Śpiewy teściowej Mickiewicza

Maria Szymanowska miała odwagę pokazać, że od małżeństwa ważniejsza bywa kariera - pisze Jacek Marczyński

Aktualizacja: 16.04.2012 08:10 Publikacja: 13.04.2012 23:42

Muzyczny talent Marysi Wołowskiej, urodzonej w 1789 r. w Warszawie, dostrzeżono już we wczesnym dzieciństwie. Gdy skończyła 20 lat, rodzice wysłali ją na kształcenie do Paryża. Gdy jednak wróciła do domu, szybko wydali za mąż za dzierżawcę majątków pod Otwockiem Józefa Szymanowskiego.

Urodziła mężowi dwie córki oraz syna, młodsza Celina zostanie potem żoną Adama Mickiewicza. Maria Szymanowska nie nadawała się jednak do życia rodzinnego. W 1815 r. wyruszyła więc na pierwsze tournée po Europie. Początkowo grywała w arystokratycznych salonach. Jej pianistyczna sława rosła jednak tak szybko, że z występami przeniosła się do publicznych sal.

W 1820 r. rozwiodła się z Szymanowskim i ruszyła w kolejną w podróż, tym razem z dziećmi. Rozpoczął się okres jej największych triumfów, koncertowała w całej Europie, szczyciła się znajomością z Goethem, który napisał dla niej poemat. Do jej sztambucha wpisywali się Beethoven, Rossini, Meyerbeer, Auber, Paganini czy Puszkin...

Jest właściwie pierwszą koncertującą pianistką. Znacznie sławniejsza dziś od niej Clara Wieck-Schumann (żona Roberta) zadebiutowała dopiero 20 lat później. Marię Szymanowską ceniono także jako kompozytorkę muzyki fortepianowej. W etiudach – bardzo chwalonych m.in. przez Roberta Schumanna – okazała się prekursorką romantyzmu. W mazurkach czy polonezach wykorzystywała elementy typowo polskie, co potem do mistrzostwa doprowadził Chopin, bywający zresztą na jej warszawskich koncertach.

O ile utwory fortepianowe Marii Szymanowskiej bywają czasami grywane, to jej pieśni, w XIX wieku bardzo cenione, popadły w zapomnienie. Dowodem uznania dla kompozytorki było choćby zamówienie, jakie złożył Julian Ursyn Niemcewicz. Poprosił o skomponowanie muzyki do pięciu jego „Śpiewów historycznych". Ich bohaterami byli Kazimierz Wielki, królowa Jadwiga, Jan Olbracht, Stefan Czarnecki i kniaź Michał Gliński. Trzy z tych utworów ukazały się w pierwszym wydaniu „Śpiewów historycznych" w 1816 r.

21 pieśni Marii Szymanowskiej nagrała obecnie dla polskiej, niezależnej firmy fonograficznej Acte Préalable Elisabeth Zapolska, rodem z Warszawy, ale od ćwierć wieku mieszkająca w Paryżu.

Obdarzona miękkim mezzosopranem śpiewaczka wydaje się być idealną interpretatorką tych salonowych utworów. Na fortepianie Broadwoo-da – najlepszego producenta instrumentów w pierwszych dekadach XIX w. – z wyczuciem stylu akompaniuje jej holenderski pianista Bart van Oort.

Większość pieśni oddaje ducha tamtej epoki, pełnej sentymentalnych westchnień i patriotycznych powinności. Próbę czasu przetrwały jednak niektóre romanse skomponowane do tekstów francuskich, choć inne rażą zwrotkową prostotą.

Najcenniejsze są jednak pieśni do fragmentów z „Konrada Wallenroda" przyszłego zięcia. To jest liryka romantyczna wysokiej próby, w której także akompaniament fortepianowy świadczy o talencie kompozytorskim autorki.

Maria Szymanowska nie dożyła do ślubu córki z Adamem Mickiewiczem, który bywał często w jej artystycznym salonie w Petersburgu. Osiadła w tym mieście w 1827 r., cztery lata później umarła nagle podczas epidemii cholery.

Muzyczny talent Marysi Wołowskiej, urodzonej w 1789 r. w Warszawie, dostrzeżono już we wczesnym dzieciństwie. Gdy skończyła 20 lat, rodzice wysłali ją na kształcenie do Paryża. Gdy jednak wróciła do domu, szybko wydali za mąż za dzierżawcę majątków pod Otwockiem Józefa Szymanowskiego.

Urodziła mężowi dwie córki oraz syna, młodsza Celina zostanie potem żoną Adama Mickiewicza. Maria Szymanowska nie nadawała się jednak do życia rodzinnego. W 1815 r. wyruszyła więc na pierwsze tournée po Europie. Początkowo grywała w arystokratycznych salonach. Jej pianistyczna sława rosła jednak tak szybko, że z występami przeniosła się do publicznych sal.

Historia
Zaprzeczał zbrodniom nazistów. Prokurator skierował akt oskarżenia
Historia
Krzysztof Kowalski: Kurz igrzysk paraolimpijskich opadł. Jak w przeszłości traktowano osoby niepełnosprawne
Historia
Kim byli pierwsi polscy partyzanci?
Historia
Generalne Gubernatorstwo – kolonialne zaplecze Niemiec
Materiał Promocyjny
Big data pomaga budować skuteczne strategie
Historia
Tysiąc lat polskiej uczty
Materiał Promocyjny
Seat to historia i doświadczenie, Cupra to nowoczesność i emocje