Perła ocalona przez mnichów

18 kwietnia jest obchodzony na całym świecie jako Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków. W Polsce główne uroczystości odbędą się w piątek, 17 kwietnia, w zespole klasztornym oo. bernardynów w Leżajsku. Atrakcją będzie koncert muzyki Jana Sebastiana Bacha w wykonaniu prof. Józefa Serafina na słynnych organach leżajskiej bazyliki.

Aktualizacja: 15.04.2009 13:08 Publikacja: 15.04.2009 11:31

Zespół klasztorny oo. bernardynów w Leżajsku

Zespół klasztorny oo. bernardynów w Leżajsku

Foto: Materiały Promocyjne

Wczesnobarokowy zespół klasztorny oo. bernardynów w Leżajsku to jeden z najcenniejszych zabytków architektury sakralnej w Polsce i Europie. Wyjątkowy ze względu na swą wartość historyczną i artystyczną (wzniesiony został w I poł. XVII wieku), ciekawe połączenie funkcji sakralnej z walorami obronnymi, ale chyba przede wszystkim – autentyczność. Przez ponad trzy i pół wieku istnienia nie uniknął wprawdzie zniszczeń, dotykały go grabieże i wojny, ale dzięki starannym remontom i odbudowom dotrwał do dnia dzisiejszego w dobrym stanie i niemal pierwotnym kształcie.

[srodtytul]Pomnik historii [/srodtytul]

Wszystkie te atuty sprawiły, że w 2005 r. leżajska perła została decyzją prezydenta RP wpisana na prestiżową listę Pomników Historii. To zabytkowa „pierwsza liga”, obecnie licząca 35 obiektów o szczególnym znaczeniu dla polskiej kultury. Oprócz klasztoru w Leżajsku na liście Pomników Historii są m.in. historyczny zespół miasta Krakowa, kopalnie soli w Wieliczce i Bochni, zamek w Malborku, katedra w Gnieźnie i zespół klasztorny oo. paulinów na Jasnej Górze.

Klasztorny kompleks w Leżajsku tworzą: kościół Zwiastowania NMP (od 1928 r. Bazylika Mniejsza), budynek klasztoru z dziedzińcami i ogrodami oraz świetnie zachowany pierścień obwarowań. Swoją rangę, urodę, a patrząc z dzisiejszej perspektywy – także stan zachowania, ten wyjątkowy zabytek zawdzięcza gospodarzom: oo. bernardynom.

Cała historia zaczęła się na początku XVII w. – od przybycia bernardynów do Leżajska. W 1610 r. ich staraniem wybudowany został pierwszy murowany kościół, w miejscu, gdzie – według legendy – objawiła się Matka Boska. Obecna, monumentalna świątynia powstała w latach 1618-1628. Około 1637 r. ukończony został budynek klasztorny. Fundatorami byli marszałek wielki koronny Łukasz Opalińskiego i jego żona Anna, a pracami budowlanymi kierował architekt Antonio Pellaccini.

Wczesnobarokowe wyposażenie wnętrz wykonali w swoim warsztacie sami bernardyni.

[srodtytul]Największe organy[/srodtytul]

Mimo potężnych fortyfikacji zespół klasztorny poważnie ucierpiał już w 1657 r. podczas najazdu wojsk węgierskich Jerzego II Rakoczego. Zniszczone wtedy manierystyczne dekoracje sklepień kościoła zastąpione zostały w latach 50. XVIII w. polichromiami wykonanymi przez utalentowanych lwowskich artystów, m.in. Stanisława Stroińskiego, Macieja i Mateusza Millerów.

Dziś w bazylice można podziwiać 20 ołtarzy (XVII-XVIII w.) – prawdziwe dzieła sztuki snycerskiej i stolarskiej, z obrazami przedstawiającymi świętych i męczenników oraz Zwiastowanie NMP w ołtarzu głównym.

Do najstarszych elementów wystroju należy późnorenesansowa dekoracja stiukowa z I ćwierci XVII w. w kaplicy św. Franciszka. Z I poł. XVII w. pochodzą: piękna manierystyczna ambona i bogato zdobione stalle – jedne z najpiękniejszych w Polsce.

Leżajska bazylika słynie z unikatowych organów (zbudowane 1680-1720). Prospekt organowy imponuje rozmiarami (największy w Polsce) i wspaniałą dekoracją. Na temat samego instrumentu panuje opinia, że jego brzmienie jest wyjątkowe. W bazylice tradycyjnie odbywają się słynne koncerty organowe podczas Festiwalu Muzyki w Łańcucie, a od 1992 r. także Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej.

Wczesnobarokowy zespół klasztorny oo. bernardynów w Leżajsku to jeden z najcenniejszych zabytków architektury sakralnej w Polsce i Europie. Wyjątkowy ze względu na swą wartość historyczną i artystyczną (wzniesiony został w I poł. XVII wieku), ciekawe połączenie funkcji sakralnej z walorami obronnymi, ale chyba przede wszystkim – autentyczność. Przez ponad trzy i pół wieku istnienia nie uniknął wprawdzie zniszczeń, dotykały go grabieże i wojny, ale dzięki starannym remontom i odbudowom dotrwał do dnia dzisiejszego w dobrym stanie i niemal pierwotnym kształcie.

Pozostało 82% artykułu
Historia
Telefony komórkowe - techniczne arcydzieło dla każdego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem