[b]Rz: W Berlinie powstało muzeum poświęcone Niemcom ratującym Żydów. Czy to dobry pomysł?[/b]
Israel Gutman: Każdy człowiek, który pomógł bliźniemu w tak tragicznej sytuacji, jaką był Holokaust, zasługuje na upamiętnienie. Niemcy nie są tu wyjątkiem. Przypadki ratowania Żydów przez członków tego narodu trzeba jednak umieścić w odpowiednim kontekście. Ludzie, o których mówimy, stanowili bowiem wyjątkowo znikomy procent Niemców. Mam nadzieję, że twórcy wystawy informują o tym zwiedzających, mam nadzieję, że zachowują proporcje.
[b]A jakie były te proporcje?[/b]
Niemcy masowo poparli Hitlera, a podczas wojny dokonywali – w imieniu jego i jego ideologii – nieprawdopodobnych zbrodni. To oni są odpowiedzialni za Holokaust. W przeciwieństwie do Związku Sowieckiego w Niemczech nie było żadnej rewolucji, żadnego przewrotu. Narodowi socjaliści zdobyli władzę, wygrywając demokratyczne wybory. Niemcy poszli za Hitlerem, popierali jego działania.
[b]Chyba jednak nie wszyscy.[/b]