Nadanie nazwy „tatarski” 1. szwadronowi 13. Pułku Ułanów Wileńskich nastąpiło na podstawie decyzji Ministerstwa Spraw Wojskowych z kwietnia 1936 roku, natomiast rozkaz opublikowany został dwa miesiące później w Dzienniku Rozkazów nr 9. Jedna z popularnych kawaleryjskich żurawiejek głosiła „Pół Tatarów, pół Polanów, to trzynasty pułk ułanów”.
Jednostka ta kontynuować miała wielowiekową tradycję muzułmańskich formacji walczących w służbie Rzeczypospolitej. Jej początki sięgają średniowiecza, kiedy to polityczni uchodźcy ze Złotej Ordy wspierali Polskę i Litwę w zmaganiach z zakonem krzyżackim. Osiedlający się na Litwie Tatarzy zobowiązani byli w zamian za otrzymaną ziemię do służby wojskowej. Rola tatarskiej jazdy wzrastała wraz z coraz większym angażowaniem się Polski i Litwy, a w końcu Rzeczypospolitej Obojga Narodów w konflikty na wschodzie.
Zrazu stosunkowo nieliczne, w drugiej połowie XVII wieku chorągwie tatarskie stanowiły nawet do 20 procent ogółu jazdy. Lekkie chorągwie złożone z wyznawców Mahometa niezrównane były w podjazdach, rozpoznaniu, zdobywaniu „języka”, ale także w walnych bitwach. Broń pozostawała tradycyjna – łuk refleksyjny i szabla, nierzadko także dzida i broń palna. Rynsztunek ochronny stosowali rzadko, niektórzy posiadali kolczugi, misiurki, kałkany.
Nie zabrakło Tatarów u schyłku I Rzeczypospolitej, gdy tworzyli pułki jazdy w armii litewskiej. Walczyli w wojnie 1792 roku i podczas insurekcji kościuszkowskiej. Stanowili wzorzec dla naszych ułanów (słowo „ułan” ma zresztą tatarskie pochodzenie), którzy rozsławili polski oręż podczas wojen napoleońskich. Wówczas także nie zabrakło tatarskich formacji, jeden szwadron wchodził w skład napoleońskiej gwardii. Bracia muzułmanie stawali dzielnie w powstaniach listopadowym i styczniowym. Gdy Polska powstała jak feniks z popiołów po latach niewoli, Tatarzy stanęli w obronie granic swej przybranej ojczyzny.
W 1919 roku powstał słynny Pułk Jazdy Tatarskiej, który poza walecznością wyróżniał się także mundurami. Jako strój wyjściowy, paradny, stosowano specjalnie zaprojektowane kurtki tatarki z serdakami oraz wysokie kołpaki (mundur taki znajduje się w Muzeum Wojska Polskiego). Mimo że zgodnie z regulaminem żołnierzy pułku powinny w polu obowiązywać ułanki i czapki maciejówki, jednostkę cechowała pstrokacizna uniformów. Noszono m.in. czerwone spodnie. Jednostka została rozwiązana w 1920 roku.
