Poeta Erec Israel

Pejzaże ziemi obiecanej nabierają zupełnie mitologicznego znaczenia, jeśli zacznie się je podziwiać – jak czynił Natan Alterman – przez pryzmat biblijnych przypowieści

Publikacja: 04.08.2008 13:58

Poeta Erec Israel

Foto: Rzeczpospolita

Natan Alterman urodził się w 1910 roku w Warszawie. Jako 15-letni chłopiec wyjechał do Palestyny, gdzie kontynuował naukę w gimnazjum Herzliya w Tel Awiwie (pierwsze żydowskie gimnazjum w Palestynie). Następnie udał się do Francji, aby studiować agronomię. Należy podkreślić fakt, że wówczas dla syjonistów największą wartością i dumą była fizyczna praca na rzecz budowy Erec Israel. Alterman w całości podzielał ten pogląd.

Studiując we Francji, Alterman utrzymywał się z tłumaczeń artykułów dla czasopism hebrajskojęzycznych. Związał się także na stałe z dziennikiem „Haarec”, na łamach którego komentował aktualne wydarzenia polityczne. Współpracował również z lewicowym Dava, gdzie regularnie publikował felietony o tematyce społeczno-politycznej oraz fragmenty poezji.

Po zakończeniu studiów agronomicznych Natan Alterman – jak na prawdziwego syjonistę przystało – wraca do ojczyzny, aby wykorzystać dla jej dobra całą zdobytą wiedzę. W tym czasie rozwija się i ewoluuje jako poeta.

Jego pierwsze utwory w cudownie nostalgiczny i sentymentalny sposób obrazują trudy codziennego życia żydowskich osadników w Palestynie (będącą wówczas pod mandatem brytyjskim), a także codzienne zmagania imigrantów budujących „nową – starą” ojczyznę.

Z biegiem czasu przewodnim tematem jego poezji staje się Tel Awiw – piękna, niemalże europejska, tętniąca życiem metropolia. Ponadto typowe dla Bliskiego Wschodu, a zwłaszcza dla ziemi obiecanej krajobrazy i pejzaże, które nabierają zupełnie mitologicznego znaczenia, jeśli zacznie się je podziwiać tak, jak czynił to Alterman, czyli przez pryzmat biblijnych przypowieści.

Po 1948 roku uwaga poety zaczęła się koncentrować na tematach społecznych i politycznych. Stał się sumieniem żydowskiego narodu. Był najczęściej cytowanym poetą w Knesecie, w szczególności przez Dawida Ben Guriona. Oprócz Altermana żaden pisarz i poeta nie miał tak ogromnego wpływu na zachowanie twórcy Państwa Izrael.

Alterman z całą mocą zwalczał dyskryminację słabszych i społeczną niesprawiedliwość. Nawet kiedy zaczęła się jedna z najcięższych wojen, czyli wojna o niepodległość, Alterman przypominał o przestrzeganiu zasad prowadzenia walki i przestrzegał przed chociażby próbami moralnego poniżania wroga.

Walczył także z dyskryminacją Żydów sefardyjskich, która nasilała się wraz z ich napływem z północnej Afryki.

Być może dlatego, że sam odczuł podobną niesprawiedliwość, kiedy to po Zagładzie walczył z Brytyjczykami, którzy sprzeciwiali się osiedlaniu w Erec Israel tułających się i rozproszonych po całym świecie ocalałych Żydów.

Twórczość Altermana została zaliczona do kanonu nowoczesnej poezji hebrajskiej. Bardzo wyraźne są w niej wpływy literatury francuskiej i rosyjskiej, która fascynowała poetę. Ponadto Alterman dosyć specyficznie używał neologizmów oraz zupełnie nowatorsko przeniósł do swoich wierszy język codzienny.

Pozostał jednym z najbardziej znanych i najczęściej czytanych poetów izraelskich. Jest naszym wieszczem narodowym – obok Chaima Nachmana Bialika. Natan Alterman tworzył nową kulturę Izraelską, miał ogromny wpływ na jej kształt i kierunek. Był stałym bywalcem kawiarni Kasitt w Tel Awiwie, stanowiąc wyrocznię dla przychodzącej tam izraelskiej bohemy. Uważany też jest za najwybitniejszego tłumacza na język hebrajski dzieł Szekspira i Moliera, za co był wielokrotnie nagradzany. Sam także jest autorem kilku sztuk teatralnych, skeczy kabaretowych i książek dla dzieci.

Napisał także wiersz dla swojej ukochanej córki Tircy „Bądź swoim strażnikiem, pilnuj się!”. W tym przejmującym utworze zatrwożony ojciec przestrzegał swoją córkę przed czyhającymi na nią niebezpieczeństwami. Alterman był prorokiem... Jego córka zmarła tragicznie, wypadając z IV piętra.

Szewach Weiss Autor cyklu esejów „W świetle menory” do dodatku „Rzeczpospolitej” o Żydach polskich. Profesor politologii, wykładowca w Katedrze Erazma z Rotterdamu na Uniwersytecie Warszawskim, komentator „Wprost”. Był ambasadorem Izraela w Polsce, przewodniczącym Knesetu, przewodniczącym rady instytutu Yad Vashem

Natan Alterman urodził się w 1910 roku w Warszawie. Jako 15-letni chłopiec wyjechał do Palestyny, gdzie kontynuował naukę w gimnazjum Herzliya w Tel Awiwie (pierwsze żydowskie gimnazjum w Palestynie). Następnie udał się do Francji, aby studiować agronomię. Należy podkreślić fakt, że wówczas dla syjonistów największą wartością i dumą była fizyczna praca na rzecz budowy Erec Israel. Alterman w całości podzielał ten pogląd.

Studiując we Francji, Alterman utrzymywał się z tłumaczeń artykułów dla czasopism hebrajskojęzycznych. Związał się także na stałe z dziennikiem „Haarec”, na łamach którego komentował aktualne wydarzenia polityczne. Współpracował również z lewicowym Dava, gdzie regularnie publikował felietony o tematyce społeczno-politycznej oraz fragmenty poezji.

Pozostało 81% artykułu
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Historia
Archeologia rozboju i kontrabandy
Materiał Promocyjny
Transformacja w miastach wymaga współpracy samorządu z biznesem i nauką