Wydarzenia

Publikacja: 04.09.2009 05:13

Uczestnicy konferencji w Casablance – stoją: gen. Giraud i de Gaulle, siedzą: Roosevelt i Churchill

Uczestnicy konferencji w Casablance – stoją: gen. Giraud i de Gaulle, siedzą: Roosevelt i Churchill

Foto: bundesarchiv, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”

[srodtytul]Świat[/srodtytul]

Od 14 do 24 stycznia 1943 roku w Casablance odbyła się konferencja sprzymierzonych, której celem było ustalenie strategii wojenno-politycznej wobec państw osi. W obradach, które toczyły się w hotelu Anfa, udział wzięli prezydent USA Franklin Delano Roosevelt, premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill oraz Charles de Gaulle, przywódca Wolnych Francuzów. Mimo zaproszenia nie przybył sowiecki dyktator Józef Stalin. Alianci potwierdzili wolę kontynuowania wojny aż do zwycięstwa, przez które rozumiano bezwarunkową kapitulację państw osi, uzgodnili niezwłoczne dokonanie inwazji na Sycylię i Włochy, otwarcie w 1944 roku frontu w Europie Zachodniej oraz powołali dowództwo wojsk Francji Walczącej. Mieli je sprawować wspólnie generałowie de Gaulle i Henry Giraud, który współprzewodniczył Francuskiemu Komitetowi Wyzwolenia Narodowego oraz dowodził wojskami francuskimi w Afryce Północnej.

[srodtytul]Europa[/srodtytul]

Po klęsce pod Stalingradem w niemieckim korpusie dowódczym odżyła idea usunięcia Hitlera, którego uznawano za winnego niepowodzeń wojennych Wehrmachtu, a także za główną przeszkodę na drodze do rozmów o rozejmie z Brytyjczykami i Amerykanami. Plan zlikwidowania dyktatora narodził się na przełomie 1942/1943 roku wśród oficerów sztabu feldmarszałka Günthera von Klugego, dowódcy Grupy Armii „Środek”.

Hitlera miano zamordować w marcu 1943 roku podczas wizyty w sztabie grupy w Krasnym Borze pod Smoleńskiem. W ostatniej chwili von Kluge powstrzymał jednak zamachowców – gen. Henninga von Tresckowa i por. Fabiana von Schlabrendorffa. Zdołali oni umieścić bombę w samolocie, którym Hitler wracał ze Smoleńska do Kętrzyna, ale nie uruchomili mechanizmu zegarowego, uznając argumenty von Klugego, że śmierć dyktatora Trzeciej Rzeszy wywoła represje SS i może być początkiem wojny domowej.

[srodtytul]Polska[/srodtytul]

W czerwcu 1942 roku Niemcy w ramach Generalnego Planu Wschodniego (Generalplan Ost) rozpoczęli brutalne pacyfikacje i deportacje ludności polskiej z Zamojszczyzny do innych regionów Generalnego Gubernatorstwa, obozów koncentracyjnych lub na roboty do Niemiec. Szacuje się, że akcja objęła 100 – 110 tys. Polaków, w tym 30 tys. dzieci (część z nich po selekcji rasowej poddano germanizacji). Na ich miejsce osiedlano kolonistów niemieckich, ściągniętych m.in. z Besarabii i Ukrainy oraz Ukraińców. Wysiedlenia spotkały się ze wzmożonym oporem polskiego podziemia, przede wszystkim oddziałów AK i BCh, oraz działającej na tych terenach partyzantki sowieckiej. Kontrakcja partyzantów, którą sami Niemcy nazywali powstaniem zamojskim, w tym zwycięska potyczka kompanii BCh i oddziału sowieckiego pod wsią Wojda w końcu grudnia 1942 roku oraz operacja AK „Wieniec II” na początku 1943 roku, spowodowały, że niemiecki terror zelżał. Z planowanych 60 tys. kolonistów Niemcy zdołali osiedlić – i to na krótko – jedynie 12 tys. Dopiero w czerwcu 1943 roku okupant wznowił działania przeciwko ludności cywilnej i ruchowi oporu – prócz żandarmerii wojskowej i SS zaangażowano pomocniczą policję ukraińską oraz 10-tysięczne siły Wehrmachtu. Do ostatecznej rozprawy z oddziałami polskiej samoobrony doszło w 1944 roku: najpierw wiosną Niemcy rozbili polskie oddziały partyzanckie, a po nich Ukraińska Powstańcza

Armia dokonała fali mordów na ludności polskiej w powiatach: hrubieszowskim, tomaszowskim i biłgorajskim.

[srodtytul]Świat[/srodtytul]

Od 14 do 24 stycznia 1943 roku w Casablance odbyła się konferencja sprzymierzonych, której celem było ustalenie strategii wojenno-politycznej wobec państw osi. W obradach, które toczyły się w hotelu Anfa, udział wzięli prezydent USA Franklin Delano Roosevelt, premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill oraz Charles de Gaulle, przywódca Wolnych Francuzów. Mimo zaproszenia nie przybył sowiecki dyktator Józef Stalin. Alianci potwierdzili wolę kontynuowania wojny aż do zwycięstwa, przez które rozumiano bezwarunkową kapitulację państw osi, uzgodnili niezwłoczne dokonanie inwazji na Sycylię i Włochy, otwarcie w 1944 roku frontu w Europie Zachodniej oraz powołali dowództwo wojsk Francji Walczącej. Mieli je sprawować wspólnie generałowie de Gaulle i Henry Giraud, który współprzewodniczył Francuskiemu Komitetowi Wyzwolenia Narodowego oraz dowodził wojskami francuskimi w Afryce Północnej.

Historia
Czy cmentarz Stara Rossa w Wilnie jest zaniedbany? Planowane są prace
Historia
Na terenie muzeum w Treblince powstaje nowy pawilon wystawienniczy
Historia
Czy będą ekshumacje Ukraińców? IPN: Nie ma wniosku
Historia
Na ratunek zamkowi w Podhorcach i innym zabytkom
Materiał Promocyjny
Zrównoważony rozwój: biznes między regulacjami i realiami
Historia
„Apokalipsa była! A w literaturze spokój”
Materiał Promocyjny
Zrozumieć elektromobilność, czyli nie „czy” tylko „jak”