Zbrojownia tamtych lat - Browning, broń rewolucjonisty

Belgijki, bronki, efenki, brauningi, braulingi – wszystkie te nazwy oznaczają to samo: najsłynniejszą broń konstrukcji Johna Mosesa Browninga – pistolet samopowtarzalny.

Publikacja: 01.04.2009 13:59

Pistolet Browninga

Pistolet Browninga

Foto: Muzeum Wojska Polskiego

Browning był jednym z tych genialnych amerykańskich konstruktorów broni, których nazwiska zapisały się trwale w dziejach rusznikarstwa i stały synonimami kilku kategorii broni. Karabiny maszynowe nazywano maximami, rewolwery coltami, a pistolety samopowtarzalne browningami.

John Moses urodził się w 1855 roku w Ogden w stanie Utah, a swoją pierwszą broń, jednostrzałowy karabin, skonstruował w wieku 14 lat. Był twórcą udanych karabinów maszynowych (np. Colt-Browning) czy karabinów automatycznych (BAR), w których wykorzystywał ciśnienie gazów prochowych do napędzania automatyki. To jednak broń krótka uczyniła go sławnym. Pierwsze pistolety samopowtarzalne były konstrukcjami bardzo skomplikowanymi, nieporęcznymi, działającymi na zasadzie krótkiego odrzutu lufy, przy zamku zaryglowanym podczas strzału.

Pistolet Browninga z kolei miał lufę osadzoną nieruchomo w szkielecie, a nad nią znajdowała się sprężyna powrotna. Po umieszczeniu magazynka z nabojami w chwycie broni należało ręcznie odciągnąć zamek; naciśnięcie spustu powodowało strzał, a gazy prochowe, pchając łuskę, odrzucały swobodny (tzn. niezaryglowany) zamek do tyłu. Wówczas wyrzucana była łuska, a napięta sprężyna pchała zamek w przednie położenie, powodując jednoczesne wybranie i wprowadzenie do komory kolejnego naboju z magazynka. Broń gotowa była do strzału. Ta zasada działania broni samopowtarzalnej zwie się zasadą odrzutu zamka swobodnego i stosowana jest w modelach dostosowanych do słabszego naboju – m.in. właśnie słynnego naboju Browninga 7,65x17 mm.

Browning 1900, pierwszy z długiej serii pistoletów Amerykanina, był bardzo prostą i solidną zarazem konstrukcją. Ponieważ w USA, ojczyźnie rewolweru, przyszłość pistoletu wydawała się mocno wątpliwa, Browning wyjechał do Europy i związał się z belgijską wytwórnią Fabrique Nationale (FN) z Liege. Tam rozpoczęła się masowa produkcja „efenki”, która w bardzo krótkim czasie zrobiła oszałamiającą karierę na rynku cywilnym. Ze względu na niewielkie wymiary i niezawodność broń stała się ulubionym orężem zamachowców i rewolucjonistów. To właśnie z tego pistoletu padły słynne strzały w Sarajewie, które stały się iskrą zapalną I wojny światowej.

W 1907 roku nakładem Wydawnictwa Wydziału Bojowego PPS-Frakcji Rewolucyjnej ukazała się szczegółowa instrukcja pod tytułem „Pistolet Browning”. W najdrobniejszych detalach wyjaśniono tam budowę i zasadę działania broni, zamieszczono dokładne zdjęcia, a także ukazano postawy, jakie powinien przyjąć strzelec podczas prowadzenia ognia, stojąc i klęcząc. Oto fragment owej instrukcji: „Kaliber, czyli średnica otworu lufy, ma wymiar 7,65 milimetra. Początkowa szybkość, czyli szybkość lotu kuli zaraz po wylocie z lufy w pierwszą sekundę, wynosi 270 metrów. Pistolet Browninga jest siedmiostrzałową bronią”. Przy strzelaniu w postawie stojącej: „Na komendę »Cel« pistolet podnosi się do wysokości prawego oka; wskazujący palec prawej ręki przekłada się na cyngiel tak, by drugi staw palca był na cynglu, i celuje się. Lewą rękę odrzuca się, jednocześnie z podniesieniem pistoletu, za lewe biodro. Na komendę »Pal!« naciska się cyngiel. Po strzale szuka się nowego celu i celuje się doń”.

[i]Michał Mackiewicz jest pracownikiem naukowymMuzeum Wojska Polskiego [/i]

[i]Marek Szyszko artysta plastyk, znawca stroju i oręża, ilustrator książek i czasopism[/i]

Browning był jednym z tych genialnych amerykańskich konstruktorów broni, których nazwiska zapisały się trwale w dziejach rusznikarstwa i stały synonimami kilku kategorii broni. Karabiny maszynowe nazywano maximami, rewolwery coltami, a pistolety samopowtarzalne browningami.

John Moses urodził się w 1855 roku w Ogden w stanie Utah, a swoją pierwszą broń, jednostrzałowy karabin, skonstruował w wieku 14 lat. Był twórcą udanych karabinów maszynowych (np. Colt-Browning) czy karabinów automatycznych (BAR), w których wykorzystywał ciśnienie gazów prochowych do napędzania automatyki. To jednak broń krótka uczyniła go sławnym. Pierwsze pistolety samopowtarzalne były konstrukcjami bardzo skomplikowanymi, nieporęcznymi, działającymi na zasadzie krótkiego odrzutu lufy, przy zamku zaryglowanym podczas strzału.

Historia
Telefony komórkowe - techniczne arcydzieło dla każdego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem