Aktualizacja: 08.07.2009 06:55 Publikacja: 08.07.2009 06:55
Andrzej Włas
Foto: NAC
Autor tego polskiego tekstu do angielskiej kompozycji napisał też w owe dni znaczący wiersz „Szpicel” o niemieckim donosicielu, którego po zakończeniu wojny spotkała zasłużona kara: „... w nocy ktoś mu nareszcie/ wpakował w łeb pięć kul”. A jako groźne memento zabrzmiały słowa:
[i]Przyszedł na ciebie, szpiclu, czas,
Padłeś... a za co – wiesz,
Przyszedł dzień, gdy we wszystkich nas
Wstał straszny zemsty zwierz.
Skrwawiliśmy twój rudy łeb
I brudną duszę twą. –
Powstał narodu wolny szczep,
By za krew płacić krwią.[/i]
W 1921 roku rymopis wydał tomik „Serce tatuowane” i poczuł się pełnoprawnym poetą. Staż miał zresztą niemały. Już w 1915 r. napisał „Bezdomnych”, utwór o „biednych tułaczach”, którzy „drogą daleką a żmudną” idą „na życia rozpacze”. Czy wiersz ten wiernie oddawał ówczesny stan legionowego ducha? Autor coś na ten temat wiedział, był żołnierzem 5. Pułku Piechoty I Brygady Legionów.
O jego zasługach wojennych kroniki milczą, wiadomo natomiast, że szybko dostał pracę w wydziale propagandy Oddziału II Sztabu Generalnego. Tam – jak twierdził Lech Terpiłowski – „ponawiązywał mnóstwo znajomości, które przydały mu się później, zresztą ciągle się na nie powoływał, uchodził nawet za pupilka obozu Piłsudskiego”. Cóż się dziwić, już pod koniec 1917 roku stołeczny Czarny Kot wystawił rewię polityczną „Pod znakiem legionów”, której Andrzej Włast – bo o nim mowa – był współautorem (obok Konrada Toma).
Naprawdę nazywał się Gustaw Baumritter. W 1930 roku wygrał konkurs „Expressu Wieczornego” na nową nazwę piosenki czy melodii popularnej w danym okresie, która zastąpiłaby wzięty z niemieckiego „szlagier”. Tak narodził się „przebój”, a o przebojach Włast wiedział wszystko. Miał ich bowiem na swym koncie multum. Przypomnę tylko kilka największych: „Rebeka”, „Już nigdy”, „Czy pani mieszka sama”, „Szkoda twoich łez, dziewczyno”, „Tango milonga”, „Ta mała jest wstawiona”. Pisał dla Eugeniusza Bodo, Ordonki, Krukowskiego, Olszy, Zimińskiej, Fogga. Najbardziej owocny okazał się jego duet z Jerzym Petersburskim. Był kierownikiem literackim Mirażu, blisko współpracował z Qui Pro Quo, Stańczykiem, Perskim Okiem, Morskim Okiem.
Według Jerzego Jurandota był Włast „grafomanem świadomym” tego, że na popularności piosenek można zarobić znakomicie, w związku z tym „zrezygnował z wszelkich ambicji literackich i z pełnym cynizmem wziął się za seryjną produkcję melodramatycznych, do łez wzruszających wszystkie służące arcydzieł”.
Ostatnią przed wojną jego rewię „Orzeł czy Rzeszka” wystawił teatr Ali-Baba przy Karowej, ostatnie przedstawienie miało miejsce 3 września 1939 r. Później, już jako mieszkaniec getta, pojawiał się Włast na scenie kawiarni Sztuka przy Lesznie. Przyjmowano go chłodno, nie był zbyt lubiany, zazdroszczono mu przedwojennego powodzenia.
Usiłowano jednak wydobyć go z dzielnicy zamkniętej, zbierano potrzebne w tym celu pieniądze. Loda Halama wspominała: „Akcja nasza mogłaby zakończyć się sukcesem, gdyby nie pech: Własta zastrzelono, kiedy wychodził już z bramy getta”. Podobno zaczął uciekać na widok gestapowca...
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita
Autor tego polskiego tekstu do angielskiej kompozycji napisał też w owe dni znaczący wiersz „Szpicel” o niemieckim donosicielu, którego po zakończeniu wojny spotkała zasłużona kara: „... w nocy ktoś mu nareszcie/ wpakował w łeb pięć kul”. A jako groźne memento zabrzmiały słowa:
[i]Przyszedł na ciebie, szpiclu, czas,
W panteonie chrześcijańskich świętych jest wiele osób, które można podziwiać jako wzór wielkiej odwagi, wiary i człowieczeństwa. Paradoksalnie z tego grona najbardziej znany jest święty, o którego życiu prawie nikt nic nie wie. Wspominamy go 6 grudnia, choć rzadko w kontekście religijnym. Znają go bowiem nie tylko chrześcijanie, ale dzięki komercjalizacji świąt Bożego Narodzenia także wyznawcy innych religii oraz ateiści. W Polsce wie o nim każde dziecko, choć jeszcze dwa wieki temu nie miał nic wspólnego ze świętami.
Coś, co dziś nazywamy mediami, a wcześniej należałoby nazwać świadomym i celowym poszerzaniem zasięgu komunikacji, wkroczyło w sferę wojny w momencie, kiedy narodziła się kategoria narracji.
Akty nieposłuszeństwa armii zdarzały się od najdawniejszych czasów. W historię buntów wpisały się także siły zbrojne carstwa moskiewskiego. Za mieszanie się do polityki strzelcy zapłacili straszliwą cenę.
85 lat temu Armia Czerwona zaatakowała Finlandię. Był to kolejny krok w realizacji tajnego protokołu dodatkowego do paktu Ribbentrop-Mołotow, który skazywał sześć suwerennych państw na utratę niepodległości.
Bank zachęca rodziców do wprowadzenia swoich dzieci w świat finansów. W prezencie można otrzymać 200 zł dla dziecka oraz voucher na 100 zł dla siebie.
Drewniana noga, czarna opaska na wybitym oku, żelazny hak zamiast dłoni, nóż w zębach, laski dynamitu wplecione w brodę, w jednej ręce pistolet, w drugiej kordelas i do abordażu!...
Muzeum Gazowni Warszawskiej to niezwykła przestrzeń, gdzie przeszłość i przyszłość przenikają się, tworząc inspirujące środowisko dla wydarzeń biznesowych i konferencji. Zlokalizowane w zabytkowym budynku dawnej aparatowni i tłoczni gazu, Muzeum zostało starannie odrestaurowane, aby oddać ducha epoki, zachowując jednocześnie pełną funkcjonalność nowoczesnej przestrzeni.
Do piątku mieszkańcy Szczecina mogą odbierać karmniki w siedzibach Lasów Miejskich. Podobną akcję zorganizowano w Białymstoku.
W województwie warmińsko-mazurskim kobieta została raniona w okolicy miejsca, w którym odbywały się policyjne ćwiczenia. Trwa śledztwo, które ma wyjaśnić, jak doszło do zdarzenia.
We Wrocławiu rozpoczyna się szkolenie z zarządzania kryzysowego, które poprowadzą Wojska Obrony Terytorialnej we współpracy z ekspertami Akademii Sztuki Wojennej. Armia pokazuje system informatyczny Jaśmin, który dotychczas służył siłom zbrojnym.
Na Morzu Bałtyckim mamy do czynienia z aktami terrorystycznymi. Trwa wojna hybrydowa – mówi wiceadmirał Krzysztof Jaworski, dowódca Centrum Operacji Morskich.
O 19 procent więcej niż w zeszłym roku trzeba zapłacić za nocleg ze śniadaniem w trzygwiazdkowm hotelu w Szklarskiej Porębie, a o 29 procent w Szczyrku. W kwaterach prywatnych ceny rosną jeszcze bardziej. Na tym tle zaskakuje Zakopane, tam ceny są niższe nawet o 50 procent - wynika z analizy rankomat.pl.
Podejrzany o zadanie śmiertelnych ciosów Dawid M. trafi do Polski. Turcja, w ramach procedury ekstradycji, przekaże do kraju podejrzanego ws. zabójstwa na warszawskim Nowym Świecie.
W Łodzi powstaje muzeum, które upamiętni dziecięce ofiary Niemców z założonego przez nich obozu. Równolegle IPN prowadzi poszukiwania miejsc, gdzie zmarłe w tym miejscu odosobnienia dzieci były grzebane.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas
