Rynsztunek przeciwników

Na oficerach niższych stopni opierała się skuteczność ataków i obrony w polu, właściwa realizacja planów sztabowych i rozkazów generalicji

Publikacja: 13.03.2009 11:01

Porucznik Wojska Polskiego z pistoletem VIS

Porucznik Wojska Polskiego z pistoletem VIS

Foto: Rzeczpospolita, MS Marek Szyszko

[srodtytul]Oficer Wojska Polskiego[/srodtytul]

Oficer w umundurowaniu polowym i oporządzeniu wzór 36, w ręku pistolet samopowtarzalny Vis wz. 35 kaliber 9 mm wyprodukowany przez Fabrykę Broni w Radomiu. Broń opracowali polscy konstruktorzy Piotr Wilniewczyc i Jan Skrzypiński. Początkowa nazwa WiS, od nazwisk konstruktorów, zmieniona została na VIS – z łac. siła. Wzorowany na amerykańskim colcie 1911 pistolet dostosowano do amunicji 9 mm Parabellum.

Zasada działania oparta była na krótkim odrzucie lufy, ryglowanie następowało przez jej przekoszenie w płaszczyźnie pionowej. Rozwiązanie konstrukcyjne odryglowania, zatrzymania i zaryglowania lufy oraz sposobu jej osadzenia było nowatorskie i zostało opatentowane (patent numer 15 567). Oryginalny był także zwalniacz kurka pozwalający na jego bezpieczne opuszczenie przy załadowanej broni. Chwyt Wisa zaopatrzono w gniazdo

zaczepowe do przyłączenia kolby-futerału. Broń zasilano z pudełkowego, jednorzędowego magazynka na osiem nabojów. Z lewej strony zamka znajdowało się oznaczenie:

F.B. RADOM, następnie rok produkcji i orzeł państwowy, a dalej VIS-wz. 35/pat. nr 15 567.

Produkcja seryjna pistoletów VIS ruszyła w 1936 roku i od tego też roku broń

przydzielana była oddziałom WP. Stanowiła regulaminowe uzbrojenie oficerów i niektórych podoficerów we wszystkich rodzajach wojska. Do 1939 roku wyprodukowano

około 50 tys. egzemplarzy. Po zajęciu Polski przez Niemców okupant kontynuował produkcję broni – charakteryzowała się ona pewnymi uproszczeniami konstrukcyjnymi. Vis był

nowocześniejszy niż jego niemiecki odpowiednik P. 08, zresztą wiele kategorii polskiego uzbrojenia nie odbiegało od europejskich standardów, a nawet je przewyższało (np. kb ppanc. wz. 35 Ur).

Jednak ogólny potencjał naszych wielkich jednostek był dużo mniejszy w porównaniu z niemieckimi odpowiednikami. Dywizja

piechoty, według etatu wojennego, liczyła ok. 16,5 tys. żołnierzy oraz oficerów i miała następujące uzbrojenie: ok. 15 tys. karabinów i karabinków, 326 ręcznych i lekkich karabinów maszynowych, 132 ciężkie karabiny maszynowe, 81 granatników 46 mm,

20 moździerzy 81 mm, 27 armat przeciwpancernych 37 mm, 92 karabiny przeciwpancerne, 30 armat 75 mm, 12 haubic 100 mm, trzy armaty 150 mm, trzy haubice 155 mm oraz cztery armaty przeciwlotnicze 40 mm. Słabość DP WP tkwiła w niewystarczającej ilości artylerii i broni ppanc. oraz sprzętu łączności. Brak środków mechanicznych ujemnie odbijał się na mobilności.

[srodtytul]Oficer Wehrmachtu[/srodtytul]

Oficer w mundurze wzór 36 i hełmie wz. 35 (Stahlhelm M35) tłoczonym ze stalowej blachy. Uzbrojenie stanowi samopowtarzalny P. 08 (Pistole 08) kal. 9 mm, który przyjęto do uzbrojenia armii niemieckiej w 1908 roku. Popularną nazwę – Parabellum – zaczerpnięto z łacińskiej sentencji „si vis pacem para bellum” (chcesz pokoju, szykuj się do wojny); była ona znakiem firmowym pierwszego producenta broni – Deutschen Waffen und Munitionsfabriken (DWM). Głównym konstruktorem w owej firmie był Georg Luger, twórca P. 08, dlatego też dosyć często używa się jego nazwiska na określenie pistoletu.

Luger oparł swoją broń na pistolecie Hugo Borchardta, z którego zaadaptował zasadę krótkiego odrzutu lufy i charakterystyczny kolankowy zamek. Dźwignie zamka po odryglowaniu unosiły się ku górze na kształt odwróconej litery V, przesłaniając tym samym linię celowania. Była to bardzo charakterystyczna cecha parabellum.

Broń strzelała nabojami 9x19 mm opracowanymi przez Lugera w 1902 roku. Amunicja ta miała tak doskonałe właściwości balistyczne, że do dzisiaj jest powszechnie stosowana na całym świecie. W magazynku mieściło się osiem nabojów.

Obok standardowego P. 08 z lufą długości 100 mm od 1913 r. produkowano także pistolet z długą, 200-mm lufą (Lange Pistole 08). Wersja ta miała nastawny celownik i kolbę-kaburę, którą można było doczepić do chwytu. Przeznaczona była pierwotnie m.in. dla obsługi dział, dlatego często spotykana jest nazwa P. 08 artyleryjski. Oprócz standardowego magazynka używano też skomplikowanego magazynka bębnowego na 32 naboje. Pistolet Parabellum produkowany był do 1942 roku, a liczba wyprodukowanych egzemplarzy przekroczyła 2 300 000. W uzbrojeniu armii niemieckiej pozostał do końca wojny.

O sile niemieckiej armii decydowała jednak głównie broń cięższa. Piechota Wehrmachtu należała do najlepiej wyposażonych w artylerię przeciwpancerną i stromotorową. Na stanie dywizji tzw. I fali, liczącej ok. 17,7 tys. ludzi, było: ponad 13 tys. karabinów i kilkaset peemów, 516 karabinów maszynowych (ciężkich i uniwersalnych), 90 rusznic ppanc., 93 granatniki 50 mm, 54 moździerze 81 mm, 12 armatek plot. 20 mm, 75 armat przeciwpancernych 37 mm, 20 armat 75 mm, sześć armat 150 mm, 36 haubic 105 mm, 12 haubic 150 mm. Atutem dywizji była znaczna mechanizacja oraz liczny sprzęt łączności.

[i]Michał Mackiewicz, pracownik naukowy Muzeum Wojska Polskiego

Rysunek: Marek Szyszko artysta plastyk, znawca stroju i oręża, ilustrator książek i czasopism[/i]

[srodtytul]Oficer Wojska Polskiego[/srodtytul]

Oficer w umundurowaniu polowym i oporządzeniu wzór 36, w ręku pistolet samopowtarzalny Vis wz. 35 kaliber 9 mm wyprodukowany przez Fabrykę Broni w Radomiu. Broń opracowali polscy konstruktorzy Piotr Wilniewczyc i Jan Skrzypiński. Początkowa nazwa WiS, od nazwisk konstruktorów, zmieniona została na VIS – z łac. siła. Wzorowany na amerykańskim colcie 1911 pistolet dostosowano do amunicji 9 mm Parabellum.

Pozostało 91% artykułu
Historia
Telefony komórkowe - techniczne arcydzieło dla każdego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem