Reklama
Rozwiń

„Wielka deportacja”

19 lipca 1942 r. Himmler nakazał zakończenie „likwidacji” ludności żydowskiej do końca grudnia 1942 r. Trzy dni później, 22 lipca, na zwołanym o godzinie 10 rano posiedzeniu Rady Żydowskiej przybyły do Warszawy z Lublina pełnomocnik „Einzatz Reinhardt”, osławiony Herman Höfle, przedstawił szczegółowe rozporządzenia wykonawcze dotyczące „przesiedlenia na Wschód”.

Publikacja: 15.09.2008 15:26

„Wielka deportacja”

Foto: ŻIH

Red

Punktem zbornym był plac leżący w sąsiedztwie Dworca Gdańskiego, przylegający do ulic Stawki, Niskiej i Zamenhofa, służący dotąd jako „korytarz” między gettem a dzielnicą aryjską (Transferstelle). Teraz miejsce to stało się placem przeładunkowym (Umschlagplatz).

Pierwszego dnia akcji spędzono tutaj, wtłoczono do wagonów i wywieziono do Treblinki 6250, a następnego dnia 7300 ludzi. Przewodniczący Judenratu Adam Czerniaków popełnił samobójstwo. W liście do Zarządu Gminy tak tłumaczył ten krok: „Postanowiłem odejść. (...) Jestem bezsilny, serce pęka mi z żalu. Dłużej znieść tego nie mogę. Mój czyn wykaże prawdę i może naprowadzi na właściwą drogę działania”. Kronikarz getta Emanuel Ringenblum uznał jego samobójstwo za przejaw słabości i bezużyteczny gest. Oczekiwać należało raczej wezwania do oporu. Podobna ocena pojawiła się jesienią 1942 r. w „Raporcie zjednoczonych organizacji podziemnych” przeznaczonym dla rządu RP w Londynie.

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.

Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Historia
Jakie tajemnice skrywa jeszcze więzienie przy Rakowieckiej w Warszawie
Historia
Zrabowany pierścień króla Zygmunta Starego w niemieckich rękach
Historia
Lądowa epopeja żaglowca Vasa
Historia
Wikingowie: w poszukiwaniu nowego domu
Historia
07 potyka się o własne nogi. Odtajnione akta ujawniły nieznane fakty o porwaniu Bohdana Piaseckiego