Oberlangen: obóz kobiet

Hale Wo­do­ciągów War­szaw­skich przy ul. Za­ru­skie­go na kil­ka dni za­mie­ni­ły się w wo­jen­ny obo­zo­wy ba­rak z drew­nia­ny­mi, po­ła­ma­ny­mi pry­cza­mi.

Re­ży­ser i sce­na­rzyst­ka Mał­go­rza­ta Bra­ma krę­ci tam fa­bu­la­ry­zo­wa­ny do­ku­ment o Obe­rlan­gen – pierw­szym w hi­sto­rii po­wszech­nej  je­niec­kim obo­zie tyl­ko dla ko­biet (w pół­noc­no­-za­chod­nich Niem­czech), gdzie wy­wo­żo­ne by­ły uczest­nicz­ki po­wsta­nia war­szaw­skie­go.

Zdję­cia po­wsta­wa­ły m.in. w War­sza­wie, Pia­secz­nie i Maj­dan­ku.  Na pla­nie spo­tka­ły się dwa po­ko­le­nia – kom­ba­tant­ki opo­wia­da­ją­ce o bli­sko pół ro­ku na prze­ło­mie 1944 i 1945 r. spę­dzo­nym w tym obo­zie i ich współ­cze­sne od­po­wied­nicz­ki – mło­de dziew­czy­ny wy­bra­ne do fil­mu w ca­stin­gu.

Przy­glą­da­li­śmy się krę­co­nej aku­rat sce­nie Wiel­ka­no­cy w ba­ra­ku. Drew­nia­ny stół, na nim krzyż z dwóch pa­ty­ków zwią­za­nych sło­mą. Ksiądz. Za nim trzę­są­ce się z zim­na żoł­nier­ki Ar­mii Kra­jo­wej.

– Mie­li­śmy w obo­zie ka­pe­la­na Wło­cha.  Za­im­pro­wi­zo­wa­li­śmy wte­dy świę­ta, mszę, pro­ce­sję, aż Niem­cy wy­cho­dzi­li ro­bić zdję­cia. A do je­dze­nia? To, co zwy­kle, żad­nych ra­ry­ta­sów. Pa­mię­tam zu­pę z jar­mu­żu i ro­ba­czy­we­go gro­chu – opo­wia­da Eu­ge­nia Ce­giel­ska, ini­cja­tor­ka po­wsta­nia fil­mu, ostat­nia ży­ją­ca ko­men­dant­ka jed­ne­go z ba­ra­ków. Za­sta­na­wia się chwi­lę nad obo­zo­wym me­nu.  – Czy wy­ście mia­ły jaj­ka? – py­ta ko­le­żan­kę.