Na trakcie I Rzeczypospolitej

Wedle Józefa Piłsudskiego odrodzona Rzeczpospolita powinna kontynuować tradycję unii polsko-litewskiej. Federalizm dla Piłsudskiego był osią myślenia o polityce już od przełomu stuleci.

Publikacja: 20.05.2009 16:11

Msza święta dziękczynna pod Ostrą Bramą 27 kwietnia 1919 roku, kiedy wzruszenie wycisnęło łzy z oczu Komendanta, Rydza–Śmigłego i Beliny–Prażmowskiego

Foto: Rzeczpospolita, MS Marek Szyszko

Janusz Cisek

Na łamach „Przedświtu”, a jeszcze częściej „Robotnika”, przywoływał unię i federację jako najskuteczniejszą metodę obrony przed agresywnością Rosji. U progu niepodległości zmagaliśmy się z dwugłową Rosją. Przy tym ani „biała”, ani „czerwona” nie chciały pogodzić się z restytucją Rzeczypospolitej i z jej programem terytorialnym.

Piłsudski zaczął od próby restytucji unii czy jakiejś formy bliższych związków z Litwą. Gdy dwa podejścia do Litwy w kwietniu i sierpniu 1919 roku nie powiodły się – zwrócił się ku Ukrainie. W tymże 1919 roku doprowadził do poważnych rozmów o sojuszu polityczno-wojskowym z Ukraińską Republiką Ludową. Oferta federacji z tym państwem została zbrojnie poparta wyprawą kijowską w kwietniu 1920 roku, ale, niestety, wskutek zmęczenia społeczeństwa Ukrainy i odwrócenia wojennej fortuny została przekreślona.

Pozostało jeszcze 97% artykułu

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.

Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Historia

Jakie tajemnice skrywa jeszcze więzienie przy Rakowieckiej w Warszawie

Ludzkie szczątki znaleźli na terenie zamkniętego kilka lat temu aresztu śledczego przy ul. Rakowieckiej w Warsza...

Materiał Promocyjny

25 lat działań na rzecz zrównoważonego rozwoju

Odpowiedzialny biznes przechodzi kolejną ewolucję związaną z nowymi wymaganiami regulacyjnymi. Tym razem celem jest strategiczna transformacja pozwalająca na skuteczną ochronę środowiska i praw człowieka. Jak odpowiedzieć na te wyzwania?