Konferencja organizowana przez Biuro Badań Historycznych Instytut Pamięci Narodowej odbędzie się we wtorek od godz. 11. Z tej okazji „Rzeczpospolita" wydała we współpracy z IPN specjalny dodatek poświęcony generałowi Andersowi.
Profesor Bogusław Polak opisał „Andersa potyczki z Rosjanami" i przypomniał m.in., że przyszły generał zdobywał doświadczenie bojowe w carskiej armii w czasie I wojny światowej, a po aresztowaniu w 1939 roku przez sowieckie służby specjalne był poddawany torturom. Profesor Sławomir Kalbarczyk stwierdził, że opuszczenie terytorium Związku Sowieckiego przez Armię Polską, którą dowodził, należy uznać „z perspektywy polskiej za jedno z najważniejszych wydarzeń II wojny światowej". Z kolei prof. Witold Wasilewski, przypominając poszukiwania zaginionych polskich żołnierzy na terenie ZSRR przez Józefa Czapskiego, podkreśla, że generał do końca życia dążył do wyjaśnienia okoliczności zabójstwa dokonanego przez NKWD m.in. w Katyniu. Prof. Tadeusz Wolsza, rysując jego powojenne losy, wspomina m.in. o planach stworzenia Legionu Pułaskiego opartego na żołnierzach, którzy pozostali na emigracji, aby u boku Amerykanów walczyć z komunizmem. Anders chciał, aby taka Amia Wyzwoleńcza funkcjonowała w strukturach NATO. O stosunku Władysława Andersa do Jerzego Giedroycia, twórcy paryskiej „Kultury", napisała dr Małgorzata E. Ptasińska z IPN. – Giedroyc czuł się jego żołnierzem, ale linia polityczna „Kultury" różniła się od poglądów generała – dodała dr Ptasińska.
12 maja minęła 50. rocznica śmierci Andersa, jednego z najważniejszych polskich dowódców II wojny światowej, a następnie jednej z czołowych postaci emigracji niepodległościowej.
Biuro Badań Historycznych IPN planowało zorganizować z tej okazji cykl konferencji naukowych w Warszawie, Taszkiencie, Rzymie i Londynie. Z powodu sytuacji epidemicznej organizatorzy zostali zmuszeni do zmiany planów.
Na konferencji pojawią się historycy, którzy przybliżą czynniki, które ukształtowały przyszłego generała, oraz opiszą jego dokonania, m.in. wpływ Korporacji Akademickiej Arkonia, a po I wojnie światowej paryskiej Wyższej Szkoły Wojennej, służbę w armii carskiej, następnie w I Korpusie Polskim w Rosji, szefa sztabu w powstaniu wielkopolskim, jednego z dowódców w wojnie polsko-bolszewickiej.
