Carl Gustaf Emil Mannerheim – bohater Finlandii

W grudniu 1917 roku Mannerheim powrócił do ojczyzny (niemal nie mówił wówczas po fińsku – jego językiem rodzinnym był szwedzki, drugim językiem rosyjski, ponadto biegle posługiwał się niemieckim), która usiłowała wybić się na niepodległość. Senat powierzył mu zadanie stworzenia armii oraz przywrócenia porządku w kraju. Gdy armia narodowa rozbrajała rosyjskie garnizony na północy kraju, bolszewicka Gwardia Czerwona usiłowała przejąć władzę na południu. Przy pomocy Niemców tzw. biali uporali się z komunistami do maja 1918 roku.

Tymczasem Mannerheim, przewidując upadek państw centralnych, wszedł w konflikt z prowadzącym proniemiecką politykę Senatem i złożywszy wszystkie godności, wyjechał z kraju. Został wezwany do Finlandii ponownie w grudniu 1918 roku, by objąć funkcję regenta. Gdy kraj zdecydował się przyjąć republikańską formę rządów, wystartował w wyborach prezydenckich, ale przegrał. Jego ostatnią decyzją było podpisanie konstytucji Republiki Finlandii w lipcu 1919 roku.

W następnych latach oficjalnie wycofał się z polityki, ale zachował znaczne wpływy i aktywnie działał w licznych organizacjach społecznych. W 1929 roku odmówił poparcia prawicowego zamachu stanu, choć zamachowcy zaoferowali mu władzę dyktatorską. Przysporzyło mu to popularności i w 1931 roku, mimo niechęci lewicy, przyniosło przewodnictwo Rady Obrony, a w 1933 roku buławę marszałka polnego. Z jego inicjatywy, acz niechętnie, rząd Finlandii zaczął wzmacniać armię i rozbudowywać umocnienia na Przesmyku Karelskim.

W listopadzie 1939 roku, w obliczu nadchodzącej agresji sowieckiej, Mannerheim objął naczelne dowództwo armii. Mimo olbrzymiej przewagi wroga nie dał się pobić i zdołał wywalczyć pokój, który ocalił niezależność Finlandii. Gdy w 1941 roku Hitler gotował się do ataku na ZSRR, zdecydował się na ograniczone współdziałanie z Niemcami w celu odzyskania utraconych ziem (tzw. wojna kontynuacyjna), ale odmówił np. zaangażowania wojsk fińskich w oblężenie Leningradu i zaatakowania kolei murmańskiej.

4 sierpnia 1944 roku został wybrany na prezydenta Finlandii. Wobec nieuchronnej klęski Niemiec zdecydował się na odwrócenie sojuszy i 19 września podpisał zawieszenie broni ze Związkiem Sowieckim. Przymuszony przez Moskwę zaatakował oddziały niedawnego sojusznika na północy, co historiografia fińska nazywa wojną w Laplandzie.

Zdając sobie sprawę, że jego osoba może stanowić dla Finlandii problem w ułożeniu powojennych stosunków z Sowietami i mocarstwami zachodnimi, 9 maja 1946 roku ustąpił z urzędu i osiadł w Szwajcarii. Zmarł w Lozannie w styczniu 1951 roku.