Słownik żydowskich pojęć: Agada

Część klasycznej literatury rabinicznej, zwłaszcza Talmudu i midraszy, zawierająca treści niehalachiczne, czyli nietraktowane jako nakazy prawa religijnego, ale składające się wraz z Torą, Miszną, pozostałymi częściami Talmudu etc. na całość nauki żydowskiej. Agada (aram. opowieść; hebr. hagada) obejmuje wszelkiego rodzaju tradycyjne opowieści: historie, podania, legendy, anegdoty, baśnie, bajki, parabole, opowieści fantastyczne, powiastki filozoficzne, dowcipy i zagadki. Jej celem jest egzegeza Pisma, nie ustanawia ona jednak praktycznych norm, lecz raczej naświetla idee, poglądy etyczne i religijne, które się w nim kryją, nie tworząc ścisłego systemu. Twórcy utworów agadycznych często wykazywali się ogromną fantazją i dowolnością przy interpretowaniu Pisma, w zasadzie każdy mógł objaśniać wybrany werset w sposób, jaki uznał za właściwy, dlatego poszczególne agady mogą być z sobą sprzeczne. W tej literaturze nie jest ważne, czy idea agadyczna została przypisana danemu miejscu w Piśmie. Mimo że na podstawie utworów agadycznych nie można tworzyć norm halachy, stanowią one owoc ważnej nauki i wraz z całym bogactwem form i treści mają duże znaczenie dydaktyczne. Powinny przede wszystkim poruszać serca, dlatego pełnią istotną funkcję w kazaniach.