi nieposiadający stałego źródła utrzymania mieli zostać wydaleni z państwa. Wedle kodeksu Zamoyskiego raz do roku Żydzi mogli zatrudnić służbę chrześcijańską. Nie wolno im było brać w zastaw naczyń kościelnych, piastować funkcji skarbowych i ekonomicznych, zaciągać długów u chrześcijan. Mieli zostać podporządkowani jurysdykcji miejskiej. Zamoyski postulował rozwiązanie kahałów (gmin żydowskich). Nieprzestrzeganie prawa miało być karane skierowaniem do domu poprawy, robotami publicznymi, a nawet dożywotnim więzieniem. Kodeks gwarantował jednak tolerancję religijną, zabraniał chrztów przy użyciu siły i zakazywał nachodzenia synagog i cmentarzy. Został odrzucony przez sejm w 1780 r.
Mateusz Butrymowicz w broszurce „Sposób uformowania Żydów polskich w pożytecznych krajowi obywatelów” proponował zagwarantowanie swobody wyznaniowej i dopuszczenie Żydów do udziału we wszystkich sferach życia Rzeczypospolitej
W latach 80. wydana została broszura „Żydzi, czyli konieczna potrzeba reformowania Żydów w Rzeczypospolitej” autorstwa niejakiego Bezimiennego. Ów anonimowy autor postulował zrównanie Żydów w prawach z mieszczanami. Król Stanisław August oraz Antoni Sikorski proponowali zrównanie Żydów w prawach z chrześcijanami, przy zachowaniu odrębności religijnej. Były również pomysły zakładania polskich szkół przy synagogach.
Mateusz Butrymowicz w broszurce „Sposób uformowania Żydów polskich w pożytecznych krajowi obywatelów ” proponował zagwarantowanie swobody wyznaniowej i dopuszczenie Żydów do udziału we wszystkich sferach życia Rzeczypospolitej. Jednocześnie opowiadał się za: likwidacją większości świąt żydowskich, których zbyt duża liczba miała przeszkadzać nieżydowskim współobywatelom, wprowadzeniem zakazu drukowania książek w języku żydowskim oraz sprowadzania ich z zagranicy. Miało to zmusić Żydów do polonizacji. Domagał się zniesienia odrębności strojów z powodu rzekomej niechlujności ubrań żydowskich i kroju, który miał ułatwiać kradzieże.
Konstytucja 3 maja niczego nie zmieniła w sytuacji Żydów, a mimo to została przez nich entuzjastycznie przyjęta. W następnym roku Żydzi brali udział w wojnie polsko-rosyjskiej w obronie konstytucji, a w 1794 roku – w powstaniu kościuszkowskim
