Polska Siła Zbrojna

Akt 5 listopada spowodował ważkie zmiany w kwestii sprawy polskiej. Jedną z najważniejszych było przekazanie Legionów Polskich wchodzących organizacyjnie w skład cesarsko-królewskiej armii austro-węgierskiej Niemcom.

Publikacja: 21.10.2009 19:51

Historia polskiej piłki ręcznej zaczyna się w obozie dla legionistów w Szczypiornie, stąd gra nazywa

Historia polskiej piłki ręcznej zaczyna się w obozie dla legionistów w Szczypiornie, stąd gra nazywana jest do dziś szczypiorniakiem

Foto: Archiwum „Mówią Wieki", MS Marek Szyszko

W 1917 roku powstała Polska Siła Zbrojna (Polnische Wehrmacht). Zorganizowanie nowej formacji było równoznaczne z wymianą używanego dotychczas austriackiego uzbrojenia, oporządzenia i legionowego umundurowania na nowe – według wzorów niemieckich. W dziedzinie uzbrojenia strzeleckiego najważniejsza była niewątpliwie zamiana karabinów i karabinków systemu Manlichera wz. 95 kal. 8 mm na karabiny i karabinki Mausera wz. 98 kal. 7,92 mm. Zasadniczą różnicą między nimi była konstrukcja zamka – w broni austriackiej był dwu-, a w niemieckiej czterochwytowy.

Podstawowym karabinem maszynowym stał się w miejsce ckm Schwarzlose wz. 07/12 cekaem Maxim wz. 08. Austriacką broń krótką – pistolety Steyr wz. 1912 kal. 8 mm czy frommery w kalibrze 7,65 mm zastąpiono parabellum P08 kal. 9 mm. Nieliczny sprzęt artyleryjski składał się z 77 mm armat wz. 1896 (nowego wzoru) i 105 mm haubic wz. 1898/09; w c. k. armii ich odpowiednikami były armaty 80 mm (wz. 1905) i haubice 100 mm (wz. 1914). Sprzęt bojowy otrzymywano od Niemców ze składów artylerii w Warszawie (Artillerie-Depot) i z Komendy Obozu w Ostrowi Mazowieckiej.

Warto wspomnieć, iż utworzony także w 1917 roku Polski Korpus Posiłkowy (Legioniści z Galicji oraz pozostałości I i III Brygady), który powrócił pod jurysdykcję austriacką, znowu otrzymał używaną dotychczas w Legionach broń, z którą przebijał się w marcu 1918 roku pod Rarańczą. Jednym z najważniejszych aspektów dotyczących polskich formacji podległych Niemcom była sprawa mundurów, które miały odzwierciedlać narodowy charakter wojska, a jednocześnie spełniać wymogi nowoczesnego pola walki.

Opracowanie nowego wzoru umundurowania poprzedziły burzliwe dyskusje, a w składzie Komisji Uniformowej wyznaczonej przez dowództwo znaleźli się: ppłk Andrzej Galica z 3. Pułku Piechoty, mjr Marceli Śniadowski z 1. Pułku Artylerii, mjr Adam Nieniewski, rotmistrz Wojciech Kossak, ppor. Władysław Wąsowicz i kpt. Czesław Jarnuszkiewicz – główny twórca mundurów legionowych. W kwietniu 1917 roku ukazały się: „Przepisy i instrukcje, umundurowanie polowe Wojsk Polskich”, wydane w drukarni Departamentu Wojskowego w Warszawie. „Wszystkie rodzaje broni, z wyjątkiem ułanów i duchowieństwa, noszą mundur jednakowego kroju, barwy polowoszarej. Poszczególne rodzaje broni różnią się barwami wypustek”.

Mundur ten był dość ściśle wzorowany na niemieckim zarówno, jeśli chodzi o barwę, jak i krój. Jednakże kilka istotnych elementów uczyniło go polskim. Przede wszystkim kurtka zapinana była na guziki pozbawione listwy, dzięki czemu widoczny był wizerunek orła na guzikach. Niezwykle ważnym elementem, nawiązującym m.in. do legionowej tradycji, były wężyki na kołnierzach. Przepisową czapką stała się maciejówka, zresztą jej wprowadzenie było przedmiotem najzagorzalszych sporów, bowiem podkreślano jej niewojskowy rodowód. Z przodu mocowano godło – metalowego orła w koronie wspartego na tarczy amazonek. W kawalerii przyjęto dwurzędowe ułanki.

Mundur opracowany dla Polskiej Siły Zbrojnej i istniejące przepisy wykorzystano przy tworzeniu w 1918 roku odrodzonego Wojska Polskiego. Uniformy w kolorze feldgrau noszono jeszcze długo po przeprowadzeniu kolejnej reformy mundurowej (przepisy z 1919 roku). Natomiast uzbrojenie niemieckie okazało się tak dobre, że na początku lat 20. zdecydowano się uznać karabiny systemu Mausera za podstawowe w naszej armii.

[i]Michał Mackiewicz, pracownik naukowy Muzeum Wojska Polskiego [/i]

W 1917 roku powstała Polska Siła Zbrojna (Polnische Wehrmacht). Zorganizowanie nowej formacji było równoznaczne z wymianą używanego dotychczas austriackiego uzbrojenia, oporządzenia i legionowego umundurowania na nowe – według wzorów niemieckich. W dziedzinie uzbrojenia strzeleckiego najważniejsza była niewątpliwie zamiana karabinów i karabinków systemu Manlichera wz. 95 kal. 8 mm na karabiny i karabinki Mausera wz. 98 kal. 7,92 mm. Zasadniczą różnicą między nimi była konstrukcja zamka – w broni austriackiej był dwu-, a w niemieckiej czterochwytowy.

Pozostało 85% artykułu
Historia
Telefony komórkowe - techniczne arcydzieło dla każdego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Historia
Paweł Łepkowski: Najsympatyczniejszy ze wszystkich świętych
Historia
Mistrzowie narracji historycznej: Hebrajczycy
Historia
Bunt carskich strzelców
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Historia
Wojna zimowa. Walka Dawida z Goliatem