Dzielnica żydowska. Termin wywodzi się prawdopodobnie z włoskiego określenia Ghetto Nuovo (Nowa Odlewnia), dzielnicy w Wenecji, gdzie w 1516 r. po wygnaniu z Hiszpanii zezwolono Żydom osiedlić się na wyznaczonym terenie.
Inna etymologia wiąże to słowo z get (hebr. akt, dokument). Wspólne interesy prawne, gospodarcze i religijne powodowały, że Żydzi z własnej woli już w starożytności zamieszkiwali określone ulice, zaułki czy dzielnice miast. W średniowieczu osiedlali się w pobliżu rynków, portów i murów obronnych rozwijających się osad miejskich.
Uprzedzenia społeczne i negatywny stosunek Kościoła do wspólnego zamieszkiwania chrześcijan z Żydami wymusiły na nich osiedlanie się w ściśle określonych rejonach. Pierwsza regulacja prawna tworząca zamkniętą dzielnicę żydowską pojawiła się w bulli papieskiej „Cum nimis absurdum” (1555) i dotyczyła Rzymu. Od tej pory getta – z synagogą, mykwą, chederem (religijna szkoła podstawowa) i jesziwą (studia talmudyczne) – były typowym elementem życia gmin żydowskich.
Odosobnienie prowadziło do izolacji społecznej. Getto nie mogło leżeć na drodze chrześcijańskich pochodów i procesji. Kiedy się odbywały, zamykano jego bramy – otwarte od wschodu do zachodu słońca. Ograniczenie powierzchni powodowało gęstą zabudowę, fatalne warunki sanitarne, wzrost zachorowań i zagrożenie pożarem.
(na podst. „Nowego leksykonu judaistycznego”, Warszawa 2007)
